Mục lục [Ẩn]
Nhắc đến hoa sen là nhắc đến vẻ đẹp giản dị, mộc mạc nhưng rất đỗi thanh cao, tinh khiết; đây cũng là loài hoa gắn liền với đời sống, cốt cách của người dân Việt.
Trong Phật giáo, hoa sen thường gắn liền với hình ảnh thanh cao vô nhiễm của các Đức Phật và các vị Bồ tát. Đặc biệt, theo kinh điển, khi Đức Phật đản sinh, Ngài đã bước liền 7 bước và mỗi bước đều có hoa sen nở đỡ chân Ngài.
Để hiểu rõ hơn về những đặc tính cao quý của hoa sen trong Phật giáo. Kính mời quý vị cùng đón đọc bài viết dưới đây!
1. Hoa sen có tính vô nhiễm
Hoa sen dù mọc lên từ bùn nhơ nhưng nó vẫn nở rộ, khoe hương khoe sắc, ngát tỏa hương thơm cùng khắp đất trời. Cho nên, dân gian mới có câu: “Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”- tức ca ngợi tính vô nhiễm, thanh khiết của hoa sen.
Cũng như vậy, Đức Phật hay Tăng đoàn tu hành thanh tịnh được ví giống như hoa sen. Dù sống giữa trần gian, thế nhân ganh đua, tranh đấu; nhưng chư Tăng vẫn sống đời phạm hạnh, buông bỏ dục lạc, danh vọng để cầu đạo giải thoát.

Chư Tăng tu hành thanh tịnh, buông bỏ dục lạc, hướng tới giải thoát ví như bông hoa sen vô nhiễm giữa đời
Chư Tăng chùa Ba Vàng tu hành thanh tịnh, buông bỏ dục lạc, hướng tới giải thoát ví như bông hoa sen vô nhiễm giữa đời
2. Hoa sen có tính trừng thanh
Hoa sen có tính chất trừng thanh. Điểm đặc biệt là chỗ nào có hoa sen mọc, thì chỗ đó nước không đục. Do vậy, chúng ta có thể dễ dàng nhìn thấy cá bơi trong ao sen vì nước đã trở nên trong vắt, nhờ vào tác dụng của cây sen.
3. Hoa sen có tính kiên nhẫn
Hoa sen mang đặc tính kiên nhẫn. Mùa hạ qua đi, hoa sen cũng phai tàn. Nhưng mầm sống vẫn tiếp tục ẩn mình trong gốc (củ sen), nằm sâu trong bùn trong suốt mùa đông và mùa xuân, tưởng chừng đã ngủ quên, đã chết đi; nhưng rồi đến mùa hạ, những chồi non lại vươn lên, nở hoa tươi đẹp. Sự chờ đợi đó, được gọi là đức tính kiên nhẫn.
4. Hoa sen có tính viên dung
Hoa sen mang trong mình sự viên dung, tức là sự tròn đầy. Bông sen khi nở ra có hình dáng chúm chím, đầy đặn, với những lớp cánh chồng lên nhau một cách kín đáo và tỉ mỉ. Chúng ta có thể thấy sự khác biệt rõ rệt khi so với một số loài hoa khác, khi nở ra là bung xòe ngay lập tức, để lộ hết cả nhụy bên trong. Hoa sen thì không như vậy. Cánh trong bao bọc cánh ngoài, e ấp, duyên dáng trong suốt quá trình nở hoa, dường như từng lớp cánh ấy đều che chở lẫn nhau.
5. Hoa sen có tính thanh lương
Hoa sen có tính chất thanh lương. Mùi hương của hoa sen khiến ta cảm nhận được sự dịu nhẹ, thanh thoát. Mùi hương ấy không gắt, không nồng, mà nhẹ nhàng, mát mẻ; khiến tâm hồn ta như được lắng xuống, dịu lại.

Hoa sen mang vẻ đẹp giản dị, mộc mạc, đem lại cảm giác thanh lương, mát mẻ cho tâm hồn
Hoa sen mang vẻ đẹp giản dị, mộc mạc, đem lại cảm giác thanh lương, mát mẻ cho tâm hồn
6. Hoa sen có tính hành trực
Quan sát cây sen, ta thấy cọng sen, ngó sen đa phần mọc vươn thẳng lên. Đặc tính này thể hiện sự hành trực, ngay thẳng.
7. Hoa sen có tính ngẩu không
Thân sen vươn lên ngay thẳng giữa bùn lầy, nhưng lòng sen lại rỗng không - biểu tượng của sự buông bỏ, không vướng mắc, không chấp trước. Thế nhưng con người chúng ta lại không giống hoa sen. Chuyện gì đã để vào lòng là khắc cốt ghi tâm, nhớ mãi không quên, thậm chí mang theo suốt đời, qua cả những kiếp sau. Giận ai, oán ai, chẳng những giữ chặt trong lòng mà còn ôm hận đến tận hơi thở cuối cùng.
Nhìn cọng sen mà suy ngẫm: thân sen rỗng nên chẳng vướng bận điều gì, nước chảy qua liền trôi sạch, không lưu chút vẩn đục nào. Cho nên, tâm của chúng ta cũng nên như thế - không thù, không giận, không ôm giữ những điều đã qua. Việc gì đã xong, hãy nhẹ nhàng buông xuống. Bởi chính sự chấp trước dai dẳng ấy mà kiếp này chưa dứt oán, kiếp sau lại tương phùng trong khổ đau. Trong kinh điển Phật giáo có ghi chép nhiều câu chuyện có thật nói về sự tái sinh luân hồi do sự chấp trước, oán thù như: Kinh Người Sanh Làm Nữ Dạ Xoa (Trích Kinh Pháp Cú – Tích truyện), Kinh Ba Người Trả Quả Vì Mắng Nhiếc Bà Lão (Trích Kinh Pháp Cú Thí Dụ, Quyển Thứ Nhất),...
8. Hoa sen có tính nhân, quả đồng thời
Thứ tám là nhân và quả đồng thời. Hoa sen là loài hoa đặc biệt vì vừa có hoa vừa có quả cùng lúc. Khi hoa sen nở, bên trong đã có bát sen chứa hạt sen, không như các loài cây khác phải đợi hoa tàn rồi mới kết trái. Đây là điểm độc đáo riêng có của hoa sen.

Hình ảnh hoa sen với những cánh hoa bao bọc gương sen tròn đầy (nguồn ảnh: internet)
Hình ảnh hoa sen với những cánh hoa bao bọc gương sen tròn đầy
Chính vì mang những phẩm tính cao quý, hoa sen trở thành biểu tượng gắn liền với chư Phật và Bồ tát. Các Ngài thường được khắc họa đi trên hoa sen, đứng và ngồi trên hoa sen. Bởi lẽ cũng như những bông sen vươn lên từ bùn lầy mà chẳng hề bị vấy bẩn, chư Phật và Bồ tát xuất hiện giữa cõi đời nhưng không bị thế gian làm nhiễm ô. Các Ngài sống giữa trần gian mà vẫn thanh khiết, không bị bụi đời vấy bẩn, không để phiền não trần tục vướng vào tâm. Các Ngài thị hiện nơi cõi trần thế để cứu độ, dìu dắt quần sinh nhưng tuyệt nhiên chẳng hề bị những vọng niệm thế gian làm lay động. Vì lẽ đó, trong Phật Pháp, hoa sen chính là biểu tượng của sự giải thoát - một minh chứng cho bản chất thanh khiết bất nhiễm giữa trần ai của những bậc giác ngộ.
Cũng như vậy, hình ảnh bảy bước chân đầu tiên của Thái tử Tất Đạt Đa, mỗi bước đều có hoa sen nâng đỡ, không chỉ là một sự kiện kỳ diệu, mà còn ẩn chứa ý nghĩa sâu xa: Ngài giáng trần để mở ra con đường giải thoát, cứu độ chúng sinh theo hạnh nguyện của mình. Ngài bước đi giữa thế gian nhưng không hề nhiễm bụi trần, vượt qua lục đạo luân hồi mà không hề vướng mắc.
>> Xem thêm: Hiểu đúng về 7 bước hoa sen trong ngày đản sinh của Đức Phật
---
Trên đây là những chia sẻ của Thầy Thích Trúc Thái Minh về 8 đặc tính cao quý của hoa sen trong Phật giáo. Đây là những đức tính mà người con Phật cần phải học và rèn luyện để có được những thành quả trong tu tập, hướng đến con đường chân hạnh phúc.
Chúc quý vị luôn an vui, thường lạc như những bông hoa sen: “Trong bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.
Bài viết🞄 06/4/2025
Lễ quy y Tam Bảo chùa Ba Vàng được tổ chức hàng tháng theo nguyện vọng của Nhân dân. Nhân dân, Phật tử có thể tham gia theo hình thức trực tuyến hay trực tiếp
Bài viết 🞄 06/4/2025
Lễ quy y Tam Bảo chùa Ba Vàng được tổ chức hàng tháng theo nguyện vọng của Nhân dân. Nhân dân, Phật tử có thể tham gia theo hình thức trực tuyến hay trực tiếp
Bài viết🞄 29/3/2025
Dưới đây là những lời chúc lễ Phật đản ý nghĩa dành tặng cho gia đình, bạn bè, người yêu,... giúp mang lại phúc lành, phát sinh trí tuệ, thoát khỏi khổ đau.
Bài viết 🞄 29/3/2025
Dưới đây là những lời chúc lễ Phật đản ý nghĩa dành tặng cho gia đình, bạn bè, người yêu,... giúp mang lại phúc lành, phát sinh trí tuệ, thoát khỏi khổ đau.
Bài viết🞄 29/3/2025
Những bản nhạc Phật đản đầy ý nghĩa không chỉ tán dương sự đản sinh cao quý của Đức Phật mà còn giúp tăng trưởng thiện tâm và mang lại an lạc cho người nghe.
Bài viết 🞄 29/3/2025
Những bản nhạc Phật đản đầy ý nghĩa không chỉ tán dương sự đản sinh cao quý của Đức Phật mà còn giúp tăng trưởng thiện tâm và mang lại an lạc cho người nghe.
Bài viết🞄 28/3/2025
Vườn Lâm Tỳ Ni là nơi Đức Phật đản sinh, nằm tại quận Rupandehi (Nepal) - một trong tứ Thánh tích linh thiêng bậc nhất của Phật giáo.
Bài viết 🞄 28/3/2025
Vườn Lâm Tỳ Ni là nơi Đức Phật đản sinh, nằm tại quận Rupandehi (Nepal) - một trong tứ Thánh tích linh thiêng bậc nhất của Phật giáo.
Bài viết🞄 28/3/2025
Bồ Tát Hộ Minh (sau này là Đức Phật Thích Ca) quán sát đầy đủ nhân duyên về dòng họ, quốc độ, chúng sinh,... thì mới đản sinh xuống nhân gian.
Bài viết 🞄 28/3/2025
Bồ Tát Hộ Minh (sau này là Đức Phật Thích Ca) quán sát đầy đủ nhân duyên về dòng họ, quốc độ, chúng sinh,... thì mới đản sinh xuống nhân gian.
Bài viết🞄 24/3/2025
Ngài Ca Diếp là vị Thánh tăng đệ nhất đầu đà trong 10 đại đệ tử của Đức Phật. Dù sinh ra trong gia đình quyền quý nhưng Ngài đã từ bỏ mọi dục lạc, dấn thân xuất gia.
Bài viết 🞄 24/3/2025
Ngài Ca Diếp là vị Thánh tăng đệ nhất đầu đà trong 10 đại đệ tử của Đức Phật. Dù sinh ra trong gia đình quyền quý nhưng Ngài đã từ bỏ mọi dục lạc, dấn thân xuất gia.
Bài viết🞄 22/3/2025
Nhiều người sợ rằng, cúng thí thực sẽ bị cô hồn theo và quấy nhiễu. Nhưng nếu cúng đúng cách theo lời Phật dạy, bản thân và gia đình sẽ được bình an.
Bài viết 🞄 22/3/2025
Nhiều người sợ rằng, cúng thí thực sẽ bị cô hồn theo và quấy nhiễu. Nhưng nếu cúng đúng cách theo lời Phật dạy, bản thân và gia đình sẽ được bình an.
Bài viết🞄 22/3/2025
Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn là câu nói hoàn toàn xác đáng; xét đầy đủ công hạnh, đây chính là lời tuyên ngôn, chứ không phải là kiêu mạn.
Bài viết 🞄 22/3/2025
Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn là câu nói hoàn toàn xác đáng; xét đầy đủ công hạnh, đây chính là lời tuyên ngôn, chứ không phải là kiêu mạn.
Bài viết🞄 14/3/2025
Lễ Ngũ Bách Danh chùa Ba Vàng là cơ hội để quý Nhân dân, Phật tử được thực hành sám hối, tu tập giúp tăng trưởng phúc báu, mang lại bình an cho gia đình.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Lễ Ngũ Bách Danh chùa Ba Vàng là cơ hội để quý Nhân dân, Phật tử được thực hành sám hối, tu tập giúp tăng trưởng phúc báu, mang lại bình an cho gia đình.
Bài viết🞄 14/3/2025
Mỗi khi đi chùa, nhiều người thường băn khoăn về những điều kiêng kỵ vì sợ phạm vào sai lầm. Dưới đây là 6 lưu ý quan trọng cho người đi lễ chùa.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Mỗi khi đi chùa, nhiều người thường băn khoăn về những điều kiêng kỵ vì sợ phạm vào sai lầm. Dưới đây là 6 lưu ý quan trọng cho người đi lễ chùa.
Bài viết🞄 14/3/2025
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về Tứ diệu đế cũng như phương pháp để thoát khỏi mọi khổ đau, được an lành, hạnh phúc.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về Tứ diệu đế cũng như phương pháp để thoát khỏi mọi khổ đau, được an lành, hạnh phúc.
Bài viết🞄 13/3/2025
Niết bàn không phải một cõi giới hay trú xứ, mà là trạng thái tâm của chúng ta khi đã diệt hết các phiền não. Có bốn loại Niết bàn.
Bài viết 🞄 13/3/2025
Niết bàn không phải một cõi giới hay trú xứ, mà là trạng thái tâm của chúng ta khi đã diệt hết các phiền não. Có bốn loại Niết bàn.
Bài viết🞄 08/3/2025
Ông vì 1 lần vứt bỏ con mà kiếp sau bị bỏ rơi 7 lần; nhưng nhờ phước thiện tích lũy mà thoát chết 7 lần, sau đó đã được cuộc sống hạnh phúc.
Bài viết 🞄 08/3/2025
Ông vì 1 lần vứt bỏ con mà kiếp sau bị bỏ rơi 7 lần; nhưng nhờ phước thiện tích lũy mà thoát chết 7 lần, sau đó đã được cuộc sống hạnh phúc.
Bài viết🞄 08/3/2025
Xuất gia gồm có ba ý nghĩa là: xuất thế tục gia, xuất tam giới gia, xuất phiền não gia. Người có chí nguyện xuất gia phải đáp ứng những điều kiện nhất định.
Bài viết 🞄 08/3/2025
Xuất gia gồm có ba ý nghĩa là: xuất thế tục gia, xuất tam giới gia, xuất phiền não gia. Người có chí nguyện xuất gia phải đáp ứng những điều kiện nhất định.
Bài viết🞄 07/3/2025
Dưới đây là những lời chúc 8/3 hay, ý nghĩa để gửi gắm yêu thương, mang đến an lành qua những tấm thiệp, tin nhắn hay mạng xã hội,...
Bài viết 🞄 07/3/2025
Dưới đây là những lời chúc 8/3 hay, ý nghĩa để gửi gắm yêu thương, mang đến an lành qua những tấm thiệp, tin nhắn hay mạng xã hội,...
Bài viết🞄 07/3/2025
Đức Phật đã truyền dạy bài kinh Tam Bảo đến cho chúng Tăng và Phật tử tụng đọc. Bài kinh có tính chất hộ trì, bảo hộ, cầu an cho bản thân, gia đình và quốc gia,...
Bài viết 🞄 07/3/2025
Đức Phật đã truyền dạy bài kinh Tam Bảo đến cho chúng Tăng và Phật tử tụng đọc. Bài kinh có tính chất hộ trì, bảo hộ, cầu an cho bản thân, gia đình và quốc gia,...