Mục lục [Ẩn]
(Chia sẻ của anh Trần Anh Tuấn, làm việc tại Tổ chức Tư vấn Quốc tế Singapore liên quan đến lĩnh vực quy hoạch kiến trúc và thiết kế đô thị)
-------
“Rời phố về chùa” - hơn cả một điểm đến, đó là một cuộc hành trình với những nhân duyên đầy quý báu.

Về chùa với hai chữ “Nhân duyên”
Một nhân duyên đã đến vào những ngày đầy bận rộn cuối năm, cộng sự lâu năm của tôi là kiến trúc sư (KTS) Phùng Ngọc Thắng đã ngỏ ý mời tôi hỗ trợ chuyên môn cho dự án giới thiệu đời sống tu tập của chư Tăng chùa Ba Vàng (Quảng Ninh).
Với niềm đam mê trong các lĩnh vực liên quan đến bản sắc văn hóa, bảo tồn di sản cũng như những giá trị của Phật giáo, đây có lẽ tạo ra một nguồn năng lượng mạnh mẽ thu hút tôi đến dự án đặc biệt này.
Tôi nhận ra rằng, Phật giáo có những đóng góp quan trọng trong việc hình thành nhân cách, đạo đức, lối sống của mỗi người Việt chúng ta, những giá trị này được trao truyền, tiếp nối qua nhiều thế hệ. Tuy nhiên, ngày nay chúng ta đang sống trong sự hội nhập, thế giới ngày càng phẳng, mong muốn được hiểu về Phật Pháp như một ánh sáng dẫn lối thôi thúc tôi càng muốn về chùa để tìm hiểu sâu hơn về dự án.
Sau quãng đường hơn 100km, tôi cùng một số cộng sự có mặt tại chùa. Thời tiết se lạnh, cảnh chùa sạch sẽ, thanh bình, khói hương thoang thoảng cùng những thanh âm nhẹ nhàng khiến tôi cảm thấy dễ chịu. Khung cảnh nơi đây thật sự rất đẹp, từ đường nét kiến trúc cho tới cảnh quan, không gian.

Sự yêu thương từ hai chữ "Tận tâm"
Tận tâm từ sự giúp đỡ
Bắt tay vào việc, tôi bất ngờ khi thấy đây là một ngôi chùa gần như “có được tất cả”, một “hệ sinh thái” đầy thú vị. Trong chùa có các ban chuyên làm tượng, chuyên về điện, trang trí, may mặc, nấu nướng,... và nhiều lĩnh vực khác. Tôi rất ấn tượng khi trong quá trình thi công, nếu chúng tôi cần bất kỳ một sự hỗ trợ nào từ các ban này, mọi người đều sẵn sàng đến và hỗ trợ nhiệt tình.
Điều này khiến tôi đánh giá rất cao, bởi nó cho thấy sự to lớn về mặt quy mô tổ chức mà lại có kết nối vô cùng chặt chẽ, giống một đại gia đình khổng lồ - một đại gia đình có sự yêu thương lẫn nhau rất lớn. Có lúc, tôi nói vui với mọi người, ngôi chùa này như ngôi nhà thứ hai vậy.
Trước đây, tôi từng tưởng tượng, khi về già sẽ sống trong bốn bức tường với những hoạt động nhàm chán lặp lại hàng ngày. Nhưng ở đây, tôi thấy mọi người được cùng nhau sinh hoạt, làm việc; rồi cùng nghe những bài giảng Pháp ý nghĩa thì quả thật rất hạnh phúc.

Mọi người - sống và làm việc rất tự nhiên, ấm cúng
Tận tâm từ những điều nhỏ nhất
Tôi thường không nhìn vào những điều quá lớn lao mà thường quan sát tinh tế về đời sống, cử chỉ người Phật tử. Ở chùa, mọi người có nếp sống rất gọn gàng, quy củ; đặc biệt có thể thấy rõ trong những bữa ăn, cách mọi người trang nghiêm khi khất thực, trân trọng từng món ăn.... Tôi nghĩ những chi tiết rất nhỏ như vậy đã tạo nên một giá trị lớn hơn của cộng đồng Phật tử tại đây.
Trước khi đến chùa, tôi thường ít khi ăn hết phần thức ăn của mình trong một bữa. Nhưng sau những bữa ăn tại chùa, tôi đã tránh những sự lãng phí thức ăn, nước uống. Nếu chúng ta có con trẻ, tôi nghĩ môi trường tại chùa là nơi giáo dục có tính nhân văn cao bằng việc hiểu được sự cung kính, lễ nghi trong giao tiếp, hay sự tự giác trong những việc nhỏ như rửa bát, dọn dẹp lao động đều sẽ là những trải nghiệm quý giá.
Khai sáng trong hai chữ “Hài hòa”
Tôi nghĩ ai trong chúng ta cũng có những cái tôi, ham muốn thể hiện, khẳng định bản thân. Trong thiết kế cũng vậy, thậm chí có phần mạnh mẽ và rõ nét, mỗi tác giả đều mong muốn thể hiện cá tính, triết lý của mình trong mỗi dự án.

Tôi (mặc áo đen bên trái) cùng KTS. Phùng Ngọc Thắng trao đổi và làm việc với nhau
Nhân duyên được tiếp xúc với Phật tử Phạm Thị Yến đã khiến tôi nhận ra rằng: Khi chúng ta tạo nên những thứ "hài hòa" với xung quanh, thì tự khắc mọi thứ sẽ trở nên đẹp hơn, không cần có sự áp chế, lấn át, chỉ đơn giản là sự "hài hòa" một cách tự nhiên nhất có thể, đây có thể như là âm và dương luôn cùng song hành, luôn tương hỗ mà lại trọn vẹn.

Tôi (mặc áo trắng) cùng các cộng sự trao đổi với Phật tử Phạm Thị Yến
Giải pháp thiết kế cho không gian giới thiệu đời sống tu tập của chư Tăng chùa Ba Vàng cũng xuất phát từ chính triết lý “hài hòa” mà tôi đã học được, những vật liệu sẵn có như tre, vải đều là những thứ rất thân thiện với môi trường, kết hợp sự cô đọng, tinh giản có tính thời đại, gợi mở qua các lớp ánh sáng dẫn lối như đưa chúng ta trở về một khu rừng tre, có phần chông gai, nhưng bền bỉ như những ý chí của những người tu sĩ, hòa vào đó là sự hài hòa giữa thiên nhiên, con người và đất trời.

Sự hài hòa, gợi mở qua các lớp ánh sáng giúp không gian trở nên thu hút và độc đáo

Hình ảnh những bước chân hành thiền của Thầy trụ trì Thích Trúc Thái Minh được trưng bày trong khu "Tu sĩ và núi rừng"
Thế mới ngẫm, ở Tây Phương có nhiều kiến trúc sư có dấu ấn cá nhân, nổi tiếng ai cũng biết, mà ở Đông Phương thì đâu có mấy ai nhớ được tên của những kiến trúc sư nổi tiếng. Không phải chúng ta không có kiến trúc sư giỏi, mà mỗi thứ chúng ta tạo ra đều dựa trên sự hài hòa với tự nhiên, môi trường sống, và mỗi công trình đều được cả một cộng đồng xây dựng, kiến tạo nên. Có lẽ vì vậy mà cộng đồng dân tộc chúng ta mới có sự gắn kết, vững mạnh, và bền bỉ như vậy.
Cảm phục hai chữ "Tu sĩ"
Tôi đã tham gia nhiều dự án tại các đình làng, chùa chiền; nhưng chưa bao giờ thực hiện một dự án thực tế chuyên sâu về đời sống tu tập của chư Tăng; chưa thật sự hiểu những tu sĩ, chư Tăng có một lối sống, hoạt động tu tập như thế nào.
Về đây, khi nghe những câu chuyện kể về đời sống tu tập của chư Tăng chùa Ba Vàng, như có một tiếng chuông đánh mạnh vào tâm thức, tôi bị ấn tượng mạnh.

Dù chông gai nhưng các Thầy vẫn bền chí vượt qua…
Sự tự nhiên, chân thật trong những bức ảnh tái hiện sự tu tập khổ hạnh của chư Tăng ở trong rừng đã chạm đến cảm xúc của tôi.

Đôi chân trần nứt nẻ, chai sạn kiên cường vượt mọi giông tố trên bước đường tu tập
Tăng chúng không ở trong ngôi chùa to lớn khang trang này, mà có cuộc sống tu hành thực sự khắc khổ. Tôi chưa bao giờ thấy sự tu tập như vậy! Và tôi cũng chưa thể tưởng tượng nếu là mình, chỉ đơn giản là ngủ ngoài trời vài đêm thì sẽ khó khăn thế nào.
Sự khắc nghiệt của thời tiết cũng không ngăn được bước chân giải thoát của các quý Thầy

Sự khắc nghiệt của thời tiết cũng không ngăn được bước chân giải thoát của các quý Thầy
Những bộ ảnh mà tôi xem và chứng kiến về quá trình tu tập đôi khi nó không phải những giá trị vật chất, đó là những giá trị vô hình nhưng đã đem lại cho tôi một nguồn năng lượng tâm linh mạnh mẽ. Những nhận thức về giá trị, sự tu hành của các Thầy sẽ giúp tôi có thể tìm đến được sự giải thoát, hạnh phúc, bình yên; cũng như có được bài học rất quý trong cuộc sống.
Bình yên trong hai chữ "Núi rừng"
Sáng sớm trước khi trở về, ngồi dưới cây Bồ Đề linh thiêng trên ngọn núi Thành Đẳng, ngắm những hàng mây nhẹ nhàng di chuyển, nhìn mặt trời từ từ ló rạng, một cảm giác bình yên len lỏi trong tâm trí tôi, cuộc sống trước mắt vốn thật đẹp và nhẹ nhàng, thật đáng trân quý.
Trải nghiệm “rời phố về chùa” đã mang nhiều năng lượng tích cực và sự bình yên đến cho tôi. Sau này, nếu có duyên về chùa Ba Vàng, để tiếp tục có những trải nghiệm và kiến thức mới, tôi sẽ sẵn sàng trở về ngôi nhà mà tôi coi là thứ hai này, về chùa “CHẬM lại một nhịp để ĐƯỢC nhiều hơn”.
Xin gửi lời tri ân tới Thầy Thích Trúc Thái Minh đã tạo môi trường để tôi có duyên làm phận sự, cảm ơn tới các ban trong chùa đã rất chu đáo, tận tâm, cùng với các cộng sự KTS. Phùng Ngọc Thắng, Vi Thị Nguyệt, Hoàng Quốc Huy đã đồng hành trong suốt quá trình thực hiện dự án ý nghĩa này.
---------
Dưới đây là một số hình ảnh về khu giới thiệu đời sống tu tập của chư Tăng tại chùa Ba Vàng.







Bài viết🞄 29/3/2025
Dưới đây là những lời chúc lễ Phật đản ý nghĩa dành tặng cho gia đình, bạn bè, người yêu,... giúp mang lại phúc lành, phát sinh trí tuệ, thoát khỏi khổ đau.
Bài viết 🞄 29/3/2025
Dưới đây là những lời chúc lễ Phật đản ý nghĩa dành tặng cho gia đình, bạn bè, người yêu,... giúp mang lại phúc lành, phát sinh trí tuệ, thoát khỏi khổ đau.
Bài viết🞄 29/3/2025
Những bản nhạc Phật đản đầy ý nghĩa không chỉ tán dương sự đản sinh cao quý của Đức Phật mà còn giúp tăng trưởng thiện tâm và mang lại an lạc cho người nghe.
Bài viết 🞄 29/3/2025
Những bản nhạc Phật đản đầy ý nghĩa không chỉ tán dương sự đản sinh cao quý của Đức Phật mà còn giúp tăng trưởng thiện tâm và mang lại an lạc cho người nghe.
Bài viết🞄 28/3/2025
Vườn Lâm Tỳ Ni là nơi Đức Phật đản sinh, nằm tại quận Rupandehi (Nepal) - một trong tứ Thánh tích linh thiêng bậc nhất của Phật giáo.
Bài viết 🞄 28/3/2025
Vườn Lâm Tỳ Ni là nơi Đức Phật đản sinh, nằm tại quận Rupandehi (Nepal) - một trong tứ Thánh tích linh thiêng bậc nhất của Phật giáo.
Bài viết🞄 28/3/2025
Bồ Tát Hộ Minh (sau này là Đức Phật Thích Ca) quán sát đầy đủ nhân duyên về dòng họ, quốc độ, chúng sinh,... thì mới đản sinh xuống nhân gian.
Bài viết 🞄 28/3/2025
Bồ Tát Hộ Minh (sau này là Đức Phật Thích Ca) quán sát đầy đủ nhân duyên về dòng họ, quốc độ, chúng sinh,... thì mới đản sinh xuống nhân gian.
Bài viết🞄 28/3/2025
Hoa sen trong Phật giáo mang 8 đặc tính cao quý. Đây là biểu tượng thanh khiết gắn liền với chư Phật, Bồ tát, thể hiện sự giải thoát giữa trần ai.
Bài viết 🞄 28/3/2025
Hoa sen trong Phật giáo mang 8 đặc tính cao quý. Đây là biểu tượng thanh khiết gắn liền với chư Phật, Bồ tát, thể hiện sự giải thoát giữa trần ai.
Bài viết🞄 24/3/2025
Ngài Ca Diếp là vị Thánh tăng đệ nhất đầu đà trong 10 đại đệ tử của Đức Phật. Dù sinh ra trong gia đình quyền quý nhưng Ngài đã từ bỏ mọi dục lạc, dấn thân xuất gia.
Bài viết 🞄 24/3/2025
Ngài Ca Diếp là vị Thánh tăng đệ nhất đầu đà trong 10 đại đệ tử của Đức Phật. Dù sinh ra trong gia đình quyền quý nhưng Ngài đã từ bỏ mọi dục lạc, dấn thân xuất gia.
Bài viết🞄 22/3/2025
Nhiều người sợ rằng, cúng thí thực sẽ bị cô hồn theo và quấy nhiễu. Nhưng nếu cúng đúng cách theo lời Phật dạy, bản thân và gia đình sẽ được bình an.
Bài viết 🞄 22/3/2025
Nhiều người sợ rằng, cúng thí thực sẽ bị cô hồn theo và quấy nhiễu. Nhưng nếu cúng đúng cách theo lời Phật dạy, bản thân và gia đình sẽ được bình an.
Bài viết🞄 22/3/2025
Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn là câu nói hoàn toàn xác đáng; xét đầy đủ công hạnh, đây chính là lời tuyên ngôn, chứ không phải là kiêu mạn.
Bài viết 🞄 22/3/2025
Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn là câu nói hoàn toàn xác đáng; xét đầy đủ công hạnh, đây chính là lời tuyên ngôn, chứ không phải là kiêu mạn.
Bài viết🞄 14/3/2025
Lễ Ngũ Bách Danh chùa Ba Vàng là cơ hội để quý Nhân dân, Phật tử được thực hành sám hối, tu tập giúp tăng trưởng phúc báu, mang lại bình an cho gia đình.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Lễ Ngũ Bách Danh chùa Ba Vàng là cơ hội để quý Nhân dân, Phật tử được thực hành sám hối, tu tập giúp tăng trưởng phúc báu, mang lại bình an cho gia đình.
Bài viết🞄 14/3/2025
Mỗi khi đi chùa, nhiều người thường băn khoăn về những điều kiêng kỵ vì sợ phạm vào sai lầm. Dưới đây là 6 lưu ý quan trọng cho người đi lễ chùa.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Mỗi khi đi chùa, nhiều người thường băn khoăn về những điều kiêng kỵ vì sợ phạm vào sai lầm. Dưới đây là 6 lưu ý quan trọng cho người đi lễ chùa.
Bài viết🞄 14/3/2025
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về Tứ diệu đế cũng như phương pháp để thoát khỏi mọi khổ đau, được an lành, hạnh phúc.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về Tứ diệu đế cũng như phương pháp để thoát khỏi mọi khổ đau, được an lành, hạnh phúc.
Bài viết🞄 13/3/2025
Niết bàn không phải một cõi giới hay trú xứ, mà là trạng thái tâm của chúng ta khi đã diệt hết các phiền não. Có bốn loại Niết bàn.
Bài viết 🞄 13/3/2025
Niết bàn không phải một cõi giới hay trú xứ, mà là trạng thái tâm của chúng ta khi đã diệt hết các phiền não. Có bốn loại Niết bàn.
Bài viết🞄 08/3/2025
Ông vì 1 lần vứt bỏ con mà kiếp sau bị bỏ rơi 7 lần; nhưng nhờ phước thiện tích lũy mà thoát chết 7 lần, sau đó đã được cuộc sống hạnh phúc.
Bài viết 🞄 08/3/2025
Ông vì 1 lần vứt bỏ con mà kiếp sau bị bỏ rơi 7 lần; nhưng nhờ phước thiện tích lũy mà thoát chết 7 lần, sau đó đã được cuộc sống hạnh phúc.
Bài viết🞄 08/3/2025
Xuất gia gồm có ba ý nghĩa là: xuất thế tục gia, xuất tam giới gia, xuất phiền não gia. Người có chí nguyện xuất gia phải đáp ứng những điều kiện nhất định.
Bài viết 🞄 08/3/2025
Xuất gia gồm có ba ý nghĩa là: xuất thế tục gia, xuất tam giới gia, xuất phiền não gia. Người có chí nguyện xuất gia phải đáp ứng những điều kiện nhất định.
Bài viết🞄 07/3/2025
Dưới đây là những lời chúc 8/3 hay, ý nghĩa để gửi gắm yêu thương, mang đến an lành qua những tấm thiệp, tin nhắn hay mạng xã hội,...
Bài viết 🞄 07/3/2025
Dưới đây là những lời chúc 8/3 hay, ý nghĩa để gửi gắm yêu thương, mang đến an lành qua những tấm thiệp, tin nhắn hay mạng xã hội,...
Bài viết🞄 07/3/2025
Đức Phật đã truyền dạy bài kinh Tam Bảo đến cho chúng Tăng và Phật tử tụng đọc. Bài kinh có tính chất hộ trì, bảo hộ, cầu an cho bản thân, gia đình và quốc gia,...
Bài viết 🞄 07/3/2025
Đức Phật đã truyền dạy bài kinh Tam Bảo đến cho chúng Tăng và Phật tử tụng đọc. Bài kinh có tính chất hộ trì, bảo hộ, cầu an cho bản thân, gia đình và quốc gia,...