Theo những giá trị di tích để lại thì chùa Ba Vàng có thể đã được xây dựng từ đời Trần, và thuộc sơn môn thiền phái Trúc Lâm Yên Tử. Chùa đã qua 4 lần trùng tu, tôn tạo và gắn liền với nhiều câu chuyện tâm linh kỳ lạ và huyền bí. Lần trùng tu, tôn tạo lớn nhất do Thầy Trụ trì Đại Đức Thích TrúcThái Minh thực hiện đã được khánh thành vào 09/3/2014 và được trao kỷ lục là "Ngôi chùa có Chính điện trên núi lớn nhất Đông Dương."  Hiện có hơn 120 Tăng Ni đang tu học tại chùa, và mỗi tháng đều có những khóa tu sám hối, bát quan trai giới định kỳ với hàng ngàn Phật tử về tu tập dưới sự dẫn dắt của Thầy trụ trì. Với những giá trị về lịch sử, tâm linh và thắng cảnh hữu tình, chùa Ba Vàng đang trở thành một điểm đến hấp dẫn của du lịch tâm linh tại Việt Nam và là thánh địa hành hương tôn kính của chư Tăng Ni, Phật tử khắp mọi miền tổ quốc. Cùng chiêm ngưỡng những khung ảnh đẹp về chùa Ba Vàng được ghi nhận bởi du khách thập phương: