Tôn giả Ma Ha Ca Diếp là một vị Tỳ-kheo gương mẫu với phẩm hạnh đầu đà đệ nhất trong 10 vị đại đệ tử của Đức Phật.

Nhân kỷ niệm về ngày Tổ sư Đại Đầu Đà Ca Diếp (ngày 06/3/ Âm lịch), chùa Ba Vàng kính mời quý Phật tử cùng đón đọc bài viết dưới đây để hiểu thêm về hạnh nguyện độ sinh cao quý của Ngài.

Sơ lược về cuộc đời Tôn giả Đại Ca Diếp

Xuất thân trong một gia đình Bà La Môn tại xứ Ma Kiệt Đà, từ nhỏ, Tôn giả Đại Ca Diếp đã có phước tướng đầy đủ, tư chất thông minh, không ham thích các lạc thú ở đời.

Đến tuổi trưởng thành, cha mẹ bằng mọi cách ép Ngài phải cưới vợ. Vì không ưa thích thọ hưởng thú vui ngũ dục, nguyện tu phạm hạnh nên Ngài đã cho tạc tượng một người phụ nữ hình sắc như tượng vàng Diêm Phù Đàn để làm khó cha mẹ. Không ngờ, được sự giúp đỡ của một Bà La Môn mà cha mẹ Ngài tìm được một cô gái giống y hình tượng mà Ngài đề ra. Tên cô ấy là Bạt Đà La.

Nhưng một điều trùng hợp lạ lùng là nàng Bạt Đà La cũng không muốn lấy chồng. Nàng chỉ ước ao được xuất gia, sống đời sống phạm hạnh của một nữ đạo sĩ. Vì chung chí nguyện tu phạm hạnh nên tuy mang danh nghĩa là vợ chồng nhưng hai người đều thúc liễm thân tâm, không xúc nhiễm với nhau.

Đêm đến, khi Ngài Đại Ca Diếp nằm ngủ thì nàng Bạt Đà La đi kinh hành và ngược lại. Cứ như vậy trải qua nhiều năm, hai người sống với nhau hoàn toàn trong sạch, không chút ái luyến, không chút vẩn đục.

Khi cha mẹ mất, Ngài tạm biệt Bạt Đà La lên đường xuất gia tìm thầy học đạo và hứa sau khi tìm được bậc minh sư sẽ báo tin cho nàng biết. 

Một hôm, khi đang đi khất thực thì bắt gặp hình ảnh Đức Phật đang ngồi thiền (lúc này Đức Phật đã thành tựu đạo quả); Ngài vui mừng, rạng rỡ và đảnh lễ, quỳ gối xin được làm đệ tử của Đức Phật. 

Sau khi trở thành đệ tử Phật, Ngài ngày đêm tinh tấn thực hành hạnh đầu đà và không lâu sau chứng đắc quả A La Hán, với danh đệ nhất đầu đà. 

Với lòng quy kính Đức Thế Tôn và mong nguyện hoằng truyền giáo Pháp, sau khi Đức Phật nhập diệt, Tôn giả Đại Ca Diếp đã mở đại hội kết tập kinh điển lần thứ nhất.

Nhờ đó, lời dạy của Đức Phật được kết tập thành hệ thống và được chính thức lưu truyền dưới các hình thức truyền tụng, ghi chép thành kinh văn trên lá, giấy… cho đến ngày nay.

Cuối cùng, vào năm 496 TCN, Ngài Đại Ca Diếp nhập Niết bàn, khi ấy Ngài 120 tuổi.

Độ bà lão nghèo - Tấm lòng từ bi cao cả của Ngài

Tôn giả Đại Ca Diếp thường hành hạnh nguyện từ bi, đem phước điền đến cho chúng sinh. Ngài không khất thực nhà giàu có mà chỉ khất thực những nhà nghèo. Bởi Ngài biết rằng, những người nghèo khổ là người thiếu phước báu. Ngài khất thực với mong nguyện cho họ được gieo trồng phước báu và thoát khỏi cảnh khổ đau. Vì vậy, trước khi đi khất thực, Ngài thường nhập định xem: “Ta nên gieo phước cho người nghèo nào”.

Trong cuộc đời hành đạo của Ngài, có rất nhiều câu chuyện liên quan đến việc Ngài tế độ cho những người nghèo. Điển hình là câu chuyện Ngài cứu độ cho một bà lão nghèo khổ, ăn xin. 

Chuyện kể, vào một ngày nọ, trên đường vào thành Vương Xá, Ngài thấy một bà lão đơn côi, nghèo khổ tá túc trong hang phân dơ bẩn bên cạnh đống rác. Thân thể bà lão gầy gò, ốm đau tật bệnh. Cuộc sống bà lão lẻ loi bấp bênh, bữa đói bữa no, che đậy thân thể bằng mảnh cót tre nhỏ. Nhờ nhập định, Ngài Ca Diếp biết người này kiếp trước không tạo phước lành nên kiếp này phải chịu nghèo khổ. Và Ngài cũng biết rằng mạng sống bà lão sắp hết, Ngài nghĩ: “Nếu ta không độ thì bà lão mãi mãi mất phước”.

Trong lúc bà lão đang đói cồn cào thì có một người đầy tớ của trưởng giả mang nước cơm đi đổ, mùi hôi khó chịu. Bà lão lân la lại xin phần nước cơm ấy, liền lấy cái bát bể làm đôi đựng đầy cả hai. Ngài chậm rãi đến gần, đưa bình bát về phía bà lão để xin đồ ăn.

Sau khi được Ngài chỉ dạy, bà lão thưa với Ngài Ca Diếp:

– Ngài vui lòng nhận cho tôi không?

Ngài Ma Ha Ca Diếp đáp:

– Lành thay! Lành thay!

Bà lão liền từ trong hang, lom khom lấy tô nước cơm và thành tâm dâng cúng vào bình bát của Ngài. Ngài Ca Diếp nhận cúng dường rồi chú nguyện cho bà lão được phước báo và an lành. Để bà lão không nghi ngờ và đầy đủ sự bình an, Ngài đã uống hết bát nước cơm và thị hiện thần thông ngay trước mặt bà lão. Trước việc làm cao quý của Ngài, bà lão vui mừng khôn xiết. Cũng nhờ phước báu thù thắng này, sau khi mạng chung, thần thức của bà lão được tái sinh lên cõi Trời, sống trong cảnh giới an vui, hạnh phúc.

Chư Tăng Chùa Ba Vàng thực hành các pháp đầu đà

Noi theo tấm gương vĩ đại của Đức Thế Tôn và các vị Thánh đệ tử của Ngài, Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh cùng chư Tăng chùa Ba Vàng đang ngày đêm miên mật thực hành thiểu dục tri túc với các pháp đầu đà khổ hạnh, mong nguyện Phật Pháp trụ lâu dài ở thế gian.

Để thực hành hạnh đầu đà cao quý, chư Tăng luôn quyết chí tu tập, khổ luyện, rèn sửa nghiêm thân tâm để chiến thắng mọi cám dỗ, dục vọng. Nơi rừng già hoang vắng, dẫu đêm hay ngày, Tăng chúng vẫn kinh hành, thiền định dưới gốc cây chẳng quản nắng mưa, sương gió. Tài sản của quý Thầy chỉ ba y và một bình bát, ngày ăn một bữa khất thực gieo duyên cứu độ chúng sinh.

Dù chông gai, chướng ngại đến đâu, chư Tăng vẫn sẽ luôn đề cao sự tỉnh giác, tìm cầu đức hạnh, trí tuệ giải thoát, hướng đến thành tựu chí nguyện rộng lớn “Trên cầu thành Phật, dưới độ chúng sinh”.

Mong rằng qua bài viết trên, quý Phật tử khởi được tâm tri ân tới Tôn giả Đại Ca Diếp và những bậc đã, đang và sẽ thực hành pháp hạnh đầu đà. Từ đó, phát nguyện tinh tấn tu tập, nguyện nhiều đời nhiều kiếp đủ duyên xuất gia, thực hành hạnh đầu đà để giữ gìn chính Pháp trụ lâu dài ở thế gian.