Tổ Sư Ma Ha Sa Môn Tuệ Bích Phổ Giác là đệ tử là người tiếp nối dòng thiền thời Trần sau 400 năm bị thất truyền...
08/10/2020
Mục Lục [Ẩn]
Đức Tổ Sư Ma Ha Sa Môn Tuệ Bích Phổ Giác là đệ tử của Thiền Phái Trúc Lâm Yên Tử và là người tiếp nối dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử sau hơn 300 năm bị thất truyền. Bên cạnh đó, Ngài cũng có công lao rất lớn trong công cuộc trùng tu ngôi Bảo Quang Tự được Phật hoàng Trần Nhân Tông xây dựng vào thế kỷ XIII (nay là chùa Ba Vàng - ngôi chùa có tòa chính điện trên núi lớn nhất Đông Dương).
Hướng tới kỷ niệm ngày giỗ của Tổ Sư, ngày 23/8/âm lịch hàng năm, kính mời quý vị cùng tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp của Ngài qua lời giảng của Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh.
Thời niên thiếu của Sư Tổ
Tổ Sư Ma Ha Sa Môn Tuệ Bích Phổ Giác có pháp danh là Trúc Lâm Ma Ha Sa Môn Tuệ Bích Phổ Giác. Ngài sinh ngày 06 tháng 01 năm Mậu Tuất (1658) vào thời vua Lê Hiển Tông. Ngài xuất gia tu hành từ khi còn ít tuổi và sau đó trở thành hậu duệ của Tam Tổ Trúc Lâm.

Tôn tượng Đức Tổ Sư Ma Ha Sa Môn Tuệ Bích Phổ Giác
Sinh ra và lớn lên trong thời kỳ Lê Mạt, nhà Lê là đỉnh cao của chế độ phong kiến tập quyền, vì vậy để củng cố địa vị của mình, nhà cầm quyền phong kiến đã coi trọng Khổng giáo và coi nhẹ Phật giáo (đưa Phật giáo xuống hàng thứ hai sau Khổng giáo).
Trong thời kỳ đó, Sư Tổ đã chứng kiến biết bao thăng trầm của lịch sử: Nội chiến Nam Bắc triều, Trịnh Nguyễn phân tranh,... đã đẩy lịch sử Việt Nam vào con đường tăm tối. Chính trong bối cảnh lịch sử ấy cùng với dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử đang bị thất truyền sau 400 năm thì sự xuất hiện của Sư Tổ như ngọn đèn thắp sáng những ngày đêm u tối. Bởi Ngài mong nguyện làm sống lại dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử đã bị lu mờ sau ba thế kỷ để đạo Pháp được sáng tỏ, đất nước bình yên.
Vậy nên, Ngài đã quyết định ly gia cắt ái, xả thân cầu đạo để thành tựu được sở nguyện tiếp nối mạng mạch Phật Pháp do chư Tổ truyền trao.

Tại ngôi chùa Ba Vàng ngày xưa từng có một thảo am thờ Phật
Sự nghiệp hoằng Pháp độ sinh của Sư Tổ
Dân gian truyền rằng, vào một đêm trong lúc tọa thiền, Ngài hướng tâm quán chiếu nhân duyên độ chúng sinh và biết rằng Thành Đẳng sơn là nơi hội tụ tinh hoa trời đất, rất thích hợp cho việc tu hành và cứu độ chúng sinh. Vì vậy, Ngài đã không màng khó khăn, gian khổ, một mình băng rừng, lội suối vượt đèo, quyết chí đến nơi đây thực hiện chí nguyện cầu đạo giải thoát. Tại đây, khi đã ngoài 40 tuổi, Ngài sống lặng lẽ một mình, dựng am để tu tập, uống nước suối, lấy rau quả làm thức ăn,... Song thân tướng và sức vóc Ngài vẫn cường tráng, đôi mắt ngời ngời sáng.
Trong suốt hơn nửa thế kỷ hành đạo, Sư Tổ luôn hướng đến sự nghiệp tiếp Tăng độ chúng. Ngài đã cứu giúp rất nhiều người, nhất là những người không nơi nương tựa và có hoàn cảnh khó khăn. Vì thế, để tỏ lòng tri ân cũng như hiểu giá trị Phật Pháp, nhiều người đã theo Ngài học đạo. Từ đó, số lượng học chúng ngày càng tăng, Ngài đã cho thành lập các đạo tràng để Phật tử cùng nhau tu tập.
Không những vậy, Ngài tùy thuận gieo duyên cho chúng sinh bằng việc kết hợp Tam giáo đồng nguyên là Phật giáo, Nho giáo và Khổng giáo, hình thành nên giáo lý gần gũi, dễ hiểu, phù hợp trong việc truyền tải Phật Pháp tới nhiều đối tượng. Vì thế mà dễ dàng cảm hóa chúng sinh, vì biết ơn Ngài mà rất nhiều Phật tử, nhân dân đã phát tâm cùng với Ngài trùng tu ngôi Bảo Quang Tự vào thời Vua Lê Dụ Tông (1705) khi Ngài 48 tuổi.
52 năm nhất tâm tu tập tại non thiêng Thành Đẳng, Ngài đã kiến lập, phát triển Tăng đoàn và trong số đó có gần 100 vị Thiền tăng đã thành tựu và mang giáo Pháp truyền tải khắp muôn nơi.
Mặc dù tu hành nơi núi rừng thanh vắng nhưng những người thiết tha cầu đạo thì không ai là không biết đến Ngài. Chính nhờ công đức tu hành của Ngài mà dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử ngày càng phát triển rực rỡ tại Thành Đẳng sơn.
Đến năm 1757, vào một đêm trước mưa to gió lớn, bầu trời u ám, sấm chớp rền vang, cây cối ngổn ngang, đất đá chắn đường,... Lúc ấy, ai ai cũng lo lắng và cầu mong thảo am của Sư Tổ được an toàn. Ngay sáng hôm sau, từng đoàn người di chuyển lên chùa thăm Sư Tổ, khi đến nơi rất nhiều điều lạ kỳ hiện ra: ánh sáng phát ra như ánh hào quang, khói hương nghi ngút như làn mây bay lượn trên không trung,.. điều đó càng tô thêm vẻ uy nghi tráng lệ cho ngôi Bảo Quang Tự.
Tại giữa chính điện, một khung cảnh trầm lắng, da diết bao trùm tại nơi đây, hình ảnh Sư Tổ đang tọa thiền, không khí và những âm thanh tụng niệm xa gần như khác với mọi lần, một âm thanh tha thiết mang đậm một nỗi thâm trầm, sâu thẳm.Lúc sau, khi đã đông người dân lên chùa, một Sư Thầy bước ra báo tin: Sư Tổ đã an nhiên về cõi Niết bàn vào giờ Tý khi sao Khuê bừng sáng ngày 23 tháng 8 năm Đinh Sửu (1757), đời vua Lê Hiển Tông; Ngài trụ thế 100 tuổi.
Di sản Sư Tổ để lại cho hậu thế
Những ngày cuối đời, Sư Tổ lặng lẽ ra đi, an nhiên thị tịch không một lời di chúc, nhưng cuộc đời Ngài là một tấm gương sáng, để lại muôn vàn ân đức cho thế gian, đặc biệt là những di sản vật thể và phi vật thể vô cùng quý giá.
Những di sản vật thể mà Ngài để lại tiêu biểu như: bia đá, rùa đá, cây hương,... đến nay vẫn còn được lưu giữ tại chùa Ba Vàng.

Những hiện vật mà Sư Tổ để lại được chùa Ba Vàng trưng bày ngay ngắn trong bảo tàng

Một số cổ vật được tìm thấy và hiện đang được lưu giữ tại bảo tàng chùa Ba Vàng

Một góc lưu giữ những cổ vật trong bảo tàng chùa Ba Vàng
Một trong số đó, tấm bia đá mà Ngài để lại thể hiện tinh thần và hồn cốt của Ngài. Bởi chính nhờ tấm bia đá này mà chùa Ba Vàng được công nhận là di tích lịch sử văn hóa và danh lam thắng cảnh. Nhờ đó chùa mới có thể mở rộng quỹ đất, từ 150 mét vuông lên tới 123 hecta - tăng gấp trăm nghìn lần so với diện tích đất ban đầu. Từ đó đến nay, trải qua nhiều lần trùng tu, chùa Ba Vàng trở thành trung tâm Phật giáo, thu hút hàng nghìn Phật tử và nhân dân thập phương.
Bên cạnh đó, câu chuyện của Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh với tấm bia đá, với Sư Tổ cũng có mối nhân duyên thật đặc biệt, lạ kỳ. Khi Sư Phụ về chùa Ba Vàng, sau khi thắp hương lễ Phật tại ban thờ và ra trước tấm bia đá Tổ Sư, Sư Phụ bỗng nhiên nghe thấy tiếng trong hư không rằng: “Phải về và chịu trách nhiệm ở nơi đây”. Sư Phụ cảm nhận đó như là lời mong nguyện và giao phó trách nhiệm của Tổ Sư dành cho Sư Phụ. Cho nên, tấm bia đá là một di chứng, không có tấm bia đá này thì không có chùa Ba Vàng. Sư Phụ cũng cảm nhận rằng trong các việc phật sự của chùa đều có sự gia hộ rất lớn của Ngài.

Tấm bia đá trên lưng rùa khắc tên Ngài Tuệ Bích
Thế nên, bổn phận của hàng hậu học là phải tri ân, giữ gìn, thừa tự tài sản mà Sư Tổ truyền trao. Đặc biệt nhất là những tài sản phi vật thể (tài sản tinh thần, đạo đức); bởi nhờ ân đức của Ngài mà hơn 300 năm về sau, chư Tăng Ni, Phật tử chùa Ba Vàng, với tinh thần tri ân và đền ân đã gìn giữ, tiếp nối mạng mạch Phật Pháp mà Sư Tổ để lại.
Nhìn lại tấm gương tu hành của Ngài mà ngày nay, chúng ta phải luôn bền bỉ, kiên cố, vững tâm trên con đường cầu đạo giải thoát. Đó chính là việc làm chân thật để đền ơn Tam Bảo, đền ơn Sư Tổ, hơn cả là bảo vệ Phật Pháp vững mạnh, trụ lâu dài ở thế gian.

Chư Tăng chùa Ba Vàng ngày đêm chuyên tâm tu tập, vững tâm trên con đường cầu đạo giải thoát.

Với tinh thần tri ân và đền ân, chư Tăng chùa Ba Vàng đã và đang tiếp nối mạng mạch Phật Pháp mà Sư Tổ truyền trao
Cuộc đời và sự nghiệp của Sư Tổ Trúc Lâm Ma Ha Sa Môn Tuệ Bích Phổ Giác mãi là tấm gương đạo đức sáng ngời cho hàng hậu thế sau này noi theo. Đã hơn 200 năm kể từ ngày Tổ Sư Ma Ha Sa Môn Tuệ Bích Phổ Giác - vị Sư Tổ khai sơn chùa Ba Vàng nhập Niết bàn, nhưng những giá trị Ngài để lại cho nhân thế vẫn còn mãi.
Tin tức khác🞄 03/6/2023
Nhưng ngày hôm nay, 16/4/Quý Mão (tức ngày 06/3/2023), sự vi diệu ấy càng trở nên tuyệt vời và ấn tượng hơn khi tiết trời xuất hiện những hạt mưa vào đúng thời điểm Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh...
Tin tức khác 🞄 03/6/2023
Nhưng ngày hôm nay, 16/4/Quý Mão (tức ngày 06/3/2023), sự vi diệu ấy càng trở nên tuyệt vời và ấn tượng hơn khi tiết trời xuất hiện những hạt mưa vào đúng thời điểm Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh...
Hoạt động Phật sự🞄 03/6/2023
Sáng ngày 16/4/Quý Mão, tại huyện Minh Hoá, tỉnh Quảng Bình đã trang nghiêm diễn ra Lễ Phật đản.
Hoạt động Phật sự 🞄 03/6/2023
Sáng ngày 16/4/Quý Mão, tại huyện Minh Hoá, tỉnh Quảng Bình đã trang nghiêm diễn ra Lễ Phật đản.
Tin tức khác🞄 03/6/2023
Không khí của buổi lễ đã khiến thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình có một đêm tưng bừng, rộn ràng hơn bao giờ hết.
Tin tức khác 🞄 03/6/2023
Không khí của buổi lễ đã khiến thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình có một đêm tưng bừng, rộn ràng hơn bao giờ hết.
Tin tức khác🞄 02/6/2023
Ngày 15/04/Quý Mão, với lòng từ bi, chư tôn Hòa thượng, Thượng tọa, chư Đại đức Tăng Ni đã đi khất thực để gieo duyên hóa độ cho nhân dân, Phật tử nhân mùa Phật đản.
Tin tức khác 🞄 02/6/2023
Ngày 15/04/Quý Mão, với lòng từ bi, chư tôn Hòa thượng, Thượng tọa, chư Đại đức Tăng Ni đã đi khất thực để gieo duyên hóa độ cho nhân dân, Phật tử nhân mùa Phật đản.
Hoạt động Phật sự🞄 01/6/2023
Trong không khí thiêng liêng, cả đất trời đón mừng ngày Đức Thế Tôn giáng trần, ngày 14/04/Quý Mão (tức ngày 01/6/2023), chùa Đại Giác - thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình đã long trọng tổ chức...
Hoạt động Phật sự 🞄 01/6/2023
Trong không khí thiêng liêng, cả đất trời đón mừng ngày Đức Thế Tôn giáng trần, ngày 14/04/Quý Mão (tức ngày 01/6/2023), chùa Đại Giác - thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình đã long trọng tổ chức...
Tin tức khác🞄 01/6/2023
Tháng tư âm lịch, những người con Phật lại hân hoan hướng về kỷ niệm sự đản sinh cao quý của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni....
Tin tức khác 🞄 01/6/2023
Tháng tư âm lịch, những người con Phật lại hân hoan hướng về kỷ niệm sự đản sinh cao quý của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni....
Tin tức khác🞄 01/6/2023
Đón Tết không phải chỉ tháng giêng mà trong cả tháng tư âm lịch, nghe có vẻ là lạ nhưng đó là một điều quen thuộc đối với các Phật tử.
Tin tức khác 🞄 01/6/2023
Đón Tết không phải chỉ tháng giêng mà trong cả tháng tư âm lịch, nghe có vẻ là lạ nhưng đó là một điều quen thuộc đối với các Phật tử.
Hoạt động Phật sự🞄 01/6/2023
Thể theo sự chỉ đạo của Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Quảng Bình, Ban Trị sự GHPGVN huyện Minh Hóa do Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh làm Trưởng Ban sẽ tổ chức lễ Phật đản...
Hoạt động Phật sự 🞄 01/6/2023
Thể theo sự chỉ đạo của Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Quảng Bình, Ban Trị sự GHPGVN huyện Minh Hóa do Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh làm Trưởng Ban sẽ tổ chức lễ Phật đản...
Tin tức khác🞄 31/5/2023
Trong sự kiện Đại lễ Phật đản năm 2023 tại chùa Ba Vàng có sự quang lâm chứng dự của đông đảo chư Tăng trong và ngoài nước (Nepal, Ấn Độ, Sri Lanka, Thái Lan, Myanmar, Bangladesh, Bhutan, Laos, Campuchia,...).
Tin tức khác 🞄 31/5/2023
Trong sự kiện Đại lễ Phật đản năm 2023 tại chùa Ba Vàng có sự quang lâm chứng dự của đông đảo chư Tăng trong và ngoài nước (Nepal, Ấn Độ, Sri Lanka, Thái Lan, Myanmar, Bangladesh, Bhutan, Laos, Campuchia,...).
Tin tức khác🞄 31/5/2023
Bạn không nghe nhầm đâu, ở một ngôi chùa, tôi đã có một mùa hè rất tuyệt vời: sôi động, hân hoan, hạnh phúc, có cả sự lắng tâm tĩnh lặng, biết về những điều tôi chưa từng biết trong đời,...
Tin tức khác 🞄 31/5/2023
Bạn không nghe nhầm đâu, ở một ngôi chùa, tôi đã có một mùa hè rất tuyệt vời: sôi động, hân hoan, hạnh phúc, có cả sự lắng tâm tĩnh lặng, biết về những điều tôi chưa từng biết trong đời,...
Hoạt động Phật sự🞄 30/5/2023
Hòa trong không khí hân hoan kỷ niệm sự kiện đặc biệt này, sáng ngày 28/5/2023, được sự chỉ dạy trên Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh, chư Tăng đã về chùa Nhân An...
Hoạt động Phật sự 🞄 30/5/2023
Hòa trong không khí hân hoan kỷ niệm sự kiện đặc biệt này, sáng ngày 28/5/2023, được sự chỉ dạy trên Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh, chư Tăng đã về chùa Nhân An...
Hoạt động Phật sự🞄 30/5/2023
Hòa vào niềm hân hoan của những người con Phật trên toàn thế giới kỷ niệm ngày Đức Phật đản sinh, Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Quảng Bình tổ chức Lễ Phật đản
Hoạt động Phật sự 🞄 30/5/2023
Hòa vào niềm hân hoan của những người con Phật trên toàn thế giới kỷ niệm ngày Đức Phật đản sinh, Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Quảng Bình tổ chức Lễ Phật đản
Tin tức khác🞄 29/5/2023
Đoàn đại biểu Cảnh sát Hoàng gia Thái Lan do Trung tướng Prachuab Wongsuk - Trợ lý Tổng Tư lệnh làm Trưởng đoàn đã có chuyến thăm tỉnh Quảng Ninh và chùa Ba Vàng.
Tin tức khác 🞄 29/5/2023
Đoàn đại biểu Cảnh sát Hoàng gia Thái Lan do Trung tướng Prachuab Wongsuk - Trợ lý Tổng Tư lệnh làm Trưởng đoàn đã có chuyến thăm tỉnh Quảng Ninh và chùa Ba Vàng.
Tin tức khác🞄 25/5/2023
Sáng 24/5 vừa qua, Ban Thông tin Truyền thông TW Giáo hội Phật giáo Việt Nam phối hợp với Cổng Thông tin Phật giáo Việt Nam đã tổ chức lễ trao giải cuộc thi “Đạo Phật trong trái tim tôi”
Tin tức khác 🞄 25/5/2023
Sáng 24/5 vừa qua, Ban Thông tin Truyền thông TW Giáo hội Phật giáo Việt Nam phối hợp với Cổng Thông tin Phật giáo Việt Nam đã tổ chức lễ trao giải cuộc thi “Đạo Phật trong trái tim tôi”
Hoạt động Phật sự🞄 25/5/2023
Chiều ngày 02/4/Quý Mão, buổi lễ “chư Tôn đức Tăng Quốc tế tặng quà, cúng dường cho chư Tôn đức Tăng GHPGVN nhân mùa Phật đản PL.2567 - DL.2023” đã được trọng thể diễn ra tại chùa Ba Vàng.
Hoạt động Phật sự 🞄 25/5/2023
Chiều ngày 02/4/Quý Mão, buổi lễ “chư Tôn đức Tăng Quốc tế tặng quà, cúng dường cho chư Tôn đức Tăng GHPGVN nhân mùa Phật đản PL.2567 - DL.2023” đã được trọng thể diễn ra tại chùa Ba Vàng.
Hoạt động Phật sự🞄 23/5/2023
Ngày 03/4/Quý Mão vừa qua, tại khuôn viên bổn tự, chùa Ba Vàng long trọng tổ chức Đại lễ Phật đản PL.2567 - DL.2023 và lễ khánh thành tòa Đại giảng đường trên núi lớn nhất thế giới.
Hoạt động Phật sự 🞄 23/5/2023
Ngày 03/4/Quý Mão vừa qua, tại khuôn viên bổn tự, chùa Ba Vàng long trọng tổ chức Đại lễ Phật đản PL.2567 - DL.2023 và lễ khánh thành tòa Đại giảng đường trên núi lớn nhất thế giới.
Hoạt động Phật sự🞄 22/5/2023
Hòa vào không khí rộn ràng của ngày kỷ niệm Đấng Từ Phụ Thích Ca đản sinh, chùa Ba Vàng đã tổ chức chương trình diễu hành xe hoa với sự tham gia của hơn 6 vạn người trong và ngoài nước.
Hoạt động Phật sự 🞄 22/5/2023
Hòa vào không khí rộn ràng của ngày kỷ niệm Đấng Từ Phụ Thích Ca đản sinh, chùa Ba Vàng đã tổ chức chương trình diễu hành xe hoa với sự tham gia của hơn 6 vạn người trong và ngoài nước.
Thông Báo🞄 22/5/2023
Với tâm tri ân sâu sắc, chùa Ba Vàng xin khuyến thỉnh quý nhân dân, Phật tử tu dành một tuần lễ tập tụng kinh, thiền quán để cảm niệm ân đức của Ngài
Thông Báo 🞄 22/5/2023
Với tâm tri ân sâu sắc, chùa Ba Vàng xin khuyến thỉnh quý nhân dân, Phật tử tu dành một tuần lễ tập tụng kinh, thiền quán để cảm niệm ân đức của Ngài
Hoạt động Phật sự🞄 21/5/2023
Ngày 03/4/Quý Mão (tức ngày 21/05/2023), Thông điệp Đại lễ Phật đản PL 2567 (Dương lịch 2023) của Đức Pháp chủ Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thích Trí Quảng - người lãnh đạo tối cao của Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã được Trưởng lão HT.Thích Thiện Nhơn tuyên đọc...
Hoạt động Phật sự 🞄 21/5/2023
Ngày 03/4/Quý Mão (tức ngày 21/05/2023), Thông điệp Đại lễ Phật đản PL 2567 (Dương lịch 2023) của Đức Pháp chủ Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thích Trí Quảng - người lãnh đạo tối cao của Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã được Trưởng lão HT.Thích Thiện Nhơn tuyên đọc...