Ngày nay, sự bận rộn, bon chen của nền kinh tế thị trường khiến bao người bị trôi theo dòng xoáy của tiền bạc, danh lợi. Có lẽ ít người có thể lắng tâm để cảm nhận không gian quanh mình vốn chứa đựng những điều đặc biệt để tiếp thu và vận dụng thực hành hướng tới thành tựu mới. Trong đó có những điều tốt đẹp từ các con vật tưởng chừng như thấp kém nhưng lại rất phù hợp để mỗi người có thể tiếp thu và thực hành theo. Để đại chúng được hiểu thêm những điều đặc biệt đó, Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh đã giảng giải cụ thể những câu chuyện giữa Đại đức Na Tiên và Đức vua Mi Lan Đà trong bộ kinh Mi Tiên Vấn Đáp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu đặc tính cao quý của con cọp đực mà người xuất gia có thể lấy đó làm bài học cho mình trên con đường tu hành giải thoát.

Cọp đực ưa thích nơi thanh vắng - nơi hữu ích cho tu sĩ thực hành Pháp

Đại đức Na Tiên nói với đức vua Mi Lan Đà: “Cọp đực thường tìm chỗ nương trú nơi động thẳm, hang sâu, chỗ núi rừng, suối khe thanh vắng! Cũng vậy, bậc hành giả sống đời khổ hạnh, khước từ cũng phải biết tìm chỗ vắng lặng xa chỗ loài người như núi rừng, tha ma, mộ địa sơn động, cốc đạo,… để tu tập, bổ túc công hạnh cho mình. Đúng như các vị kết tập kinh điển có dạy rằng: Loài cọp đực thường ở chỗ kín đáo, kiếm vật thực sinh sống ở chỗ vắng lặng; cũng vậy, người đệ tử Phật phải biết xa phố chợ ồn ào, chỗ thị phi huyên náo, tìm chỗ thanh tịnh để siêng tu thiền định và minh sát tuệ”.

Thật đúng như vậy, với cảnh trần ồn ào, náo nhiệt nơi làng mạc, phố thị dễ làm chúng ta phiền nhiễu, mất đi sự tập trung trong tu hành. Cuộc sống thời nay với nền khoa học phát triển mạnh mẽ đã ảnh hưởng không nhỏ tới sự tiếp thu và nhận thức của mỗi người. Mạng xã hội lan tỏa đang dần thay thế những phương pháp học hỏi truyền thống, lợi cũng có mà hại cũng rất nhiều. Khiến cho căn mắt, căn tai tiếp xúc với trần cảnh không lúc nào được dừng nghỉ; cũng chính vì thế mà nhiều bệnh lạ cũng nhân đó mà phát sinh. Sư Phụ chỉ dạy: “Người tu hành khi đã nhận thức được lục căn với lục trần sẽ tạo thành 6 tên giặc quấy phá tâm thức (đó là sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp). Vì vậy chúng ta phải biết hạn chế với các duyên khi còn mới tu, bớt đi những trần cảnh, lánh chỗ ồn ào huyên náo, tìm những chỗ thanh tịnh, u tịch để bớt phan duyên khiến cho mình khó tu hành. Điều này rất đúng với lời cổ nhân đã đúc kết:
“Tăng ở thị thành Phật tổ la
Tiên hiền quý vị ở non mà
Nguồn trong trên núi nhân gian chảy
Thanh thủy trở thành sông đục ra”.

Chư Tăng xây dựng tịnh thất nơi làng mạc, thành thị huyên náo, dù có tinh tấn tu tập cũng không tránh khỏi bị ảnh hưởng bởi các duyên xấu, khiến bị xao lãng không chuyên nhất tu hành. Nếu không tinh nghiêm thực hành Pháp thì thật khó có thể thành tựu. Nơi núi rừng tịch tĩnh, không khí trong sạch, viễn ly sự ồn náo thì bậc tu hành mới có thể chuyên chú thực hành các Pháp và được thành quả tốt đẹp trong việc tu của mình. Sư Phụ giảng giải: “Chùa Ba Vàng hiện nay với khoảng cách không quá gần mà chẳng quá xa dân làng, phố thị nên cũng ít nhiều thuận tiện cho các quý Thầy tu tập viễn ly dục lạc thế gian và hoằng dương Phật pháp”.

Cách tìm thức ăn rất kỳ lạ cần học từ cọp đực

Câu chuyện của hai bậc trí giả tiếp diễn: “Loài cọp đực có một tính kỳ lạ, là khi chụp mồi, nếu con thú ngã xuống bên trái hay bị sứt tai trái, thì nó bỏ đi không thèm xơi! Cũng tương tự thế, các vị Sa môn yêu mến chính Pháp, mong được đạo quả Vô thượng, không bao giờ thọ dụng tứ sự được phát sinh trái lẽ, không chính đáng, phát sinh do tà mạng và tà hạnh. Nếu cái gì có được do trái pháp, trái đạo, các vị đó cũng bỏ đi, không thèm thọ dụng”.
Đúng như ngài Xá Lợi Phất đã thuyết: "Tôi biết tôi dùng loại cơm sữa kia, tôi sẽ lành bệnh nhưng tôi không thể dùng, tại sao? Vì cơm sữa ấy được phát sinh do khẩu cử động có tội, tức thuộc tà mạng. Tôi thà chịu chấp nhận đứt ruột hoặc lòi ruột ra ngoài, chấp nhận hy sinh thân mạng chứ không thể làm cho hư hỏng chính mạng để các bậc trí giả chê trách".

Là người đệ tử Phật phải chân thật tu tập, điều đó cũng được thể hiện trong việc tìm thức ăn nuôi sống thân mạng một cách chân chính. Như khi xưa, Đức Phật trên đường đi khất thực, có một người nông dân hỏi Ngài, Phật không làm gì mà cũng có ăn, tại sao cứ ôm bình bát đi xin ăn như vậy? Sau khi được Phật thuyết cho nghe một bài Pháp, người nông dân hiểu ra và phát tâm dâng cúng thức ăn nhưng Phật không nhận. Vì sau khi Phật nói xong, ông mới cúng dường thì nó không trong sạch. Sư Phụ dành lời căn dặn đại chúng: “Người tu hành mà nuôi sống thân thể bằng tà mạng thì người này không thể đạt đạo. Trong Bát chính đạo, dù chỉ vi phạm vào một trong tám điều chính đó thôi cũng không thể đạt đạo; nó rất quan trọng, chúng ta muốn thành tựu đạo phải đầy đủ cả tám cái chính này. Người tu hành thà rằng đói mà chết chứ không sống một cách tồi tệ, không hạ thấp mình xuống để mà ăn, để sống không chính đáng. Người tu không đặt nặng việc nuôi sống thân mạng mà giữ cái đạo lý “Vị đạo không vị thực”. Trên con đường tu tập, mỗi hành giả phải lấy tu tập làm trọng chứ không chỉ đơn giản vì miếng cơm, manh áo. Nếu không cũng chỉ là cái “Giá áo, túi cơm” để thiên hạ cười chê, lãng phí một đời được làm người tu hành.

Với người Phật tử tại gia, Sư Phụ cũng chỉ dạy: “Là người Phật tử, chúng ta phải biết nâng cấp phần tinh thần của mình, không để đạo đức, nhân cách bị thấp kém; tu học đạo phải thấy giá trị, phải chân quý phẩm chất của người Phật tử. Chúng ta không làm những việc trái đạo lý để kiếm sống, ví dụ như nghề nấu và bán rượu, mở kỹ viện, buôn bán vũ khí, quan tài… Nguyện sống một cuộc đời xứng đáng có phẩm chất, có giá trị, không vì nuôi thân mạng mà hạ thấp nhân phẩm của mình, sống cao thượng, thà trong sạch mà chết còn hơn dơ bẩn mà sống, như vậy mới xứng danh là người con Phật”.

Chư Tăng chùa Ba Vàng dưới sự dẫn dắt, chỉ dạy của Sư Phụ đang ngày đêm miên mật thực hành Pháp khổ hạnh đầu đà. Với màu huỳnh y giải thoát, tay ôm bình bát khất thực trên những nẻo đường đầy đá sỏi bằng những bước chân trần tự tại, chậm rãi với tâm thức tỉnh giác, luôn quay lại soi xét hành vi chính mình. Quý Thầy đã và đang mang ruộng phước điền đến với chúng sinh.

Qua lời giảng của Sư Phụ, đại chúng đã có cái nhìn sâu sắc hơn về những đức tính tốt cần phải học từ con cọp đực. Hơn nữa, mọi thứ diễn ra xung quanh mình, nếu những ai chú tâm quan sát và cảm nhận sẽ nhận thấy cuộc đời là những bài học bổ ích. Đừng đánh mất đi tương lai của chính mình vì những thứ phiền nhiễu bên ngoài. Cuộc đời luôn thú vị, đặc biệt nhưng quan trọng ai sẽ là người nhận ra được điều thú vị, đặc biệt đó mà thôi.

Trí Giác Hiếu