trực tuyến
[Video] Pháp thoại: "Bậc minh đức" (Phần 2) - Kinh Hiền Nhân, Bài 18 | Ngày 06/9/Ất Tỵ

Thứ Bảy, 15/11/2025

tức 26/9 Ất Tỵ

Kinh Điều Phục Voi Không Bằng Tự Điều Phục Chính Mình

8

Này cư sĩ, ta cũng có ba việc dùng để điều phục tất cả mọi người, và dùng để tự điều phục mình đến được vô vi.

16/11/2021

8
-
aa
+

Thuở xưa, đức Phật trú tại tinh xá Kỳ Thọ nước Xá-vệ vì bốn bộ đệ tử, trời rồng quỷ thần, vua chúa quan dân diễn nói chính pháp. Lúc đó, có một vị trưởng giả cư sĩ tên là Ha-đề-đàm đến chỗ Phật, đỉnh lễ ra mắt xong rồi quỳ xuống chắp tay bạch rằng:
- Bạch đức Thế Tôn! Con từ lâu đã thừa ân giáo hóa, mong được đến hầu cận ra mắt tôn nhan. Song vì việc riêng bó buộc, nên giờ đây mới đến được. Xin Ngài từ bi tha thứ.
Đức Phật bảo ông ngồi xuống, hỏi thăm từ đâu đến, tên họ là gì.
Trưởng giả quỳ đáp:
- Con vốn gốc cư sĩ, tên là Ha-đề-đàm. Lúc trước làm nghề huấn luyện voi cho tiên vương.
Đức Phật hỏi:
- Này cư sĩ, phép huấn luyện voi có mấy việc?
Đáp:
- Thường có ba việc để điều phục voi lớn. Ba việc đó là: Dùng móc thép móc vào miệng, rồi khớp dây cương vào. Cho nó ăn ít, thường để bị đói. Dùng gậy đánh nó thật đau. Do ba việc này có thể điều phục được voi.
Đức Thế Tôn lại hỏi:
- Ba việc trên có tác dụng gì?
Đáp:
- Dùng móc thép móc vào miệng để chế ngự sự cang cường. Không cho ăn uống để thân thể suy yếu, dễ dạy. Còn đánh đập chính là để chế phục tâm nó. Nhờ vậy mà điều phục được voi.
Lại hỏi:
- Điều phục voi như vậy dùng để làm gì?
Đáp:
- Điều phục voi rồi có thể để vua cưỡi, cũng có thể để ra trận. Ta có thể điều khiển nó tới lui không có trở ngại.
Lại hỏi:
- Chỉ có cách này, còn có cách điều phục nào khác không?
Đáp:
- Cách điều phục voi chỉ như vậy thôi.
Đức Phật bảo:
- Này cư sĩ, ông có thể điều phục voi, vậy có thể tự điều phục mình được không?
Cư sĩ đáp:
- Con không biết ý nghĩa tự điều phục mình như thế nào, xin đức Thế Tôn giảng nói chỗ chưa được nghe.
Đức Phật dạy:
- Này cư sĩ, ta cũng có ba việc dùng để điều phục tất cả mọi người, và dùng để tự điều phục mình đến được vô vi. Lấy chí thành điều phục khẩu nghiệp. Lấy từ bi trong sạch điều phục thân cang cường. Lấy trí tuệ diệt trừ ngu si che ngăn của ý. Hành trì ba việc này sẽ độ thoát tất cả, lìa ba đường ác, tự đến vô vi, không còn sinh tử ưu bi khổ não.
Bấy giờ, đức Thế Tôn liền nói kệ:

Như voi tên hộ tài
Khó kiềm chế hung hăng
Trói lại chẳng cho ăn
Vẫn khăng khăng nết cũ.
Ý điều phục thuần thục
Thường hành hạnh an vui
Kết sử sẽ phục hàng
Như voi thuần nhờ móc.
Vui đạo không phóng dật
Thường phòng hộ tự tâm
Sẽ nhổ được thân khổ
Như voi ra khỏi hầm.
Tuy thường điều phục voi
Mới cưỡi đã huấn luyện
Thành voi giỏi nhất rồi
Không bằng tự điều phục.
Người kia không đến được
Chỗ tự tại thắng mình
Chỉ người tự điều phục
Đến được chỗ này thôi.

Cư sĩ nghe kệ xong vô cùng hoan hỉ, buông bỏ tình tưởng, đắc được Pháp nhãn. Vô số thính giả cũng được thấy đạo.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni!

(Trích soạn từ: kinh Pháp Cú Thí Dụ)

8
Xem thêm

Mục Liên Sám Pháp - Quyển Thứ Nhất

Văn kinh🞄 02/10/2025

Từ Bi Đạo Tràng Mục Liên Sám Pháp - Quyển Thứ Nhất

Văn kinh 🞄 02/10/2025

Từ Bi Đạo Tràng Mục Liên Sám Pháp - Quyển Thứ Nhất

Mục Liên Sám Pháp - Quyển Thứ Hai

Văn kinh🞄 02/10/2025

Từ Bi Đạo Tràng Mục Liên Sám Pháp- Quyển Thứ Hai

Văn kinh 🞄 02/10/2025

Từ Bi Đạo Tràng Mục Liên Sám Pháp- Quyển Thứ Hai

Mục Liên Sám Pháp - Quyển Thứ Ba

Văn kinh🞄 02/10/2025

Từ Bi Đạo Tràng Mục Liên Sám Pháp - Quyển Thứ Ba

Văn kinh 🞄 02/10/2025

Từ Bi Đạo Tràng Mục Liên Sám Pháp - Quyển Thứ Ba

Đức Phật Độ Cho Mẹ - Phật Mẫu Ma Ha Ma Da Chứng Thánh Quả Tu Đà Hoàn - Kinh Ma Ha Ma Da

Văn kinh🞄 18/8/2025

Ma-ha Ma-da nghe nói rồi, do thần lực của Phật nên biết được đời trước. Dùng thiện căn thuần thục phá tám mươi ức quyện khói nóng ràng buộc, đắc quả Tu-đà-hoàn

Văn kinh 🞄 18/8/2025

Ma-ha Ma-da nghe nói rồi, do thần lực của Phật nên biết được đời trước. Dùng thiện căn thuần thục phá tám mươi ức quyện khói nóng ràng buộc, đắc quả Tu-đà-hoàn

Cách Tu Tập Cho Người Tại Gia Được Quả Tu Đà Hoàn - Kinh Ưu-Bà-Tắc

Văn kinh🞄 26/6/2025

- Này Xá-lợi-phất, nếu Thầy biết rằng bạch y Thánh đệ tử gìn giữ, thực hành năm pháp (năm giới) một cách hoàn hảo và được bốn tăng thượng tâm (nhớ nghĩ về Phật, Pháp, Tăng, giới), thì đối với hiện pháp lạc trú dễ được, chứ không phải khó được.

Văn kinh 🞄 26/6/2025

- Này Xá-lợi-phất, nếu Thầy biết rằng bạch y Thánh đệ tử gìn giữ, thực hành năm pháp (năm giới) một cách hoàn hảo và được bốn tăng thượng tâm (nhớ nghĩ về Phật, Pháp, Tăng, giới), thì đối với hiện pháp lạc trú dễ được, chứ không phải khó được.

Pháp Tăng Thượng Tâm Thứ Tư Nhớ Nghĩ Đến Giới - Kinh Ưu-Bà-Tắc

Văn kinh🞄 26/6/2025

Bạch y Thánh đệ tử tự nhớ nghĩ giới, giới này không sứt mẻ, không rách nát, không ô uế, không cấu bẩn, vững như đất, không hư vọng; đó là điều mà Đức Phật ngợi khen thọ trì đầy đủ tốt đẹp.

Văn kinh 🞄 26/6/2025

Bạch y Thánh đệ tử tự nhớ nghĩ giới, giới này không sứt mẻ, không rách nát, không ô uế, không cấu bẩn, vững như đất, không hư vọng; đó là điều mà Đức Phật ngợi khen thọ trì đầy đủ tốt đẹp.

Kinh Trường Trảo - Chấp Thủ - Tà Kiến Khiến Chánh Pháp Thành Phi Pháp

Văn kinh🞄 22/6/2025

Như người dựng đứng lại những gì bị quăng ngã xuống, phơi bày ra những gì bị che kín, chỉ đường cho kẻ bị lạc hướng, đem đèn sáng vào trong bóng tối để những ai có mắt có thể thấy sắc; cũng vậy, Chánh pháp đã được Tôn giả Gotama dùng nhiều phương tiện trình bày giải thích.

Văn kinh 🞄 22/6/2025

Như người dựng đứng lại những gì bị quăng ngã xuống, phơi bày ra những gì bị che kín, chỉ đường cho kẻ bị lạc hướng, đem đèn sáng vào trong bóng tối để những ai có mắt có thể thấy sắc; cũng vậy, Chánh pháp đã được Tôn giả Gotama dùng nhiều phương tiện trình bày giải thích.

Hý Luận Sinh Luân Hồi - Phật Nói Kinh Tà Kiến

Văn kinh🞄 22/6/2025

Này Bà-la-môn, Đức Thế Tôn có trí tuệ, có tri kiến, là Như Lai, Bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, dứt bỏ tà kiến, đoạn trừ tà kiến, không có đề cập đến vấn đề: “Thế gian hữu thường, cho đến vấn đề không có mạng chung”.

Văn kinh 🞄 22/6/2025

Này Bà-la-môn, Đức Thế Tôn có trí tuệ, có tri kiến, là Như Lai, Bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, dứt bỏ tà kiến, đoạn trừ tà kiến, không có đề cập đến vấn đề: “Thế gian hữu thường, cho đến vấn đề không có mạng chung”.

Kinh 'Như Lý Tác Ý” - Pháp Làm Tăng Trưởng Chánh Kiến

Văn kinh🞄 21/6/2025

Ta không thấy một pháp nào khác, này các Tỷ-kheo, do pháp ấy, các pháp thiện chưa sanh được sanh khởi, và các pháp thiện đã sanh đi đến tăng trưởng, quảng đại, này các Tỷ-kheo, như chánh kiến.

Văn kinh 🞄 21/6/2025

Ta không thấy một pháp nào khác, này các Tỷ-kheo, do pháp ấy, các pháp thiện chưa sanh được sanh khởi, và các pháp thiện đã sanh đi đến tăng trưởng, quảng đại, này các Tỷ-kheo, như chánh kiến.

Kinh Tứ Thánh Đế

Văn kinh🞄 21/6/2025

Trong các loài chúng sinh hai chân, bốn chân ở cõi Dục, cõi Sắc, cõi Vô sắc, hữu tưởng, vô tưởng, Như Lai là tối thượng, đã thành tựu bốn Đế này.

Văn kinh 🞄 21/6/2025

Trong các loài chúng sinh hai chân, bốn chân ở cõi Dục, cõi Sắc, cõi Vô sắc, hữu tưởng, vô tưởng, Như Lai là tối thượng, đã thành tựu bốn Đế này.

Kinh Chấp Nhận - Chánh Kiến Nhân Sanh Cõi Trời - Tà Kiến Nhân Sanh Địa Ngục

Văn kinh🞄 15/6/2025

Thành tựu với bốn pháp, này các Tỷ-kheo, như vậy tương xứng bị rơi vào địa ngục. Thế nào là với bốn pháp? Tự mình có tà kiến, khích lệ người khác có tà kiến, chấp nhận tà kiến và tán thán tà kiến.

Văn kinh 🞄 15/6/2025

Thành tựu với bốn pháp, này các Tỷ-kheo, như vậy tương xứng bị rơi vào địa ngục. Thế nào là với bốn pháp? Tự mình có tà kiến, khích lệ người khác có tà kiến, chấp nhận tà kiến và tán thán tà kiến.

Link các ngày tụng kinh của chương trình tu mùa hạ - CHƯƠNG TRÌNH 5: Nhận biết chánh kiến - tà kiến

Văn kinh🞄 13/6/2025

Link các ngày tụng kinh của chương trình tu mùa hạ - CHƯƠNG TRÌNH 5: Nhận biết chánh kiến - tà kiến

Văn kinh 🞄 13/6/2025

Link các ngày tụng kinh của chương trình tu mùa hạ - CHƯƠNG TRÌNH 5: Nhận biết chánh kiến - tà kiến

Kinh Mi-tiên vấn đáp, câu số 177: Đầu đà khổ hạnh có ích lợi gì? (Trích đoạn)

Văn kinh🞄 22/3/2025

Người muốn thực hành hạnh đầu đà cần có mười đức tính và 28 đức tính cao thượng siêu việt của mười ba pháp đầu đà khổ hạnh

Văn kinh 🞄 22/3/2025

Người muốn thực hành hạnh đầu đà cần có mười đức tính và 28 đức tính cao thượng siêu việt của mười ba pháp đầu đà khổ hạnh

Kinh Phật Bản Hạnh Tập - Tuần Lễ Thứ Nhất Sau Khi Đức Phật Thành Đạo - Suy Niệm Về 12 Nhân Duyên

Văn kinh🞄 29/12/2024

Ngài nhất tâm chánh niệm, xuất khỏi chánh định, ngồi nơi tòa Sư tử, đêm đầu tiên Ngài quán sát mười hai nhân duyên. Kinh Phật Bản Hạnh Tập.

Văn kinh 🞄 29/12/2024

Ngài nhất tâm chánh niệm, xuất khỏi chánh định, ngồi nơi tòa Sư tử, đêm đầu tiên Ngài quán sát mười hai nhân duyên. Kinh Phật Bản Hạnh Tập.

Kinh Tám Pháp Vi Diệu Của Cư Sĩ Ugga

Văn kinh🞄 12/11/2024

Này Tỷ-kheo, hãy thọ trì rằng gia chủ U-ga, người Tỳ-xá-ly, được thành tựu tám pháp vi diệu chưa từng có này. Kinh Tăng Chi Bộ Kinh - Tập 4

Văn kinh 🞄 12/11/2024

Này Tỷ-kheo, hãy thọ trì rằng gia chủ U-ga, người Tỳ-xá-ly, được thành tựu tám pháp vi diệu chưa từng có này. Kinh Tăng Chi Bộ Kinh - Tập 4

Kinh Chuyện Pháp Tối Thượng - Cách Quán Niệm Để Giữ Pháp Quy Y Tam Bảo

Văn kinh🞄 25/8/2024

Ðức Thế Tôn, khi ở Tinh xá Kỳ Viên, gần Xá-vệ, đã thuyết pháp thoại này. Vì ai, pháp thoại này được đề cập? Vì năm trăm người bạn của vị triệu phú Cấp Cô Ðộc...

Văn kinh 🞄 25/8/2024

Ðức Thế Tôn, khi ở Tinh xá Kỳ Viên, gần Xá-vệ, đã thuyết pháp thoại này. Vì ai, pháp thoại này được đề cập? Vì năm trăm người bạn của vị triệu phú Cấp Cô Ðộc...

Kinh Ma-ha-nam - Các Đức Tính Của Người Phật Tử Chân Chính

Văn kinh🞄 12/8/2024

Ai quy y Phật, này Ma-ha-nam, quy y Pháp, quy y chúng Tăng. Cho đến như vậy, này Ma-ha-nam, là người cư sĩ.

Văn kinh 🞄 12/8/2024

Ai quy y Phật, này Ma-ha-nam, quy y Pháp, quy y chúng Tăng. Cho đến như vậy, này Ma-ha-nam, là người cư sĩ.

Kinh 10 Niệm Đưa Đến Giác Ngộ Giải Thoát

Văn kinh🞄 09/8/2024

Đức Phật dạy về mười niệm đưa đến giác ngộ giải thoát tại các bộ kinh: Kinh Tăng Chi Bộ, Kinh Tăng Nhất A-Hàm, Kinh Tương Ưng Bộ:...

Văn kinh 🞄 09/8/2024

Đức Phật dạy về mười niệm đưa đến giác ngộ giải thoát tại các bộ kinh: Kinh Tăng Chi Bộ, Kinh Tăng Nhất A-Hàm, Kinh Tương Ưng Bộ:...

Kinh Quả Báo Bố Thí Của Trưởng Giả - Giữ Niệm Quy Y, Trì Giới, Phát Tâm Bồ Đề

Văn kinh🞄 09/8/2024

Đức Phật bảo Trưởng giả:- Nếu như có người dùng các đồ ăn uống thượng diệu đúng như pháp bố thí, hoặc tự tay mình thí, hoặc thường xuyên thí, nhưng không đạt...

Văn kinh 🞄 09/8/2024

Đức Phật bảo Trưởng giả:- Nếu như có người dùng các đồ ăn uống thượng diệu đúng như pháp bố thí, hoặc tự tay mình thí, hoặc thường xuyên thí, nhưng không đạt...