Tuần Lễ Thứ 7 Sau Khi Đức Phật Thành Đạo - Nhân Duyên Xá Lợi Tóc Của Đức Phật
21/12/2022
Đức Phật đưa tay phải lên đầu nhổ ít sợi tóc gọi là “Xá lợi tóc” ban cho hai anh em lái buôn. Họ vô cùng hoan hỷ, cúi đầu cung kính đưa hai bàn tay đón nhận Xá lợi tóc xong, hai anh em lái buôn đảnh lễ Đức Thế Tôn, rồi xin phép ra đi.
21/12/2022
Sau khi trở thành Đức Phật Chánh Đẳng Giác, Đức Phật Gotama an hưởng sự an lạc giải thoát Niết Bàn suốt 7 tuần lễ, 49 ngày, quanh Đại cội Bồ đề tại khu rừng Ưu lâu tần loa (ở Bồ đề đạo tràng). Đức Phật đang ngự tại gốc cây gọi là Ra-day-ta-na, cách xa Đại cội Bồ đề về phía nam khoảng 4 sải tay. Khi ấy, hai anh em lái buôn là Sa-lệ-phú-ba và Bấc-lê-ca hướng dẫn 500 cỗ xe bò, chở hàng hóa từ vùng U-ka-la đến buôn bán tại miền Trung Ấn Độ. Trên đường có vị thiên nữ ở cội cây, đã từng là thân mẫu của hai anh em lái buôn trong tiền kiếp, hiện ra báo tin lành cho hai anh em biết rằng:
- Này hai con, ta báo tin lành cho hai con biết, Đức Phật đã xuất hiện không lâu trên thế gian. Ngài đã nhập A-la-hán Quả, hưởng an lạc giải thoát Niết Bàn suốt 7 tuần, 49 ngày qua, chưa độ vật thực. Hiện giờ, Ngài đang ngự dưới cội cây gọi là Ra-day-ta-na. Hai con nên đem vật thực đến cung kính cúng dường Đức Phật. Sự cúng dường ấy, sẽ đem lại cho hai con nhiều sự lợi ích, sự tiến hóa, sự an lạc lâu dài.
Khi nghe vị thiên nữ báo tin lành, hai anh em lái buôn vô cùng hoan hỷ, sẵn có mang theo món vật thực ngon lành, hai anh em đến hầu đảnh lễ Đức Phật, bèn bạch rằng:
- Kính bạch Đức Thế Tôn, kính xin Ngài mở lòng đại bi tế độ, thọ nhận món vật thực này của chúng con, để cho chúng con được sự lợi ích, sự tiến hóa, sự an lạc lâu dài.
Đức Phật đã thọ nhận món vật thực của hai anh em lái buôn, bằng cái bát do Tứ Đại Thiên Vương kính dâng Ngài. Ngài đã độ món vật thực ngon lành của hai anh em lái buôn.
Như vậy, hai anh em lái buôn Sa-lệ-phú-ba và Bấc-lê-ca là người đầu tiên dâng lễ cúng dường vật thực đến Đức Phật Gotama.
Bà Su-già-ta kính dâng cúng dường món cơm nấu bằng sữa đến Đức Bồ Tát Tất Đạt Đa, trước khi Ngài chứng đắc thành Đức Phật Chánh Đẳng Giác; còn hai anh em lái buôn Sa-lệ-phú-ba và Bấc-lê-ca, là người đầu tiên dâng lễ cúng dường vật thực đến Ngài, sau khi Ngài đã chứng đắc thành Đức Phật Chánh Đẳng Giác.
Sau khi Đức Phật thọ thực xong, Ngài thuyết pháp tế độ hai anh em lái buôn, họ vô cùng hoan hỷ. Khi ấy, chưa có chư Tỳ-khưu Tăng, nên hai anh em Sa-lệ-phú-ba và Bấc-lê-ca xin thọ phép quy y nương nhờ Đức Phật Bảo và Đức Pháp Bảo, bèn bạch rằng:
- Kính bạch Đức Thế Tôn, chúng con thành kính xin quy y nơi Đức Thế Tôn, và xin quy y nơi Đức Pháp Bảo. Kính xin Ngài công nhận chúng con là người cận sự nam đã quy y Nhị Bảo, kể từ hôm nay cho đến trọn đời.
Như vậy, hai anh em Sa-lệ-phú-ba và Bấc-lê-ca là hai người cận sự nam đã quy y Nhị Bảo đầu tiên trong giáo pháp của Đức Phật Gotama.
Khi ấy, hai anh em lái buôn bèn bạch rằng:
- Kính bạch Đức Thế Tôn, kính xin Ngài mở lòng đại bi thương xót chúng con, ban cho chúng con một báu vật, để chúng con hằng ngày luôn luôn tâm niệm, lễ bái cúng dường, để làm cho mọi thiện pháp được tăng trưởng.
Đức Phật đưa tay phải lên đầu nhổ ít sợi tóc gọi là “Xá lợi tóc” ban cho hai anh em lái buôn. Họ vô cùng hoan hỷ, cúi đầu cung kính đưa hai bàn tay đón nhận Xá lợi tóc xong, hai anh em lái buôn đảnh lễ Đức Thế Tôn, rồi xin phép ra đi.
Sau khi buôn bán hàng hóa xong, hai anh em trở về vùng U-ka-la, đến kinh thành Póc-kha-ra-va-ti xây ngôi Bảo Tháp tôn thờ Xá lợi tóc của Đức Phật.
Hiện nay, Xá lợi tóc ấy được tôn thờ tại ngôi Bảo Tháp Chùa Vàng, thủ đô Ran-gon, nước My-an-ma.
Tuyên dương cận sự nam quy y đầu tiên
Một thuở nọ, Đức Phật ngự tại tịnh xá Kỳ Viên gần kinh thành Xá Vệ, tuyên dương hai anh em Sa-lệ-phú-ba và Bấc-lê-ca rằng:
“Này chư Tỳ-khưu, trong hàng cận sự nam Thanh Văn đệ tử của Như Lai, Sa-lệ-phú-ba và Bấc-lê-ca lái buôn là hai cận sự nam đã quy y Nhị Bảo đầu tiên trong giáo pháp của Như Lai”.
Một thuở nọ, Đức Thế Tôn đang ngự tại kinh thành Vương Xá, hai anh em lái buôn Sa-lệ-phú-ba và Bấc-lê-ca mang hàng hóa trở lại bán trong kinh thành Vương Xá, hai anh em lái buôn đến hầu đảnh lễ Đức Thế Tôn, lắng nghe Ngài thuyết pháp; người anh Sa-lệ-phú-ba chứng đắc thành bậc Thánh Nhập Lưu, còn người em Bấc-lê-ca kính xin Đức Phật cho phép xuất gia trở thành Tỳ-khưu trong giáo pháp của Ngài. Về sau, không lâu Ngài Đại đức Bấc-lê-ca chứng đắc thành bậc Thánh A-la-hán cùng với Lục thông.
NHÂN DUYÊN TIỀN KIẾP
Trong thời Đức Phật Thích Khí tại thế, Bấc-lê-ca sanh ra trong một gia đình Bà-la-môn tại thành phố A-ru-na-va-ti. Ngày nọ, Bấc-lê-ca nghe tin có hai anh em thương buôn tên là U-di-ta và O-di-ta, hai vị này đã có cơ hội cúng dường vật thực đầu tiên đến Đức Phật Thích Khí vào ngày thứ 49, sau bảy tuần lễ Đức Phật an trú trong pháp lạc của đạo quả Niết Bàn giải thoát, và Đức Phật chuẩn bị bước sang tuần lễ thứ tám.
Khi ấy, Bấc-lê-ca cùng với một người bạn (sau này là Sa-lệ-phú-ba) đã đến đảnh lễ Đức Phật Thích Khí, sau khi đảnh lễ xong Bấc-lê-ca bạch đức Phật từ bi hoan hỷ thọ nhận bữa cơm cúng dường của ông vào ngày hôm sau. Vào ngày hôm sau, Bấc-lê-ca cùng với người bạn đã chuẩn bị một buổi cúng dường rất đặc biệt đến đức Phật.
Khi ấy, ông bạch đức Phật: “Kính bạch Đức Thế Tôn, do nơi thiện nghiệp này, cầu mong cho hai anh em chúng con có được cơ hội cúng dường vật thực đầu tiên đến đức Phật trong tương lai”.
(Soạn giả: Tỳ-khưu Hộ Pháp, phần người quy y nhị bảo đầu tiên)
Văn kinh🞄 11/8/2023
Bậc Đạo Sư kể chuyện này trong khi đang trú tại thành Xá Vệ (Sāvatthī). Lúc ấy, chừng mười Tỷ-kheo, sau khi nhận được đề tài thực hành thiền quán từ bậc Đạo Sư, đang tìm một nơi cư trú.
Văn kinh 🞄 11/8/2023
Bậc Đạo Sư kể chuyện này trong khi đang trú tại thành Xá Vệ (Sāvatthī). Lúc ấy, chừng mười Tỷ-kheo, sau khi nhận được đề tài thực hành thiền quán từ bậc Đạo Sư, đang tìm một nơi cư trú.
Văn kinh🞄 28/7/2023
Người ấy nhớ nghĩ Như Lai như vậy rồi, nếu có những ác dục liền được tiêu diệt. Trong tâm có những điều bất thiện nhớp nhơ, sầu khổ âu lo cũng được tiêu diệt. Bạch y Thánh đệ tử duyên vào Như Lai, tâm tịnh được hỷ, nếu có những điều ác dục, liền được tiêu diệt.
Văn kinh 🞄 28/7/2023
Người ấy nhớ nghĩ Như Lai như vậy rồi, nếu có những ác dục liền được tiêu diệt. Trong tâm có những điều bất thiện nhớp nhơ, sầu khổ âu lo cũng được tiêu diệt. Bạch y Thánh đệ tử duyên vào Như Lai, tâm tịnh được hỷ, nếu có những điều ác dục, liền được tiêu diệt.
Văn kinh🞄 05/7/2023
Dừng nghỉ nghĩa là dứt tâm ý tưởng, chí tánh rõ ràng, cũng không tháo động, hằng chuyên một lòng, ý thích nhàn cư. Thường tìm phương tiện nhập định tam-muội, thường nhớ không ham hơn thua, dành địa vị trên trước.
Văn kinh 🞄 05/7/2023
Dừng nghỉ nghĩa là dứt tâm ý tưởng, chí tánh rõ ràng, cũng không tháo động, hằng chuyên một lòng, ý thích nhàn cư. Thường tìm phương tiện nhập định tam-muội, thường nhớ không ham hơn thua, dành địa vị trên trước.
Văn kinh🞄 05/7/2023
Niệm Thân nghĩa là: tóc, lông, móng, răng, da, thịt, gân, xương, mật, gan, phổi, tim, tỳ, thận, ruột non, ruột già, bạch mô, bàng quang, phẩn tiểu, lá lách, thương đãng, dịch vị, nước mắt, đờm dãi, mỡ máu, mỡ lá, nước miếng, đầu lâu, não. Cái nào là thân?
Văn kinh 🞄 05/7/2023
Niệm Thân nghĩa là: tóc, lông, móng, răng, da, thịt, gân, xương, mật, gan, phổi, tim, tỳ, thận, ruột non, ruột già, bạch mô, bàng quang, phẩn tiểu, lá lách, thương đãng, dịch vị, nước mắt, đờm dãi, mỡ máu, mỡ lá, nước miếng, đầu lâu, não. Cái nào là thân?
Văn kinh🞄 05/7/2023
Niệm Chết nghĩa là chết chỗ này, sanh chỗ khác, qua lại các đường, mạng chết chẳng dừng. Các căn tan hoại, như cây hư mục, mạng căn cắt đứt, tông tộc phân ly, không hình không tiếng cũng không tướng mạo.
Văn kinh 🞄 05/7/2023
Niệm Chết nghĩa là chết chỗ này, sanh chỗ khác, qua lại các đường, mạng chết chẳng dừng. Các căn tan hoại, như cây hư mục, mạng căn cắt đứt, tông tộc phân ly, không hình không tiếng cũng không tướng mạo.
Văn kinh🞄 05/7/2023
Hơi thở ra vào nghĩa là nếu lúc hơi thở dài, cũng nên quán biết “Tôi đang thở dài”; nếu lại hơi thở ngắn, cũng nên quán biết “Tôi đang thở ngắn”; nếu hơi thở cực lạnh, cũng nên quán biết, “Tôi đang thở lạnh”; nếu hơi thở lại nóng, cũng nên quán biết, “Tôi đang thở nóng”.
Văn kinh 🞄 05/7/2023
Hơi thở ra vào nghĩa là nếu lúc hơi thở dài, cũng nên quán biết “Tôi đang thở dài”; nếu lại hơi thở ngắn, cũng nên quán biết “Tôi đang thở ngắn”; nếu hơi thở cực lạnh, cũng nên quán biết, “Tôi đang thở lạnh”; nếu hơi thở lại nóng, cũng nên quán biết, “Tôi đang thở nóng”.
Văn kinh🞄 01/7/2023
Niệm Thí: “Tôi nay bố thí, nơi vật bố thí trọn không có tâm hối tiếc, không nghĩ sẽ được đền đáp, không thích được lợi. Nếu người chửi tôi, tôi trọn không trả thù. Dù người hại tôi, dùng tay đấm, thêm dao gậy đập, ngói gạch ném vào mình, tôi sẽ khởi lòng từ, không nổi sân giận. Ý bố thí của tôi không đoạn dứt”.
Văn kinh 🞄 01/7/2023
Niệm Thí: “Tôi nay bố thí, nơi vật bố thí trọn không có tâm hối tiếc, không nghĩ sẽ được đền đáp, không thích được lợi. Nếu người chửi tôi, tôi trọn không trả thù. Dù người hại tôi, dùng tay đấm, thêm dao gậy đập, ngói gạch ném vào mình, tôi sẽ khởi lòng từ, không nổi sân giận. Ý bố thí của tôi không đoạn dứt”.
Văn kinh🞄 01/7/2023
Thánh đệ tử tự mình niệm Thí của mình: “Thật là được lợi cho ta! Thật là khéo được lợi cho ta, vì rằng với quần chúng bị cấu uế xan tham chi phối, ta sống trong gia đình, với tâm không bị cấu uế của xan tham chi phối, bố thí rộng rãi với bàn tay sạch sẽ, ưa thích từ bỏ, sẵn sàng để được yêu cầu, ưa thích phân phát vật bố thí”.
Văn kinh 🞄 01/7/2023
Thánh đệ tử tự mình niệm Thí của mình: “Thật là được lợi cho ta! Thật là khéo được lợi cho ta, vì rằng với quần chúng bị cấu uế xan tham chi phối, ta sống trong gia đình, với tâm không bị cấu uế của xan tham chi phối, bố thí rộng rãi với bàn tay sạch sẽ, ưa thích từ bỏ, sẵn sàng để được yêu cầu, ưa thích phân phát vật bố thí”.
Văn kinh🞄 01/7/2023
Thánh đệ tử tùy niệm các Giới của mình: “Giới không bị bể vụn, không bị sứt mẻ, không bị vết chấm, không có uế tạp, đưa đến giải thoát, được người trí tán thán, không bị chấp thủ, đưa đến Thiền định”.
Văn kinh 🞄 01/7/2023
Thánh đệ tử tùy niệm các Giới của mình: “Giới không bị bể vụn, không bị sứt mẻ, không bị vết chấm, không có uế tạp, đưa đến giải thoát, được người trí tán thán, không bị chấp thủ, đưa đến Thiền định”.
Văn kinh🞄 01/7/2023
Niệm Giới: “Không bị phá hoại, không bị đâm cắt, không bị nhiễm ô, không bị uế nhiễm, đem lại giải thoát, được người trí tán thán, không bị chấp thủ, đưa đến Thiền định”.
Văn kinh 🞄 01/7/2023
Niệm Giới: “Không bị phá hoại, không bị đâm cắt, không bị nhiễm ô, không bị uế nhiễm, đem lại giải thoát, được người trí tán thán, không bị chấp thủ, đưa đến Thiền định”.
Văn kinh🞄 30/6/2023
Thánh đệ tử niệm Tăng: “Diệu hạnh là chúng đệ tử Thế Tôn; Trực hạnh là chúng đệ tử Thế Tôn; Ứng lý hạnh là chúng đệ tử Thế Tôn; Chơn chánh hạnh là chúng đệ tử Thế Tôn, tức là bốn đôi tám chúng. Chúng đệ tử của Thế Tôn là đáng cung kính, đáng tôn trọng, đáng cúng dường, đáng được chắp tay, là phước điền vô thượng ở đời”.
Văn kinh 🞄 30/6/2023
Thánh đệ tử niệm Tăng: “Diệu hạnh là chúng đệ tử Thế Tôn; Trực hạnh là chúng đệ tử Thế Tôn; Ứng lý hạnh là chúng đệ tử Thế Tôn; Chơn chánh hạnh là chúng đệ tử Thế Tôn, tức là bốn đôi tám chúng. Chúng đệ tử của Thế Tôn là đáng cung kính, đáng tôn trọng, đáng cúng dường, đáng được chắp tay, là phước điền vô thượng ở đời”.
Văn kinh🞄 29/6/2023
Do người ấy niệm Pháp, tâm được tịnh tín, hân hoan sanh khởi, các phiền não của tâm được đoạn tận. Này Tỳ-xá-khư, đây gọi là Thánh đệ tử thực hành Pháp trai giới, vị ấy sống với Pháp.
Văn kinh 🞄 29/6/2023
Do người ấy niệm Pháp, tâm được tịnh tín, hân hoan sanh khởi, các phiền não của tâm được đoạn tận. Này Tỳ-xá-khư, đây gọi là Thánh đệ tử thực hành Pháp trai giới, vị ấy sống với Pháp.
Văn kinh🞄 26/6/2023
Phàm Chính pháp, nghĩa là đối với dục cho đến vô dục, đều lìa bệnh của các ràng buộc, các che đậy. Pháp này ví như mùi các thứ hương, không có dấu vết của niệm loạn tưởng.
Văn kinh 🞄 26/6/2023
Phàm Chính pháp, nghĩa là đối với dục cho đến vô dục, đều lìa bệnh của các ràng buộc, các che đậy. Pháp này ví như mùi các thứ hương, không có dấu vết của niệm loạn tưởng.
Văn kinh🞄 20/6/2023
Một vị nữ nhân đến đảnh lễ chư Tăng với tâm đầy thành tín, kính cẩn và thiện ý. Về sau nàng từ trần được tái sanh vào cõi trời Ba mươi ba...
Văn kinh 🞄 20/6/2023
Một vị nữ nhân đến đảnh lễ chư Tăng với tâm đầy thành tín, kính cẩn và thiện ý. Về sau nàng từ trần được tái sanh vào cõi trời Ba mươi ba...
Văn kinh🞄 20/6/2023
Lúc bấy giờ, nhân ngày trăng tròn Bố tát Tự tứ, Thế Tôn ngồi giữa đại chúng, sau khi nhìn quanh đại chúng im lặng, liền bảo các Tỷ kheo: Này các Tỷ kheo, Ta mời các ông nói lên, các ông có điều gì chỉ trích Ta hay không, về thân hay về lời nói?
Văn kinh 🞄 20/6/2023
Lúc bấy giờ, nhân ngày trăng tròn Bố tát Tự tứ, Thế Tôn ngồi giữa đại chúng, sau khi nhìn quanh đại chúng im lặng, liền bảo các Tỷ kheo: Này các Tỷ kheo, Ta mời các ông nói lên, các ông có điều gì chỉ trích Ta hay không, về thân hay về lời nói?
Văn kinh🞄 17/6/2023
Ðó là tu hành niệm Phật, sẽ có danh dự, thành tựu quả báo lớn, các điều lành đầy đủ, được vị cam lồ, đến được chỗ vô vi, sẽ thành tựu thần thông, trừ các loạn tưởng, đạt được quả Sa-môn, tự đến Niết-bàn.
Văn kinh 🞄 17/6/2023
Ðó là tu hành niệm Phật, sẽ có danh dự, thành tựu quả báo lớn, các điều lành đầy đủ, được vị cam lồ, đến được chỗ vô vi, sẽ thành tựu thần thông, trừ các loạn tưởng, đạt được quả Sa-môn, tự đến Niết-bàn.
Văn kinh🞄 17/6/2023
Thế nào là thực hành mười pháp được vào Niết-bàn? Ðó là mười niệm: niệm Phật, niệm Pháp, niệm Tăng, niệm Giới, niệm Thí, niệm Thiên, niệm hơi thở vào, niệm hơi thở ra, niệm thân, niệm chết, niệm Niết Bàn. Ðó là mười pháp, chúng sinh thực hành sẽ dứt sạch dục ái, sắc ái, vô sắc ái, kiêu mạn, vô minh liền được vào Niết-bàn.
Văn kinh 🞄 17/6/2023
Thế nào là thực hành mười pháp được vào Niết-bàn? Ðó là mười niệm: niệm Phật, niệm Pháp, niệm Tăng, niệm Giới, niệm Thí, niệm Thiên, niệm hơi thở vào, niệm hơi thở ra, niệm thân, niệm chết, niệm Niết Bàn. Ðó là mười pháp, chúng sinh thực hành sẽ dứt sạch dục ái, sắc ái, vô sắc ái, kiêu mạn, vô minh liền được vào Niết-bàn.