Thuở xưa, đức Phật trú tại vườn Lộc Dã, thành Ba-la-nại vì hàng trời người quỷ thần, vua quan nhân dân thuyết pháp. Lúc đó, có một vị thái tử con vua nước lớn dẫn theo hơn năm trăm vị thái tử con các nước nhỏ đến chỗ Phật làm lễ rồi ngồi qua một bên nghe pháp.
Nghe xong, các thái tử bạch Phật rằng:
- Phật đạo nhiệm mầu, cao xa khó đạt. Từ xưa đến nay, không biết có quốc vương, thái tử, đại thần, con nhà hào phú nào từ bỏ đất nước thần dân, ái ân phú quí làm Sa-môn không?
Đức Phật bảo các thái tử:
- Vương quốc, vinh hoa, ân ái trên đời nay đều như huyễn hóa, như giấc mộng, như tiếng vang, có đó rồi không đó nào có trường tồn. Lại nữa, quốc vương, thái tử do ba việc nên không thể đắc đạo. Ba việc đó là gì?
1- Kiêu mạn, buông lung không chịu học hỏi diệu nghĩa kinh Phật để cứu độ phần tâm linh.
2- Tham lam vơ vét, không nghĩ bố thí cho kẻ nghèo cùng, khổ nạn bên dưới. Quan lại có tài sản không ban phát cho dân để cùng kinh doanh phát triển.
3- Không thể xa lìa sắc dục, các việc hưởng lạc. Không bỏ được lao ngục não phiền, để hành Sa-môn hạnh, tu thân dứt hết khổ nạn.
Cho nên, Bồ-tát sinh làm vua trừ dứt ba việc này, tự sẽ được thành Phật. Lại có ba việc:
1- Tuổi trẻ lo học hỏi, trông coi đất nước, giáo hóa nhân dân dạy họ hành theo thập thiện.
2- Đem tiền của bố thí kẻ bần cùng, cô độc. Vua quan tướng sĩ cùng hưởng phước vui sướng với dân.
3- Thường xét nghĩ đến lẽ vô thường, mạng sống chẳng dài lâu, phải nên xuất gia tu hạnh Sa-môn, chấm dứt nguyên nhân đau khổ, không còn sinh tử.
Nếu ba việc này không làm được, sẽ không có chút lợi ích.
Kế đó, đức Phật tự thuật lại tiền thân của mình.
Thuở quá khứ, ta làm Chuyển luân thánh vương tên là Nam Vương Hoàng Đế. Đồ thất bảo, cung điện, ao tắm, hành cung, ngự uyển, quần thần, phu nhân, thế nữ, voi ngựa, đầu bếp... mỗi thứ có bốn muôn tám nghìn. Vua có nghìn người con đều dõng mãnh tinh nhuệ, một địch nổi nghìn. Vua có thể bay trên hư không, du hành bốn phương, tự tại không ai ngăn nổi. Thánh vương thọ bốn muôn tám nghìn tuổi, lấy chính pháp trị dân, không xử ai oan uổng.
Một hôm, thánh vương chợt nghĩ: “Mạng người vô thường ngắn ngủi khó giữ. Ta phải tu phước để cầu đạo chân thật, thường bố thí cho nhân dân, đem tài sản của mình ra cùng chia sẻ với mọi người. Sau khi gieo trồng phước đức rồi, phải xuất gia làm Sa-môn, dứt hẳn tham dục mới diệt được khổ”. Nghĩ xong, vua ra lệnh người hầu chải tóc:
- Nếu thấy tóc bạc, hãy lập tức báo cho ta biết. Mấy vạn năm sau, người hầu chải tóc báo rằng vua đã có tóc bạc. Vua ra lệnh nhổ lấy để trên bàn, rồi nhìn tóc bạc rơi lệ bảo rằng.
- Sứ giả thứ nhất đã chợt đến rồi. Nay tóc ta đã bạc, phải nên xuất gia làm Sa-môn, cầu đạo vô vi.
Vua để tóc trên lòng bàn tay, rồi tự nói kệ:
Nay trên đầu của ta
Tóc bạc là bị trộm
Đã có thiên sứ triệu
Đến lúc phải xuất gia.
Thánh vương liền triệu quần thần lập thái tử lên làm vua, còn mình xuất gia làm Sa-môn vào núi tu đạo. Sau khi mãn tuổi thọ, thánh vương sinh lên cõi trời thứ hai làm thái tử con vua trời Đế-thích, còn vị thánh vương thứ hai lên ngôi, cũng noi theo hạnh tiên vương, dặn người chải tóc hễ thấy tóc bạc liền báo. Thời gian lâu sau, được báo đã có tóc bạc, thánh vương thứ hai sai nhổ để trên lòng bàn tay rồi cũng nói kệ:
Nay trên đầu của ta
Tóc bạc là bị trộm
Đã có thiên sứ triệu
Đến lúc phải xuất gia.
Nói kệ xong, vua lại triệu tập quần thần lập thái tử lên vương vị, còn mình xuất gia làm Sa-môn vào núi tu đạo, mãn tuổi thọ tái sinh lên cõi trời làm Thiên Đế-thích. Còn vị Thiên Đế-thích trước hưởng hết tuổi thọ cõi trời sinh xuống nhân gian làm thái tử con vua thánh vương thứ hai này. Khi thánh vương thứ hai xuất gia lại làm thánh vương thứ ba.
Như vậy, ba vị thánh vương thay đổi làm cha con nhau. Trên làm Đế-thích, dưới làm thánh vương giữa làm thái tử. Ba người sinh lên sinh xuống ba mươi sáu lần như vậy suốt mấy nghìn vạn năm. Do nhờ luôn thực hành theo ba việc này nên rốt cuộc được thành Phật. Vị thánh vương đầu tiên là ta ngày nay, vị thánh vương thứ hai là Xá-lợi-phất, vị thánh vương thứ ba là A-nan. Ba chúng tôi nhiều đời thay đổi làm vua giáo hóa nhân dân, nên mới được đặc biệt tôn quí, trong ba cõi không ai sánh bằng.
Đức Phật nói xong, quốc vương, thái tử và con các vua nước nhỏ vô cùng hoan hỉ, lãnh thọ năm giới làm cư sĩ nam, đều đắc quả Tu-đà-hoàn.
Văn kinh🞄 17/3/2024
Như bị giặc cướp làm hại, chỉ khổ một đời này thôi, nhưng bị giặc năm căn gây hại, khổ nạn kéo dài nhiều kiếp, lại rất nặng nề, không thể không thận trọng.
Văn kinh 🞄 17/3/2024
Như bị giặc cướp làm hại, chỉ khổ một đời này thôi, nhưng bị giặc năm căn gây hại, khổ nạn kéo dài nhiều kiếp, lại rất nặng nề, không thể không thận trọng.
Văn kinh🞄 17/3/2024
Tỳ-kheo các ông! Sau khi ta nhập diệt, nên tôn trọng, cung kính đối với giới luật, như ở chỗ tối tăm được thấy ánh sáng; như người nghèo được của báu. Nên biết rằng giới luật là thầy của các ông, cũng như ta đây còn trụ thế, không hề khác biệt.
Văn kinh 🞄 17/3/2024
Tỳ-kheo các ông! Sau khi ta nhập diệt, nên tôn trọng, cung kính đối với giới luật, như ở chỗ tối tăm được thấy ánh sáng; như người nghèo được của báu. Nên biết rằng giới luật là thầy của các ông, cũng như ta đây còn trụ thế, không hề khác biệt.
Văn kinh🞄 09/3/2024
Tại gia nhiều trần nhiễm, xuất gia tốt đẹp. Tại gia đủ sự trói buộc, xuất gia vô ngại. Tại gia nhiều cấu uế, xuất gia xả ly. Tại gia thâu nhập cái ác, xuất gia được thâu nhập cái thiện. Tại gia ngập sâu trong sình lầy ái dục, xuất gia viễn ly ái dục. Tại gia chung cùng phàm tình, xuất gia chung cùng trí tuệ.
Văn kinh 🞄 09/3/2024
Tại gia nhiều trần nhiễm, xuất gia tốt đẹp. Tại gia đủ sự trói buộc, xuất gia vô ngại. Tại gia nhiều cấu uế, xuất gia xả ly. Tại gia thâu nhập cái ác, xuất gia được thâu nhập cái thiện. Tại gia ngập sâu trong sình lầy ái dục, xuất gia viễn ly ái dục. Tại gia chung cùng phàm tình, xuất gia chung cùng trí tuệ.
Văn kinh🞄 09/3/2024
Người tại gia ở chỗ náo nhiệt, người xuất gia ở chỗ thanh tịnh. Người tại gia ở chỗ thấp hèn, người xuất gia ở chỗ cao thượng, người tại gia bị phiền não nung nấu, người xuất gia tiêu diệt phiền não. Người tại gia thường lo toan cho kẻ khác, người xuất gia thì lo tu sửa bản thân. Người tại gia lấy khổ làm vui, người xuất gia lấy giải thoát làm vui. Người tại gia nuôi dưỡng gai góc, người xuất gia diệt trừ gai góc.
Văn kinh 🞄 09/3/2024
Người tại gia ở chỗ náo nhiệt, người xuất gia ở chỗ thanh tịnh. Người tại gia ở chỗ thấp hèn, người xuất gia ở chỗ cao thượng, người tại gia bị phiền não nung nấu, người xuất gia tiêu diệt phiền não. Người tại gia thường lo toan cho kẻ khác, người xuất gia thì lo tu sửa bản thân. Người tại gia lấy khổ làm vui, người xuất gia lấy giải thoát làm vui. Người tại gia nuôi dưỡng gai góc, người xuất gia diệt trừ gai góc.
Văn kinh 🞄 15/02/2024
Một thời, Thế Tôn trú ở thành Ma Kiệt Đà, tại tịnh xá Trúc Lâm...
Văn kinh🞄 28/01/2024
Cao thượng, biết cao thượng, cho đem lại cao thượng, bậc Vô thượng thuyết giảng, pháp cao thượng thù thắng, như vậy, nơi đức Phật, là châu báu thù diệu, mong với sự thật này, được sống chân hạnh phúc.
Văn kinh 🞄 28/01/2024
Cao thượng, biết cao thượng, cho đem lại cao thượng, bậc Vô thượng thuyết giảng, pháp cao thượng thù thắng, như vậy, nơi đức Phật, là châu báu thù diệu, mong với sự thật này, được sống chân hạnh phúc.
Văn kinh🞄 12/01/2024
Có một người, này các Tỷ-kheo, khi xuất hiện ở đời, sự xuất hiện đưa đến hạnh phúc cho đa số, lợi ích cho đa số, đưa đến hạnh phúc, an lạc cho chư thiên và loài người.
Văn kinh 🞄 12/01/2024
Có một người, này các Tỷ-kheo, khi xuất hiện ở đời, sự xuất hiện đưa đến hạnh phúc cho đa số, lợi ích cho đa số, đưa đến hạnh phúc, an lạc cho chư thiên và loài người.
Văn kinh🞄 12/01/2024
Này các Tỷ kheo, có năm lợi ích này cho người thiện hành. Thế nào là năm? Tự mình không chỉ trích mình; sau khi suy xét, các bậc trí tán thán...
Văn kinh 🞄 12/01/2024
Này các Tỷ kheo, có năm lợi ích này cho người thiện hành. Thế nào là năm? Tự mình không chỉ trích mình; sau khi suy xét, các bậc trí tán thán...
Văn kinh🞄 12/01/2024
Ở đây, này gia chủ, vị Thánh đệ tử hộ trì chúng Tỷ kheo; hộ trì chúng Tỷ kheo với y, với đồ ăn khất thực, với sàng tọa, với dược phẩm trị bệnh.
Văn kinh 🞄 12/01/2024
Ở đây, này gia chủ, vị Thánh đệ tử hộ trì chúng Tỷ kheo; hộ trì chúng Tỷ kheo với y, với đồ ăn khất thực, với sàng tọa, với dược phẩm trị bệnh.
