“Trong Tăng chúng có người bệnh, đó là ruộng phước điền cho mình được thực hành. Có chăm người bệnh mới hiểu người bệnh thế nào. Mình không dám chăm người bệnh thì làm sao biết được khi bệnh tật khiến người ta mệt mỏi, đau nhức thế nào. Cho nên trong Tăng chúng phải xây dựng được tình huynh đệ, thương yêu chăm sóc nhau. Có vậy thì Tăng đoàn mới vững mạnh, Phật Pháp mới lâu dài. Trong Phật tử cũng vậy, phải xây dựng được tình huynh đệ đạo hữu. Mỗi đạo tràng là một gia đình, cả chùa chúng ta là một đại gia đình”.

Tiếp nối chương trình tu học thường kỳ, ngày 25/11/2019 (tức ngày 29/10 Kỷ Hợi), hàng nghìn Phật tử đã cùng vân tập về ngôi già lam Ba Vàng để nghe Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh thuyết giảng những câu chuyện vô cùng đặc sắc, thú vị giữa Đại Đức Na Tiên và đức vua Mi Lan Đà. Qua lời bài giảng đơn giản, dễ hiểu của Sư Phụ về chủ đề “Học từ con quạ”, tứ chúng đệ tử đã học hỏi được rất nhiều bài học quý báu từ con vật mà dân gian thường xem là biểu tượng của sự không may mắn.

1. Một Vị Tỳ Kheo Phải Luôn Phòng Hộ Giữ Mình

Trong văn kinh có viết: “Khi đậu một chỗ nào, con quạ thường đưa mắt lấm lét, đảo qua đảo lại đầy vẻ nghi ngờ, sợ sệt tất cả mọi thứ xung quanh. Nó luôn luôn đề phòng, giữ mình trước bất kì hoàn cảnh nào. Một vị Tỳ-kheo cũng cần phải làm như thế, phải luôn luôn phòng hộ giữ mình, hằng có chánh niệm, thu thúc lục căn trong mọi oai nghi, trước các đối tượng ngoại trần luôn đầy những bất trắc có thể tác hại đến phẩm hạnh sa môn”. Một người đệ tử Phật, đã thọ giới luật cần có sự thay đổi và tiến bộ theo từng ngày. Một vị Tỳ-kheo phải biết giữ gìn giới Pháp, oai nghi thanh tịnh, trang nghiêm làm tấm gương phản chiếu cho Phật tử cũng như người thế gian học tập. Trong Sa Di luật nghi yếu lược tăng chú, quyển hạ có câu: “Hữu uy khả uý, hữu nghi khả kính”. Có nghĩa người tu biết giữ gìn oai nghi mới có thể khiến mọi người xung quanh kính nể, tôn trọng.
Đối với người xuất gia, bước đầu tiên cần làm là học oai nghi và thực hành giữ gìn oai nghi. Qua đây, Sư Phụ đã chỉ dạy: “Một người khi xuất gia làm chú tiểu, ngay từ đầu cần phải thực tập oai nghi đi, đứng, nằm, ngồi... Khi chúng ta thực tập oai nghi, sẽ giúp cho tâm trở về với thân. Đôi khi thân chúng ta ở đây nhưng tâm lại lang thang chỗ khác, đó gọi là “thân tâm không nhất như”. Khi thực tập oai nghi sẽ giúp chúng ta có chính niệm, giúp tâm trở lại với thân và giúp cho chúng ta tỉnh táo sáng suốt. Nếu một vị Tỳ-kheo oai nghi tề chỉnh có thể giáo hóa được rất nhiều người. Chính oai nghi đó, có thể nhiếp phục mọi người, ai nhìn thấy cũng yêu quý, kính nể. Từ đó giúp cho nhiều người tin kính Tam Bảo, yêu mến Phật Pháp”. Đặc biệt, trong luật Phật thì chúng Tỳ-kheo không được ngồi cùng người nữ ở chỗ tối, chỗ khuất; không được vào nhà người phụ nữ góa chồng; không được ngồi chỗ có nhiều đồ quý giá; nên tránh hàng thịt, hàng rượu.

Sư Phụ cũng kể cho đại chúng nghe câu chuyện về chú tiểu bị Hòa Thượng đánh đòn, vì bị người ta nghi ngờ là ăn trộm đồ. Hòa Thượng biết chú tiểu không phải là kẻ ăn trộm nhưng Hòa Thượng vẫn đánh chú vì dáng đi, ánh mắt không trang nghiêm, không giống với phẩm hạnh của người xuất gia. Hòa Thượng đánh để chú được tiêu nghiệp và lấy đó làm bài học cho mình.Từ xa xưa, từ quan quân văn võ cho đến cung phi, mỹ nữ, người hầu khi được tuyển vào cung đều phải học và rèn luyện từng oai nghi, phép tắc. Đối với người Phật tử cũng vậy, cần phải thực tập oai nghi cho mình từ cách cung kính lễ Phật, cách chắp tay xá chào và cách thưa hỏi chư Tăng sao cho đúng Pháp. Người có oai nghi, trang nghiêm tức là người thường nhìn lại mình, thường sửa đổi mình. Người đệ tử Phật tinh tấn thực tập oai nghi không chỉ giúp thân được trang nghiêm còn giúp tâm trí luôn tỉnh giác, sáng suốt; dù đi đến đâu, người đó cũng làm chủ được mình, giữ được chính niệm.

2. Tăng đoàn phải biết yêu thương, chia sẻ và tu hành hòa hợp

Đại Đức Na Tiên dạy: “Khi quạ được một món ăn gì, dù là tử thi, dù là vật thực dư thừa, dù là bắp đậu… quạ thường kêu gọi đồng loại đến để cùng ăn. Một vị Tỳ-kheo sống trong giáo hội bình đẳng, đầy tình nghĩa đệ huynh của đức Tôn Sư cũng phải nên bắt chước như quạ. Khi được thọ dụng tứ sự, lợi lộc, nhất là vật thực, dù là một bình bát hay nửa bình bát - cũng nên chia sớt vật thực ấy đến các vị đồng phạm hạnh thiếu thốn hơn mình”. Với lối sống thanh tịnh, xả ly điều xấu ác của thế tục, từ lâu Tăng đoàn đã trở thành tấm gương tiêu biểu cho người thế gian noi theo, học tập. Vậy nên trong Tăng chúng phải biết yêu thương, chia sớt đùm bọc và sống hòa hợp với nhau. Đúng như Tôn giả Xá-lợi-phất từng thuyết: “Nếu có nam nữ thí chủ nào có lòng tin mà dâng cúng vật thực đến Xá-lợi-phất tôi; vì tôi là người sống hạnh khước từ, xả ly để tiêu hủy phiền não - nên tôi sẽ chia sớt phần vật thực ấy đến cho tất cả bằng hữu phạm hạnh đều nhau cả. Và tôi sẽ là người thọ dụng sau cùng”.

Đặc biệt, Tăng đoàn cần thực hành Pháp tu lục hòa: Thân hòa đồng trụ, khẩu hòa vô tranh, ý hòa đồng duyệt, giới hòa đồng tu, kiến hòa đồng giải và lợi hòa đồng quân. Chính sự tu tập lục hòa trong Tăng chúng sẽ tạo nên sức mạnh to lớn, đoàn kết mà không có bất cứ thế lực ma vương nào phá được. Sư Phụ chia sẻ: “Chùa Ba Vàng trong cơn hoạn nạn, Thầy cảm thấy rất ấm lòng khi nhận được sự chia sẻ, động viên từ các Hòa Thượng, chư Tôn Đức. Nhiều Hòa Thượng từ trong Nam ra đây động viên Thầy. Các huynh đệ đồng tu cũng về để động viên, chia sẻ. Thầy thấy được tình Tăng lữ, tình yêu thương trong Tăng chúng với nhau. Nếu chư Tăng không biết bảo vệ nhau, không thương nhau thì đó là một khiếm khuyết lớn. Ngay trong Tăng chúng mà không thương được nhau, thì làm sao thương được muôn loài chúng sinh. Huynh đệ của mình đây, Phật tử của mình đây, mình còn không thương nổi thì nói thương chúng sinh là rất xa vời”.

Sư Phụ cũng chia sẻ cho đại chúng nghe về câu chuyện Đức Phật tự tay nấu nước, tắm rửa, chăm sóc cho một vị Tỳ-kheo bị bệnh, thân thể bốc mùi tanh hôi, không ai dám lại gần. Một người khi xuất gia là chấp nhận rời xa gia đình, rời bỏ người thân theo Phật tu hành. Trong lúc tu có khi trái nắng trở trời, thân thể đau ốm, những lúc như vậy rất cần đến sự giúp đỡ của huynh đệ đồng tu. Nếu Tăng chúng mà không biết yêu thương, chăm sóc nhau trong lúc ốm đau bệnh tật, khó khăn chướng ngại thì đó là một khiếm khuyết rất lớn cần phải thay đổi. Sư Phụ sách tấn đại chúng: “Trong Tăng chúng có người bệnh, đó là ruộng phước điền cho mình được thực hành. Có chăm người bệnh mới hiểu người bệnh thế nào. Mình không dám chăm người bệnh thì làm sao biết được khi bệnh tật khiến người ta mệt mỏi, đau nhức thế nào. Cho nên trong Tăng chúng phải xây dựng được tình huynh đệ, thương yêu chăm sóc nhau. Có vậy thì Tăng đoàn mới vững mạnh, Phật Pháp mới lâu dài. Trong Phật tử cũng vậy, phải xây dựng được tình huynh đệ đạo hữu. Mỗi đạo tràng là một gia đình, cả chùa chúng ta là một đại gia đình”.

Chúng ta cùng sống trong một mái chùa, cùng chung sự giáo dưỡng của Sư Phụ, chung một chí hướng, tâm nguyện, cùng đồng tu nhưng không thương yêu nhau, giúp đỡ nhau thì chúng ta không thể có lòng từ bi bao la, thương yêu được hết thảy muôn loài chúng sinh.

Qua hai đặc tính của con quạ, hai hàng đệ tử xuất gia và tại gia cũng rút ra được bài học quý báu về oai nghi, tư cách của người con Phật, luôn nghiêm chính thân mình và phải có tâm yêu thương, bảo bọc, chia sớt cùng nhau. Bất kỳ hội chúng nào có được những đức tính này, thực hành được Pháp tu lục hòa, giữ vững và phát huy tinh thần đoàn kết, vững mạnh thì Phật Pháp được hưng long, phát triển. Mong rằng Phật Pháp được hưng long, Tăng đoàn được vững mạnh, Phật tử yêu thương nhau để khắp pháp giới chúng sinh đều được lợi ích, giác ngộ và giải thoát.

Hạnh Liên