Một vị Tỳ-kheo tuổi trẻ, tính tình khờ dại chất trực, chưa hiểu được yếu nghĩa của đạo. Vị ấy vì tình ý mạnh mẽ tâm luôn nghĩ đến dục, không tự kiềm chế được, nên luôn bị lửa dục thiêu đốt
16/11/2021
Thuở xưa, đức Phật trú tại tịnh xá Kỳ Hoàn nước Xá-Vệ, vì tứ chúng trời người thuyết pháp. Lúc ấy, có một vị Tỳ-kheo tuổi trẻ, tính tình khờ dại chất trực, chưa hiểu được yếu nghĩa của đạo. Vị ấy vì tình ý mạnh mẽ tâm luôn nghĩ đến dục, không tự kiềm chế được, nên luôn bị lửa dục thiêu đốt, phiền não nhiễu loạn không thoát ra được.
Vị ấy liền ngồi suy nghĩ: “Lòng dâm dục của ta là do cái nam căn này. Vì nó làm nhiễu loạn sự tu tập của ta. Nếu ta chặt đứt nam căn này đi, thì mới có thể tu hành thanh tịnh đắc đạo được”. Nghĩ như vậy rồi, vị ấy liền đi đến nhà người đàn việt mượn một con dao rồi về phòng đóng cửa, cởi đồ, ngồi lên tấm ván quyết định chặt đứt nam căn. Ông cho rằng: “Chính cái này khiến ta đau khổ. Trải qua sinh tử biết bao số kiếp, trôi lăn trong tam đồ lục đạo đều do nữ sắc. Nếu không chặt nó đi làm sao đắc đạo?”
Đức Phật biết Tỳ-kheo này vì ngu si nên mới suy nghĩ và hành động như vậy. Lẽ thật, tu đạo là phải chế phục tâm, tâm là nguồn gốc.
Không biết quán chiếu sự vô thường mà tự hủy hoại thân thể như vậy chỉ gây thêm tội đọa, mãi chịu đau khổ!
Bấy giờ, đức Thế Tôn liền bước vào phòng vị ấy, hỏi rằng:
– Ông định làm gì đấy?
Vị Tỳ-kheo liền buông dao, đứng dậy mặc y áo, cung kính rồi thưa:
– Bạch đức Thế Tôn! Con học đạo đã lâu mà chưa hiểu được pháp môn tu tập. Mỗi khi tọa thiền, tâm con sắp vào định, nam căn nó lại khởi dậy, khiến lửa lòng lừng lẫy, dục niệm ngăn che, tâm trí mê mờ, con không còn phân biệt gì được nữa. Con hết sức tự trách, nghĩ rằng việc này đều do nam căn đòi hỏi, nên mượn con dao định chặt đứt nó đi.
Đức Phật nghe xong liền bảo:
– Ông thật ngu si không hiểu đạo lý? Người muốn cầu đạo trước phải hiểu lý tu đạo rồi sau mới điều phục tâm. Tâm là nguồn gốc của thiện ác. Muốn dứt trừ tận gốc rễ ái dục phải chế phục tâm. Tâm an định, ý sáng suốt mới đắc đạo được.
Bấy giờ, đức Thế Tôn liền nói kệ:
Học đạo trước trừ gốc
Bắt vua, ly khai quan
Kẻ tùy tùng tan rã
Là đạo nhân bậc thượng.
Đức Phật lại nói:
– Trong mười hai nhân duyên, si mê đứng đầu. Si mê là nguồn của các tội, trí tuệ là gốc của các hạnh, vì vậy, trước phải dứt trừ si mê, sau đó tâm ý mới an định.
Nghe đức Phật dạy xong, vị Tỳ-kheo ấy hổ thẹn tự trách:
– Ta vì ngu si mê hoặc, trước giờ không hiểu rõ lời Phật dạy nên mới có suy nghĩ và hành động sai lầm như vậy. Nay được nghe đức Phật chỉ dạy, tâm ta đã sáng tỏ, thật là vi diệu lắm thay!
Nhờ đó, vị ấy thiền quán theo dõi hơi thở, kiểm soát nội tâm, hàng phục tình ý, dứt hết dục vọng, vào được chính định chứng quả A-la-hán ngay trước Phật.
Văn kinh🞄 17/3/2024
Như bị giặc cướp làm hại, chỉ khổ một đời này thôi, nhưng bị giặc năm căn gây hại, khổ nạn kéo dài nhiều kiếp, lại rất nặng nề, không thể không thận trọng.
Văn kinh 🞄 17/3/2024
Như bị giặc cướp làm hại, chỉ khổ một đời này thôi, nhưng bị giặc năm căn gây hại, khổ nạn kéo dài nhiều kiếp, lại rất nặng nề, không thể không thận trọng.
Văn kinh🞄 17/3/2024
Tỳ-kheo các ông! Sau khi ta nhập diệt, nên tôn trọng, cung kính đối với giới luật, như ở chỗ tối tăm được thấy ánh sáng; như người nghèo được của báu. Nên biết rằng giới luật là thầy của các ông, cũng như ta đây còn trụ thế, không hề khác biệt.
Văn kinh 🞄 17/3/2024
Tỳ-kheo các ông! Sau khi ta nhập diệt, nên tôn trọng, cung kính đối với giới luật, như ở chỗ tối tăm được thấy ánh sáng; như người nghèo được của báu. Nên biết rằng giới luật là thầy của các ông, cũng như ta đây còn trụ thế, không hề khác biệt.
Văn kinh🞄 09/3/2024
Tại gia nhiều trần nhiễm, xuất gia tốt đẹp. Tại gia đủ sự trói buộc, xuất gia vô ngại. Tại gia nhiều cấu uế, xuất gia xả ly. Tại gia thâu nhập cái ác, xuất gia được thâu nhập cái thiện. Tại gia ngập sâu trong sình lầy ái dục, xuất gia viễn ly ái dục. Tại gia chung cùng phàm tình, xuất gia chung cùng trí tuệ.
Văn kinh 🞄 09/3/2024
Tại gia nhiều trần nhiễm, xuất gia tốt đẹp. Tại gia đủ sự trói buộc, xuất gia vô ngại. Tại gia nhiều cấu uế, xuất gia xả ly. Tại gia thâu nhập cái ác, xuất gia được thâu nhập cái thiện. Tại gia ngập sâu trong sình lầy ái dục, xuất gia viễn ly ái dục. Tại gia chung cùng phàm tình, xuất gia chung cùng trí tuệ.
Văn kinh🞄 09/3/2024
Người tại gia ở chỗ náo nhiệt, người xuất gia ở chỗ thanh tịnh. Người tại gia ở chỗ thấp hèn, người xuất gia ở chỗ cao thượng, người tại gia bị phiền não nung nấu, người xuất gia tiêu diệt phiền não. Người tại gia thường lo toan cho kẻ khác, người xuất gia thì lo tu sửa bản thân. Người tại gia lấy khổ làm vui, người xuất gia lấy giải thoát làm vui. Người tại gia nuôi dưỡng gai góc, người xuất gia diệt trừ gai góc.
Văn kinh 🞄 09/3/2024
Người tại gia ở chỗ náo nhiệt, người xuất gia ở chỗ thanh tịnh. Người tại gia ở chỗ thấp hèn, người xuất gia ở chỗ cao thượng, người tại gia bị phiền não nung nấu, người xuất gia tiêu diệt phiền não. Người tại gia thường lo toan cho kẻ khác, người xuất gia thì lo tu sửa bản thân. Người tại gia lấy khổ làm vui, người xuất gia lấy giải thoát làm vui. Người tại gia nuôi dưỡng gai góc, người xuất gia diệt trừ gai góc.
Văn kinh 🞄 15/02/2024
Một thời, Thế Tôn trú ở thành Ma Kiệt Đà, tại tịnh xá Trúc Lâm...
Văn kinh🞄 28/01/2024
Cao thượng, biết cao thượng, cho đem lại cao thượng, bậc Vô thượng thuyết giảng, pháp cao thượng thù thắng, như vậy, nơi đức Phật, là châu báu thù diệu, mong với sự thật này, được sống chân hạnh phúc.
Văn kinh 🞄 28/01/2024
Cao thượng, biết cao thượng, cho đem lại cao thượng, bậc Vô thượng thuyết giảng, pháp cao thượng thù thắng, như vậy, nơi đức Phật, là châu báu thù diệu, mong với sự thật này, được sống chân hạnh phúc.
Văn kinh🞄 12/01/2024
Có một người, này các Tỷ-kheo, khi xuất hiện ở đời, sự xuất hiện đưa đến hạnh phúc cho đa số, lợi ích cho đa số, đưa đến hạnh phúc, an lạc cho chư thiên và loài người.
Văn kinh 🞄 12/01/2024
Có một người, này các Tỷ-kheo, khi xuất hiện ở đời, sự xuất hiện đưa đến hạnh phúc cho đa số, lợi ích cho đa số, đưa đến hạnh phúc, an lạc cho chư thiên và loài người.
Văn kinh🞄 12/01/2024
Này các Tỷ kheo, có năm lợi ích này cho người thiện hành. Thế nào là năm? Tự mình không chỉ trích mình; sau khi suy xét, các bậc trí tán thán...
Văn kinh 🞄 12/01/2024
Này các Tỷ kheo, có năm lợi ích này cho người thiện hành. Thế nào là năm? Tự mình không chỉ trích mình; sau khi suy xét, các bậc trí tán thán...
Văn kinh🞄 12/01/2024
Ở đây, này gia chủ, vị Thánh đệ tử hộ trì chúng Tỷ kheo; hộ trì chúng Tỷ kheo với y, với đồ ăn khất thực, với sàng tọa, với dược phẩm trị bệnh.
Văn kinh 🞄 12/01/2024
Ở đây, này gia chủ, vị Thánh đệ tử hộ trì chúng Tỷ kheo; hộ trì chúng Tỷ kheo với y, với đồ ăn khất thực, với sàng tọa, với dược phẩm trị bệnh.