Mục Lục [Ẩn]
Hàng năm cứ đến 23 tháng Chạp, nhiều gia đình lại tất bật sửa soạn mâm cúng để tiễn ông Công ông Táo về chầu trời. Tuy nhiên, có lẽ nhiều người trong số đó vẫn chưa rõ về nguồn gốc và ý nghĩa của ngày ông Công ông Táo - một ngày mà đi sâu vào tâm thức, truyền thống người Việt.
Tất cả sẽ được hé lộ qua lời chia sẻ trên Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh dưới đây.
Ông Công ông Táo là ai?
Ông Công, ông Táo là ông thần có trong rất nhiều thuyết; có người nói thì đây là hai ông một bà: Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ. Ông Thổ Công trông việc nhà cửa, bếp núc; ông Thổ Địa cai quản xóm làng; ông Thổ Kỳ cai quản việc chợ búa, chăn nuôi. Nhưng cũng có người nói ông Táo Quân tức là người thường trông ở bếp của mỗi gia đình.
Sự tích ông Công ông Táo
Khi đề cập đến sự tích ông Công ông Táo, có nhiều người cho rằng đây là truyền thuyết xuất phát từ Trung Quốc, bắt nguồn từ đạo Lão, du nhập và trở thành văn hóa của người Việt.
Tích truyện ông Công ông Táo xuất phát từ Trung Quốc, du nhập và trở thành ngày truyền thống của người Việt
Tích xưa kể rằng, Trọng Cao và Thị Nhi là đôi vợ chồng sống rất yêu thương nhau, tuy đã cưới nhau lâu nhưng mãi không có con. Có lần Trọng Cao vì giận vợ mà đánh mắng và đuổi Thị Nhi ra khỏi nhà. Thị Nhi liền bỏ đi, sau đó cô gặp được chàng trai tên Phạm Lang. Hai người quý mến nhau rồi kết thành vợ chồng.
Trọng Cao sau khi đuổi vợ đi thì anh ta hối hận và lên đường tìm kiếm vợ. Khi đã tìm kiếm vợ hết cả tiền và gạo mang theo, Trọng Cao đành đi xin cơm và vào đúng nhà của Thị Nhi. Hôm ấy, Phạm Lang đi vắng, Thị Nhi nhận ra chồng cũ bèn dẫn Trọng Cao vào nhà và mời cơm nước, trò chuyện. Đúng lúc đó, Phạm Lang trở về, Thị Nhi bèn dấu Trọng Cao vào đống rơm để Phạm Lang không nhìn thấy, tránh điều thị phi.
Chẳng ngờ sau đó, Phạm Lang đốt rơm để lấy tro đi bón ruộng. Đống rơm cháy đùng đùng, vì thương Trọng Cao nên Thị Nhi lao vào đống lửa để cứu chồng cũ. Thấy vậy, Phạm Lang cũng vì thương xót vợ nên nhảy vào đống rơm theo. Cuối cùng, cả ba đều chết trong đám lửa.
Sau khi ba người chết, thần hồn của ba người bay lên trời. Ngọc Hoàng Thượng Đế biết được họ sống có tình nghĩa nên phong ba vị làm thần Định Phúc Táo Quân, nghĩa là vua bếp, cai quản việc của các gia đình.
Cụ thể, Phạm Lang được giao trọng trách là thần Thổ Công, trông coi việc bếp núc, danh hiệu là Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân. Trọng Cao được phong làm thần Thổ Địa, coi sóc việc đất đai, nhà cửa của gia đình, danh hiệu là Thổ Địa Long Mạch Tôn Thần. Còn Thị Nhi được phong làm thần Thổ Kỳ, danh hiệu là Ngũ Phương Ngũ Thổ Phúc Đức Chính Thần trông coi việc buôn bán, trồng trọt, chăn nuôi, chợ búa của gia đình. Theo đó, cả ba vị tuy giữ chức danh riêng nhưng đều gọi là Táo.
Ý nghĩa của ngày Tết ông Công ông Táo
1. Thể hiện tâm biết ơn đến các vị thần
Theo thế giới quan của Phật giáo thì có xuất hiện thế giới vô hình; Đức Phật dạy có cảnh giới của quỷ thần, ma quỷ. Cảnh giới đó là cảnh giới của A-tu-la, hay còn gọi là thần. Cho nên, chúng ta có thể tin có những vị Thần Thổ Địa cai quản, chịu trách nhiệm ở nơi đất nhà ở, làng mạc, địa phương,...
Bởi vậy, việc chúng ta làm lễ cúng tới các vị thần: ông Công ông Táo hay Thổ Địa Long Thần đều đáng quý, tốt lành bởi điều đó thể hiện sự cung kính, tâm rộng mở, biết ơn đối với họ. Không những thế, việc cúng cho các vị thần là việc làm bố thí, tưởng nhớ và biết ơn.
Trong kinh Tăng Chi, Đức Phật cũng dạy người đệ tử tại gia khi có được tài sản, thu hoạch được tài sản. Trong đó có một phần tài sản biết hiến cúng cho tiên tổ, cho các vị thần linh vô hình, hiến cúng bố thí cho họ. Đấy là trong một bổn phận, mình phải biết cúng dường phần đấy cho tiên tổ, cho những người đã mất. Bởi họ đang phải lang thang đói khổ trong kiếp ngạ quỷ.
Vậy nên, việc dân ta cúng thần Thổ Công và ông Công ông Táo là việc tốt, nhưng ta cần hiểu được bản chất. Việc ta luôn nhớ ơn, cung kính, bố thí cho họ là với mong muốn được kết duyên thiện lành với họ, để họ trở thành những người tốt hộ trì cho mình.
Tuy việc cúng ông Công ông Táo là việc làm tốt, mang tính chất giữ gìn truyền thống của dân tộc, hướng tâm biết ơn đến tiên tổ nhưng không vì thế mà hiểu sai ý nghĩa cúng lễ các vị thần linh. Bởi, việc chúng ta cúng lễ mang tính chất tri ân với tâm rộng mở, cầu mong cho họ được thêm phước lành, chứ không phải mang tính chất hối lộ.
2. Ngày gia đình sum họp trước thềm đón năm mới
Ngày ông Công ông Táo hàng năm không chỉ là truyền thống lâu đời của dân tộc mà còn là bước đệm chuẩn bị cho ngày Tết Nguyên đán. Thường những người con xa quê ai nấy cũng đều cố gắng về nhà trước Tết ít nhất một tuần, chính là ngày ông Công ông Táo để dọn dẹp, sắm sửa, trang trí cho ngày Tết cổ truyền.
Theo quan điểm đạo Phật, có rất nhiều vị Thần linh nhưng việc các vị có lên trời báo cáo với Ngọc Hoàng thì chưa hẳn đã đúng.
Tuy nhiên, các gia đình vẫn có thể làm lễ cúng ông Công ông Táo theo truyền thống. Vào ngày đó, mọi người cùng sum họp gia đình, động viên, thăm hỏi nhau sau một năm làm việc, chứ không phải là ngày các Thần linh lên trời báo cáo những việc tốt/không tốt của gia đình.
Việc này chúng ta dựa theo đúng tinh thần người đệ tử Phật thì thấy rằng ngày cúng ông Công ông Táo rất nhẹ nhàng, không cần đặt nặng sắm lễ, vàng mã vì việc đó không mang lại lợi ích.
Gia đình quây quần sum họp, đoàn viên trước thềm năm mới
Cúng ông Công ông Táo thế nào để được may mắn?
Để chuẩn bị mâm cúng và nghi thức cúng lễ đơn giản, được nhiều may mắn, phúc lộc, kính mời quý vị cùng xem thêm bài viết sau: Hướng dẫn cách cúng ông công ông Táo đơn giản và lợi ích nhất
Hy vọng rằng qua lời chia sẻ trên Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh, quý vị có thêm hiểu biết về sự tích ông Công ông Táo và áp dụng nghi thức cúng ông Công ông Táo đúng cách để đem lại may mắn cho bản bản thân và gia đình.
Hãy chia sẻ, bình luận những suy nghĩ của mình sau khi đọc bài viết trên và chúc quý vị sẽ gieo trồng được nhiều hạt giống thiện để gặt hái được nhiều quả thành công, an vui trong năm mới.
Bài viết🞄 26/5/2023
Với nhiều hoạt động ý nghĩa, chuỗi sự kiện Phật đản tại chùa Ba Vàng đã nhận được nhiều sự quan tâm của các trang báo, trang thông tin điện tử.
Bài viết 🞄 26/5/2023
Với nhiều hoạt động ý nghĩa, chuỗi sự kiện Phật đản tại chùa Ba Vàng đã nhận được nhiều sự quan tâm của các trang báo, trang thông tin điện tử.
Bài viết🞄 25/5/2023
Đại lễ Phật đản chùa Ba Vàng năm 2023 đã kết thúc nhưng tất cả đã để lại những dấu ấn khó phai trong lòng người tham dự. Đó không chỉ là những con số ấn tượng, những bộ trang phục đẹp...
Bài viết 🞄 25/5/2023
Đại lễ Phật đản chùa Ba Vàng năm 2023 đã kết thúc nhưng tất cả đã để lại những dấu ấn khó phai trong lòng người tham dự. Đó không chỉ là những con số ấn tượng, những bộ trang phục đẹp...
Bài viết🞄 21/5/2023
Một trong những điểm cực kỳ ấn tượng của đêm văn nghệ chính là các bài hát song ngữ, được sáng tác dựa trên nền tảng kinh Phật bởi Phật tử Phạm Thị Yến - Chủ nhiệm CLB Cúc Vàng.
Bài viết 🞄 21/5/2023
Một trong những điểm cực kỳ ấn tượng của đêm văn nghệ chính là các bài hát song ngữ, được sáng tác dựa trên nền tảng kinh Phật bởi Phật tử Phạm Thị Yến - Chủ nhiệm CLB Cúc Vàng.
Bài viết🞄 16/5/2023
Hiếm có ngôi chùa nào lại có công trình kiến trúc "độc lạ" như ở cung thờ Phật Phụ - Phật Mẫu chùa Ba Vàng. Đây là nơi thờ Đức vua Tịnh Phạn
Bài viết 🞄 16/5/2023
Hiếm có ngôi chùa nào lại có công trình kiến trúc "độc lạ" như ở cung thờ Phật Phụ - Phật Mẫu chùa Ba Vàng. Đây là nơi thờ Đức vua Tịnh Phạn
Hoạt động Phật sự🞄 07/5/2023
Đại lễ Phật đản không chỉ là cơ hội để mọi người được cầu bình an, may mắn cho bản thân, gia đình; mà còn là khoảng thời gian được tìm hiểu về Phật giáo...
Hoạt động Phật sự 🞄 07/5/2023
Đại lễ Phật đản không chỉ là cơ hội để mọi người được cầu bình an, may mắn cho bản thân, gia đình; mà còn là khoảng thời gian được tìm hiểu về Phật giáo...
Nhân vật Phật giáo🞄 02/5/2023
Có phải Hoàng hậu Ma Da hết phước khi sinh Đức Phật nên mới qua đời? Bà là người như thế nào? Liệu có phải là người mẹ đặc biệt nhất thế gian như trong kinh điển thường nói?
Nhân vật Phật giáo 🞄 02/5/2023
Có phải Hoàng hậu Ma Da hết phước khi sinh Đức Phật nên mới qua đời? Bà là người như thế nào? Liệu có phải là người mẹ đặc biệt nhất thế gian như trong kinh điển thường nói?
Bài viết🞄 02/5/2023
Chuyến hoằng Pháp của Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh, chư Tăng chùa Ba Vàng và Cô Phạm Thị Yến - chủ nhiệm CLB Cúc Vàng tại Nhật đã kết thúc. Dù vậy, những câu chuyện về “hành trình tích lũy phước báu” của các Phật tử xa xứ vẫn đang được kể.
Bài viết 🞄 02/5/2023
Chuyến hoằng Pháp của Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh, chư Tăng chùa Ba Vàng và Cô Phạm Thị Yến - chủ nhiệm CLB Cúc Vàng tại Nhật đã kết thúc. Dù vậy, những câu chuyện về “hành trình tích lũy phước báu” của các Phật tử xa xứ vẫn đang được kể.
Bài viết🞄 22/4/2023
“Thiên thượng” là trên trời; “thiên hạ” là dưới trời; “duy ngã” là chỉ có ta là tôn quý nhất; “độc” nghĩa là độc nhất, tôn quý nhất. “Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn” có nghĩa là “Trên trời dưới trời, chỉ có ta là tôn quý nhất”.
Bài viết 🞄 22/4/2023
“Thiên thượng” là trên trời; “thiên hạ” là dưới trời; “duy ngã” là chỉ có ta là tôn quý nhất; “độc” nghĩa là độc nhất, tôn quý nhất. “Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn” có nghĩa là “Trên trời dưới trời, chỉ có ta là tôn quý nhất”.
Bài viết🞄 22/4/2023
Phật đản là ngày Tết của mỗi người con Phật. Vào ngày này, mọi người có thể gửi lời chúc ý nghĩa dành tặng cho gia đình, bạn bè, người yêu,...
Bài viết 🞄 22/4/2023
Phật đản là ngày Tết của mỗi người con Phật. Vào ngày này, mọi người có thể gửi lời chúc ý nghĩa dành tặng cho gia đình, bạn bè, người yêu,...
Bài viết🞄 09/4/2023
Tôn giả Ma Ha Ca Diếp được biết đến là vị Thánh tăng đệ nhất đầu đà trong 10 đại đệ tử của Đức Phật. Khi còn ở thế tục, Ngài có tên là Tất Bát La Da Na.
Bài viết 🞄 09/4/2023
Tôn giả Ma Ha Ca Diếp được biết đến là vị Thánh tăng đệ nhất đầu đà trong 10 đại đệ tử của Đức Phật. Khi còn ở thế tục, Ngài có tên là Tất Bát La Da Na.
Chuyển hóa nghiệp🞄 06/4/2023
Ngồi thoải mái trên ghế sofa, chị Danh chợt nhớ lại những ngày tháng bị mất ngủ và mắc bệnh trĩ trước đây. Chị Danh bị những căn bệnh này hành hạ...
Chuyển hóa nghiệp 🞄 06/4/2023
Ngồi thoải mái trên ghế sofa, chị Danh chợt nhớ lại những ngày tháng bị mất ngủ và mắc bệnh trĩ trước đây. Chị Danh bị những căn bệnh này hành hạ...
Bài viết🞄 02/4/2023
Lễ Tết Thanh minh không có ngày cố định. Thời gian sẽ bắt đầu sau ngày Lập Xuân 45 ngày, khoảng từ ngày 04 - 05/04 (sau khi kết thúc tiết xuân phân)...
Bài viết 🞄 02/4/2023
Lễ Tết Thanh minh không có ngày cố định. Thời gian sẽ bắt đầu sau ngày Lập Xuân 45 ngày, khoảng từ ngày 04 - 05/04 (sau khi kết thúc tiết xuân phân)...
Bài viết🞄 20/3/2023
Nhiều người đã khỏi bệnh lâu năm: 30 năm viêm xoang, gần 30 năm đau buốt chân tay, hen suyễn bẩm sinh, viêm đại tràng mãn tính,... nhờ tham gia đàn lễ Ngũ Bách Danh.
Bài viết 🞄 20/3/2023
Nhiều người đã khỏi bệnh lâu năm: 30 năm viêm xoang, gần 30 năm đau buốt chân tay, hen suyễn bẩm sinh, viêm đại tràng mãn tính,... nhờ tham gia đàn lễ Ngũ Bách Danh.
Bài viết🞄 10/3/2023
Tôi ít đi chùa - nơi dành cho người già, người thất tình muốn xa lánh cuộc đời,... Ít nhất là trong suy nghĩ của tôi, chùa chán chường như vậy. Thế nhưng định kiến ấy đã thay đổi hoàn toàn sau khi tôi...
Bài viết 🞄 10/3/2023
Tôi ít đi chùa - nơi dành cho người già, người thất tình muốn xa lánh cuộc đời,... Ít nhất là trong suy nghĩ của tôi, chùa chán chường như vậy. Thế nhưng định kiến ấy đã thay đổi hoàn toàn sau khi tôi...
Tin tức🞄 04/3/2023
Đức Phật đã nhập Niết bàn cách đây gần 26 thế kỷ, nhưng với lòng từ bi vô lượng, Ngài để lại kim thân Xá Lợi để nhân dân, Phật tử sau này có cơ hội được đảnh lễ, cúng dường, thừa hưởng phúc báu.
Tin tức 🞄 04/3/2023
Đức Phật đã nhập Niết bàn cách đây gần 26 thế kỷ, nhưng với lòng từ bi vô lượng, Ngài để lại kim thân Xá Lợi để nhân dân, Phật tử sau này có cơ hội được đảnh lễ, cúng dường, thừa hưởng phúc báu.
