Tổ Sư Ma Ha Sa Môn Tuệ Bích Phổ Giác là đệ tử là người tiếp nối dòng thiền thời Trần sau gần 300 năm bị thất truyền...
23/9/2024
Mục lục [Ẩn]
Đức Tổ Sư Ma Ha Sa Môn Tuệ Bích Phổ Giác là đệ tử của Thiền Phái Trúc Lâm Yên Tử và là người tiếp nối dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử sau gần 300 năm bị thất truyền. Bên cạnh đó, Ngài cũng có công lao rất lớn trong công cuộc trùng tu ngôi Bảo Quang Tự được Phật hoàng Trần Nhân Tông xây dựng vào thế kỷ XIII (nay là chùa Ba Vàng - ngôi chùa có tòa chính điện trên núi lớn nhất Đông Dương).
Hướng tới kỷ niệm ngày giỗ của Tổ Sư, ngày 23/8/âm lịch hàng năm, kính mời quý vị cùng tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp của Ngài qua lời giảng của Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh.
Thời niên thiếu của Sư Tổ
Tổ Sư Ma Ha Sa Môn Tuệ Bích Phổ Giác có pháp danh là Trúc Lâm Ma Ha Sa Môn Tuệ Bích Phổ Giác. Ngài sinh ngày 06 tháng 01 năm Mậu Tuất (1658) vào thời vua Lê Hiển Tông. Ngài xuất gia tu hành từ khi còn ít tuổi và sau đó trở thành hậu duệ của Tam Tổ Trúc Lâm.
Tôn tượng Đức Tổ Sư Ma Ha Sa Môn Tuệ Bích Phổ Giác
Sinh ra và lớn lên trong thời kỳ Lê Mạt, nhà Lê là đỉnh cao của chế độ phong kiến tập quyền, vì vậy để củng cố địa vị của mình, nhà cầm quyền phong kiến đã coi trọng Khổng giáo và coi nhẹ Phật giáo (đưa Phật giáo xuống hàng thứ hai sau Khổng giáo).
Trong thời kỳ đó, Sư Tổ đã chứng kiến biết bao thăng trầm của lịch sử: Nội chiến Nam Bắc triều, Trịnh Nguyễn phân tranh,... đã đẩy lịch sử Việt Nam vào con đường tăm tối. Chính trong bối cảnh lịch sử ấy cùng với dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử đang bị thất truyền sau gần 300 năm thì sự xuất hiện của Sư Tổ như ngọn đèn thắp sáng những ngày đêm u tối. Bởi Ngài mong nguyện làm sống lại dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử đã bị lu mờ sau ba thế kỷ để đạo Pháp được sáng tỏ, đất nước bình yên.
Vậy nên, Ngài đã quyết định ly gia cắt ái, xả thân cầu đạo để thành tựu được sở nguyện tiếp nối mạng mạch Phật Pháp do chư Tổ truyền trao.
Tại ngôi chùa Ba Vàng ngày xưa từng có một thảo am thờ Phật
Sự nghiệp hoằng Pháp độ sinh của Sư Tổ
Dân gian truyền rằng, vào một đêm trong lúc tọa thiền, Ngài hướng tâm quán chiếu nhân duyên độ chúng sinh và biết rằng Thành Đẳng sơn là nơi hội tụ tinh hoa trời đất, rất thích hợp cho việc tu hành và cứu độ chúng sinh. Vì vậy, Ngài đã không màng khó khăn, gian khổ, một mình băng rừng, lội suối vượt đèo, quyết chí đến nơi đây thực hiện chí nguyện cầu đạo giải thoát. Tại đây, khi đã ngoài 40 tuổi, Ngài sống lặng lẽ một mình, dựng am để tu tập, uống nước suối, lấy rau quả làm thức ăn,... Song thân tướng và sức vóc Ngài vẫn cường tráng, đôi mắt ngời ngời sáng.
Trong suốt hơn nửa thế kỷ hành đạo, Sư Tổ luôn hướng đến sự nghiệp tiếp Tăng độ chúng. Ngài đã cứu giúp rất nhiều người, nhất là những người không nơi nương tựa và có hoàn cảnh khó khăn. Vì thế, để tỏ lòng tri ân cũng như hiểu giá trị Phật Pháp, nhiều người đã theo Ngài học đạo. Từ đó, số lượng học chúng ngày càng tăng, Ngài đã cho thành lập các đạo tràng để Phật tử cùng nhau tu tập.
Không những vậy, Ngài tùy thuận gieo duyên cho chúng sinh bằng việc kết hợp Tam giáo đồng nguyên là Phật giáo, Nho giáo và Đạo giáo, hình thành nên giáo lý gần gũi, dễ hiểu, phù hợp trong việc truyền tải Phật Pháp tới nhiều đối tượng. Vì thế mà dễ dàng cảm hóa chúng sinh, vì biết ơn Ngài mà rất nhiều Phật tử, nhân dân đã phát tâm cùng với Ngài trùng tu ngôi Bảo Quang Tự vào thời Vua Lê Dụ Tông (1705) khi Ngài 48 tuổi.
60 năm nhất tâm tu tập tại non thiêng Thành Đẳng, Ngài đã kiến lập, phát triển Tăng đoàn và trong số đó có gần 100 vị Thiền tăng đã thành tựu và mang giáo Pháp truyền tải khắp muôn nơi.
Mặc dù tu hành nơi núi rừng thanh vắng nhưng những người thiết tha cầu đạo thì không ai là không biết đến Ngài. Chính nhờ công đức tu hành của Ngài mà dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử ngày càng phát triển rực rỡ tại Thành Đẳng sơn.
Đến năm 1757, vào một đêm trước mưa to gió lớn, bầu trời u ám, sấm chớp rền vang, cây cối ngổn ngang, đất đá chắn đường,... Lúc ấy, ai ai cũng lo lắng và cầu mong thảo am của Sư Tổ được an toàn. Ngay sáng hôm sau, từng đoàn người di chuyển lên chùa thăm Sư Tổ, khi đến nơi rất nhiều điều lạ kỳ hiện ra: ánh sáng phát ra như ánh hào quang, khói hương nghi ngút như làn mây bay lượn trên không trung,.. điều đó càng tô thêm vẻ uy nghi tráng lệ cho ngôi Bảo Quang Tự.
Tại giữa chính điện, một khung cảnh trầm lắng, da diết bao trùm tại nơi đây, hình ảnh Sư Tổ đang tọa thiền, không khí và những âm thanh tụng niệm xa gần như khác với mọi lần, một âm thanh tha thiết mang đậm một nỗi thâm trầm, sâu thẳm. Lúc sau, khi đã đông người dân lên chùa, một Sư Thầy bước ra báo tin: Sư Tổ đã an nhiên về cõi Niết bàn vào giờ Tý khi sao Khuê bừng sáng ngày 23 tháng 8 năm Đinh Sửu (1757), đời vua Lê Hiển Tông; Ngài trụ thế 100 tuổi.
Di sản Sư Tổ để lại cho hậu thế
Những ngày cuối đời, Sư Tổ lặng lẽ ra đi, an nhiên thị tịch không một lời di chúc, nhưng cuộc đời Ngài là một tấm gương sáng, để lại muôn vàn ân đức cho thế gian, đặc biệt là những di sản vật thể và phi vật thể vô cùng quý giá.
Những di sản vật thể mà Ngài để lại tiêu biểu như: bia đá, rùa đá, cây hương,... đến nay vẫn còn được lưu giữ tại chùa Ba Vàng.
Những hiện vật mà Sư Tổ để lại được chùa Ba Vàng trưng bày ngay ngắn trong bảo tàng
Một số cổ vật được tìm thấy và hiện đang được lưu giữ tại bảo tàng chùa Ba Vàng
Một góc lưu giữ những cổ vật trong bảo tàng chùa Ba Vàng
Một trong số đó, tấm bia đá mà Ngài để lại thể hiện tinh thần và hồn cốt của Ngài. Bởi chính nhờ tấm bia đá này mà chùa Ba Vàng được công nhận là di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh. Nhờ đó chùa mới có thể mở rộng quỹ đất, từ 150 mét vuông lên tới 123 hecta - tăng gấp trăm nghìn lần so với diện tích đất ban đầu. Từ đó đến nay, trải qua nhiều lần trùng tu, chùa Ba Vàng trở thành trung tâm Phật giáo, thu hút hàng nghìn Phật tử và nhân dân thập phương.
Bên cạnh đó, câu chuyện của Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh với tấm bia đá, với Sư Tổ cũng có mối nhân duyên thật đặc biệt, lạ kỳ. Khi Sư Phụ về chùa Ba Vàng, sau khi thắp hương lễ Phật tại ban thờ và ra trước tấm bia đá Tổ Sư, Sư Phụ bỗng nhiên nghe thấy tiếng trong hư không rằng: “Phải về và chịu trách nhiệm ở nơi đây”. Sư Phụ cảm nhận đó như là lời mong nguyện và giao phó trách nhiệm của Tổ Sư dành cho Sư Phụ. Cho nên, tấm bia đá là một di chứng, không có tấm bia đá này thì không có chùa Ba Vàng. Sư Phụ cũng cảm nhận rằng trong các việc phật sự của chùa đều có sự gia hộ rất lớn của Ngài.
Tấm bia đá trên lưng rùa khắc tên Ngài Tuệ Bích
Thế nên, bổn phận của hàng hậu học là phải tri ân, giữ gìn, thừa tự tài sản mà Sư Tổ truyền trao. Đặc biệt nhất là những tài sản phi vật thể (tài sản tinh thần, đạo đức); bởi nhờ ân đức của Ngài mà hơn 300 năm về sau, chư Tăng Ni, Phật tử chùa Ba Vàng, với tinh thần tri ân và đền ân đã gìn giữ, tiếp nối mạng mạch Phật Pháp mà Sư Tổ để lại.
Nhìn lại tấm gương tu hành của Ngài mà ngày nay, chúng ta phải luôn bền bỉ, kiên cố, vững tâm trên con đường cầu đạo giải thoát. Đó chính là việc làm chân thật để đền ơn Tam Bảo, đền ơn Sư Tổ, hơn cả là bảo vệ Phật Pháp vững mạnh, trụ lâu dài ở thế gian.
Cuộc đời và sự nghiệp của Sư Tổ Trúc Lâm Ma Ha Sa Môn Tuệ Bích Phổ Giác mãi là tấm gương đạo đức sáng ngời cho hàng hậu thế sau này noi theo. Đã hơn 200 năm kể từ ngày Tổ Sư Ma Ha Sa Môn Tuệ Bích Phổ Giác - vị Sư Tổ khai sơn chùa Ba Vàng nhập Niết bàn, nhưng những giá trị Ngài để lại cho nhân thế vẫn còn mãi.
Tin tức🞄 29/6/2025
Do bận một số Phật sự quan trọng và chư Tăng bận tham gia các khoá học trong thời gian tới, nhà chùa xin thông báo tạm hoãn tổ chức khóa tu mùa hè lần 2
Tin tức 🞄 29/6/2025
Do bận một số Phật sự quan trọng và chư Tăng bận tham gia các khoá học trong thời gian tới, nhà chùa xin thông báo tạm hoãn tổ chức khóa tu mùa hè lần 2
Hoạt động khóa tu🞄 28/6/2025
Từ Lâm Đồng, Đắk Nông, đến Hải Dương, Điện Biên,... những đứa trẻ đến từ nhiều tỉnh thành trên cả nước đã gặp nhau, làm quen và trở thành bạn bè trong khóa tu mùa hè năm 2025.
Hoạt động khóa tu 🞄 28/6/2025
Từ Lâm Đồng, Đắk Nông, đến Hải Dương, Điện Biên,... những đứa trẻ đến từ nhiều tỉnh thành trên cả nước đã gặp nhau, làm quen và trở thành bạn bè trong khóa tu mùa hè năm 2025.
Tin tức🞄 28/6/2025
Khóa tu mùa hè "Kết bạn bốn phương" lần 1 năm 2025 tại Chùa Ba Vàng đang dần đi đến chặng đường cuối cùng, đánh dấu một khoảng thời gian ý nghĩa...
Tin tức 🞄 28/6/2025
Khóa tu mùa hè "Kết bạn bốn phương" lần 1 năm 2025 tại Chùa Ba Vàng đang dần đi đến chặng đường cuối cùng, đánh dấu một khoảng thời gian ý nghĩa...
Tin tức khác🞄 24/6/2025
Sau những khoảnh khắc vui vẻ, học mà chơi, chơi mà học, các con sẽ cùng nhau thưởng thức những bữa ăn ngon với nhiều món bổ dưỡng, chứa đựng tình yêu thương của Sư Phụ, chư Tăng, Cô chủ nhiệm cùng các cô bác Phật tử.
Tin tức khác 🞄 24/6/2025
Sau những khoảnh khắc vui vẻ, học mà chơi, chơi mà học, các con sẽ cùng nhau thưởng thức những bữa ăn ngon với nhiều món bổ dưỡng, chứa đựng tình yêu thương của Sư Phụ, chư Tăng, Cô chủ nhiệm cùng các cô bác Phật tử.
Tin tức khác🞄 23/6/2025
Từ những bỡ ngỡ ngày đầu đến nhanh chóng thân quen – Những khoảnh khắc "kết bạn bốn phương" siêu đáng yêu của lớp Chúng Ba Tiêu chắc chắn sẽ là những kỷ niệm đẹp khó quên trong tuổi thanh xuân!
Tin tức khác 🞄 23/6/2025
Từ những bỡ ngỡ ngày đầu đến nhanh chóng thân quen – Những khoảnh khắc "kết bạn bốn phương" siêu đáng yêu của lớp Chúng Ba Tiêu chắc chắn sẽ là những kỷ niệm đẹp khó quên trong tuổi thanh xuân!
Hoạt động khóa tu🞄 22/6/2025
Trong tiết trời mát mẻ, Nhà lớn Ba Vàng sáng hôm nay ngập tràn không khí rộn ràng, vui tươi của ngày ghi danh.
Hoạt động khóa tu 🞄 22/6/2025
Trong tiết trời mát mẻ, Nhà lớn Ba Vàng sáng hôm nay ngập tràn không khí rộn ràng, vui tươi của ngày ghi danh.
Tin tức🞄 22/6/2025
Không khí đêm khai mạc vừa rộn ràng niềm vui, tiếng cười, vừa tràn đầy cảm xúc khi những khúc ca chào hè, đón mừng khóa tu ngân vang, mang theo bao háo hức và mong đợi về một hành trình đáng nhớ.
Tin tức 🞄 22/6/2025
Không khí đêm khai mạc vừa rộn ràng niềm vui, tiếng cười, vừa tràn đầy cảm xúc khi những khúc ca chào hè, đón mừng khóa tu ngân vang, mang theo bao háo hức và mong đợi về một hành trình đáng nhớ.
Thông tin khóa tu🞄 20/6/2025
Để thuận tiện cho quý phụ huynh và các bạn theo dõi những chương trình trực tuyến trong Khóa 1 - Khóa tu mùa hè
Thông tin khóa tu 🞄 20/6/2025
Để thuận tiện cho quý phụ huynh và các bạn theo dõi những chương trình trực tuyến trong Khóa 1 - Khóa tu mùa hè
![[THÔNG BÁO] THAY ĐỔI THỜI GIAN TỔ CHỨC KHÓA TU MÙA HÈ LẦN 2 - 2025](https://media.chuabavang.com/resize/315x177/files/news/2025/06/20/thong-bao-thay-doi-thoi-gian-to-chuc-khoa-tu-mua-he-lan-2-2025-080803.jpg)
Tin tức🞄 20/6/2025
Vì một số lý do liên quan đến việc an cư kiết hạ của chư Tăng, cho nên, thời gian tổ chức Khóa tu mùa hè lần 2 tại chùa Ba Vàng... sẽ tổ chức sớm hơn 7 ngày so với dự kiến trước đó.
Tin tức 🞄 20/6/2025
Vì một số lý do liên quan đến việc an cư kiết hạ của chư Tăng, cho nên, thời gian tổ chức Khóa tu mùa hè lần 2 tại chùa Ba Vàng... sẽ tổ chức sớm hơn 7 ngày so với dự kiến trước đó.
Tin tức🞄 18/6/2025
Hãy cùng lắng nghe những bài hát khóa tu mùa hè chùa Ba Vàng – nơi tuổi trẻ gắn kết, tu học tăng thiện tâm và lưu giữ những kỷ niệm không thể nào quên.
Tin tức 🞄 18/6/2025
Hãy cùng lắng nghe những bài hát khóa tu mùa hè chùa Ba Vàng – nơi tuổi trẻ gắn kết, tu học tăng thiện tâm và lưu giữ những kỷ niệm không thể nào quên.
![[THÔNG BÁO] Khai mạc Khóa tu mùa hè chùa Ba Vàng năm 2025](https://media.chuabavang.com/resize/315x177/files/content/2025/06/17/thong-bao-khoa-tu-mua-he-1707.jpg)
Tin tức🞄 17/6/2025
Sau một năm học tập miệt mài, mùa hè lại về – mang theo bao mong đợi của các bạn học sinh, sinh viên về một môi trường rèn luyện thân – tâm lành mạnh.
Tin tức 🞄 17/6/2025
Sau một năm học tập miệt mài, mùa hè lại về – mang theo bao mong đợi của các bạn học sinh, sinh viên về một môi trường rèn luyện thân – tâm lành mạnh.
Tin tức khác🞄 14/6/2025
Ngày 29/5/Ất Tỵ âm lịch hàng tháng là ngày tu học thường kỳ của chùa. Tuy nhiên, trong thời gian này, chùa Ba Vàng đang tổ chức Khóa tu mùa hè dành cho các em thiếu nhi.
Tin tức khác 🞄 14/6/2025
Ngày 29/5/Ất Tỵ âm lịch hàng tháng là ngày tu học thường kỳ của chùa. Tuy nhiên, trong thời gian này, chùa Ba Vàng đang tổ chức Khóa tu mùa hè dành cho các em thiếu nhi.
Tin tức khác🞄 14/6/2025
Chương trình tu mùa hạ gồm 5 phần, tương ứng với 5 năm. Năm 2025 là phần 5, chủ đề “Nhận biết chánh kiến - tà kiến”, với các thông tin như sau:
Tin tức khác 🞄 14/6/2025
Chương trình tu mùa hạ gồm 5 phần, tương ứng với 5 năm. Năm 2025 là phần 5, chủ đề “Nhận biết chánh kiến - tà kiến”, với các thông tin như sau:
An sinh xã hội🞄 07/6/2025
Bằng nghị lực phi thường, bằng khát vọng vươn lên và tình yêu thương ấm áp từ cộng đồng, nhiều em đã vượt qua khó khăn để đạt được những thành tích đáng tự hào...
An sinh xã hội 🞄 07/6/2025
Bằng nghị lực phi thường, bằng khát vọng vươn lên và tình yêu thương ấm áp từ cộng đồng, nhiều em đã vượt qua khó khăn để đạt được những thành tích đáng tự hào...
Tin tức khác🞄 06/6/2025
Trong niềm háo hức của quý phụ huynh và các em học sinh, sinh viên, thực hiện theo Thông bạch của Trung ương GHPGVN, chùa Ba Vàng tổ chức khóa tu mùa hè...
Tin tức khác 🞄 06/6/2025
Trong niềm háo hức của quý phụ huynh và các em học sinh, sinh viên, thực hiện theo Thông bạch của Trung ương GHPGVN, chùa Ba Vàng tổ chức khóa tu mùa hè...
Hoạt động Phật sự🞄 03/6/2025
Ba mươi hai ngày hiện diện của Xá Lợi Đức Phật trên dải đất hình chữ S là ba mươi hai ngày lắng đọng tâm linh...
Hoạt động Phật sự 🞄 03/6/2025
Ba mươi hai ngày hiện diện của Xá Lợi Đức Phật trên dải đất hình chữ S là ba mươi hai ngày lắng đọng tâm linh...
Hoạt động Phật sự🞄 03/6/2025
Chùa Quán Thế Âm – Ngũ Hành Sơn (Đà Nẵng) là điểm duy nhất tại miền Trung được tôn trí Xá lợi Đức Phật trong hành trình chiêm bái tại Việt Nam
Hoạt động Phật sự 🞄 03/6/2025
Chùa Quán Thế Âm – Ngũ Hành Sơn (Đà Nẵng) là điểm duy nhất tại miền Trung được tôn trí Xá lợi Đức Phật trong hành trình chiêm bái tại Việt Nam
Tin tức🞄 02/6/2025
Chùa Ba Vàng tổ chức Khóa tu mùa hè dành cho học sinh, sinh viên, nhằm góp phần chăm sóc sức khỏe tinh thần, xây dựng và làm đẹp nền đạo đức xã hội
Tin tức 🞄 02/6/2025
Chùa Ba Vàng tổ chức Khóa tu mùa hè dành cho học sinh, sinh viên, nhằm góp phần chăm sóc sức khỏe tinh thần, xây dựng và làm đẹp nền đạo đức xã hội
Hoạt động Phật sự🞄 30/5/2025
Từ ngày 25 - 28/5/2025 (tức ngày 28/4 - 01/5/Ất Tỵ), báu vật linh thiêng ấy - Xá lợi của Đức Phật được tôn trí trang trọng tại Cung Trúc Lâm.
Hoạt động Phật sự 🞄 30/5/2025
Từ ngày 25 - 28/5/2025 (tức ngày 28/4 - 01/5/Ất Tỵ), báu vật linh thiêng ấy - Xá lợi của Đức Phật được tôn trí trang trọng tại Cung Trúc Lâm.
