Mục Lục [Ẩn]
(Chia sẻ của anh Trần Anh Tuấn, làm việc tại Tổ chức Tư vấn Quốc tế Singapore liên quan đến lĩnh vực quy hoạch kiến trúc và thiết kế đô thị)
-------
“Rời phố về chùa” - hơn cả một điểm đến, đó là một cuộc hành trình với những nhân duyên đầy quý báu.
Về chùa với hai chữ “Nhân duyên”
Một nhân duyên đã đến vào những ngày đầy bận rộn cuối năm, cộng sự lâu năm của tôi là kiến trúc sư (KTS) Phùng Ngọc Thắng đã ngỏ ý mời tôi hỗ trợ chuyên môn cho dự án giới thiệu đời sống tu tập của chư Tăng chùa Ba Vàng (Quảng Ninh).
Với niềm đam mê trong các lĩnh vực liên quan đến bản sắc văn hóa, bảo tồn di sản cũng như những giá trị của Phật giáo, đây có lẽ tạo ra một nguồn năng lượng mạnh mẽ thu hút tôi đến dự án đặc biệt này.
Tôi nhận ra rằng, Phật giáo có những đóng góp quan trọng trong việc hình thành nhân cách, đạo đức, lối sống của mỗi người Việt chúng ta, những giá trị này được trao truyền, tiếp nối qua nhiều thế hệ. Tuy nhiên, ngày nay chúng ta đang sống trong sự hội nhập, thế giới ngày càng phẳng, mong muốn được hiểu về Phật Pháp như một ánh sáng dẫn lối thôi thúc tôi càng muốn về chùa để tìm hiểu sâu hơn về dự án.
Sau quãng đường hơn 100km, tôi cùng một số cộng sự có mặt tại chùa. Thời tiết se lạnh, cảnh chùa sạch sẽ, thanh bình, khói hương thoang thoảng cùng những thanh âm nhẹ nhàng khiến tôi cảm thấy dễ chịu. Khung cảnh nơi đây thật sự rất đẹp, từ đường nét kiến trúc cho tới cảnh quan, không gian.
Sự yêu thương từ hai chữ "Tận tâm"
Tận tâm từ sự giúp đỡ
Bắt tay vào việc, tôi bất ngờ khi thấy đây là một ngôi chùa gần như “có được tất cả”, một “hệ sinh thái” đầy thú vị. Trong chùa có các ban chuyên làm tượng, chuyên về điện, trang trí, may mặc, nấu nướng,... và nhiều lĩnh vực khác. Tôi rất ấn tượng khi trong quá trình thi công, nếu chúng tôi cần bất kỳ một sự hỗ trợ nào từ các ban này, mọi người đều sẵn sàng đến và hỗ trợ nhiệt tình.
Điều này khiến tôi đánh giá rất cao, bởi nó cho thấy sự to lớn về mặt quy mô tổ chức mà lại có kết nối vô cùng chặt chẽ, giống một đại gia đình khổng lồ - một đại gia đình có sự yêu thương lẫn nhau rất lớn. Có lúc, tôi nói vui với mọi người, ngôi chùa này như ngôi nhà thứ hai vậy.
Trước đây, tôi từng tưởng tượng, khi về già sẽ sống trong bốn bức tường với những hoạt động nhàm chán lặp lại hàng ngày. Nhưng ở đây, tôi thấy mọi người được cùng nhau sinh hoạt, làm việc; rồi cùng nghe những bài giảng Pháp ý nghĩa thì quả thật rất hạnh phúc.
Tận tâm từ những điều nhỏ nhất
Tôi thường không nhìn vào những điều quá lớn lao mà thường quan sát tinh tế về đời sống, cử chỉ người Phật tử. Ở chùa, mọi người có nếp sống rất gọn gàng, quy củ; đặc biệt có thể thấy rõ trong những bữa ăn, cách mọi người trang nghiêm khi khất thực, trân trọng từng món ăn.... Tôi nghĩ những chi tiết rất nhỏ như vậy đã tạo nên một giá trị lớn hơn của cộng đồng Phật tử tại đây.
Trước khi đến chùa, tôi thường ít khi ăn hết phần thức ăn của mình trong một bữa. Nhưng sau những bữa ăn tại chùa, tôi đã tránh những sự lãng phí thức ăn, nước uống. Nếu chúng ta có con trẻ, tôi nghĩ môi trường tại chùa là nơi giáo dục có tính nhân văn cao bằng việc hiểu được sự cung kính, lễ nghi trong giao tiếp, hay sự tự giác trong những việc nhỏ như rửa bát, dọn dẹp lao động đều sẽ là những trải nghiệm quý giá.
Khai sáng trong hai chữ “Hài hòa”
Tôi nghĩ ai trong chúng ta cũng có những cái tôi, ham muốn thể hiện, khẳng định bản thân. Trong thiết kế cũng vậy, thậm chí có phần mạnh mẽ và rõ nét, mỗi tác giả đều mong muốn thể hiện cá tính, triết lý của mình trong mỗi dự án.
Nhân duyên được tiếp xúc với Phật tử Phạm Thị Yến đã khiến tôi nhận ra rằng: Khi chúng ta tạo nên những thứ "hài hòa" với xung quanh, thì tự khắc mọi thứ sẽ trở nên đẹp hơn, không cần có sự áp chế, lấn át, chỉ đơn giản là sự "hài hòa" một cách tự nhiên nhất có thể, đây có thể như là âm và dương luôn cùng song hành, luôn tương hỗ mà lại trọn vẹn.
Giải pháp thiết kế cho không gian giới thiệu đời sống tu tập của chư Tăng chùa Ba Vàng cũng xuất phát từ chính triết lý “hài hòa” mà tôi đã học được, những vật liệu sẵn có như tre, vải đều là những thứ rất thân thiện với môi trường, kết hợp sự cô đọng, tinh giản có tính thời đại, gợi mở qua các lớp ánh sáng dẫn lối như đưa chúng ta trở về một khu rừng tre, có phần chông gai, nhưng bền bỉ như những ý chí của những người tu sĩ, hòa vào đó là sự hài hòa giữa thiên nhiên, con người và đất trời.
Thế mới ngẫm, ở Tây Phương có nhiều kiến trúc sư có dấu ấn cá nhân, nổi tiếng ai cũng biết, mà ở Đông Phương thì đâu có mấy ai nhớ được tên của những kiến trúc sư nổi tiếng. Không phải chúng ta không có kiến trúc sư giỏi, mà mỗi thứ chúng ta tạo ra đều dựa trên sự hài hòa với tự nhiên, môi trường sống, và mỗi công trình đều được cả một cộng đồng xây dựng, kiến tạo nên. Có lẽ vì vậy mà cộng đồng dân tộc chúng ta mới có sự gắn kết, vững mạnh, và bền bỉ như vậy.
Cảm phục hai chữ "Tu sĩ"
Tôi đã tham gia nhiều dự án tại các đình làng, chùa chiền; nhưng chưa bao giờ thực hiện một dự án thực tế chuyên sâu về đời sống tu tập của chư Tăng; chưa thật sự hiểu những tu sĩ, chư Tăng có một lối sống, hoạt động tu tập như thế nào.
Về đây, khi nghe những câu chuyện kể về đời sống tu tập của chư Tăng chùa Ba Vàng, như có một tiếng chuông đánh mạnh vào tâm thức, tôi bị ấn tượng mạnh.
Sự tự nhiên, chân thật trong những bức ảnh tái hiện sự tu tập khổ hạnh của chư Tăng ở trong rừng đã chạm đến cảm xúc của tôi.
Tăng chúng không ở trong ngôi chùa to lớn khang trang này, mà có cuộc sống tu hành thực sự khắc khổ. Tôi chưa bao giờ thấy sự tu tập như vậy! Và tôi cũng chưa thể tưởng tượng nếu là mình, chỉ đơn giản là ngủ ngoài trời vài đêm thì sẽ khó khăn thế nào.
Sự khắc nghiệt của thời tiết cũng không ngăn được bước chân giải thoát của các quý Thầy
Những bộ ảnh mà tôi xem và chứng kiến về quá trình tu tập đôi khi nó không phải những giá trị vật chất, đó là những giá trị vô hình nhưng đã đem lại cho tôi một nguồn năng lượng tâm linh mạnh mẽ. Những nhận thức về giá trị, sự tu hành của các Thầy sẽ giúp tôi có thể tìm đến được sự giải thoát, hạnh phúc, bình yên; cũng như có được bài học rất quý trong cuộc sống.
Bình yên trong hai chữ "Núi rừng"
Sáng sớm trước khi trở về, ngồi dưới cây Bồ Đề linh thiêng trên ngọn núi Thành Đẳng, ngắm những hàng mây nhẹ nhàng di chuyển, nhìn mặt trời từ từ ló rạng, một cảm giác bình yên len lỏi trong tâm trí tôi, cuộc sống trước mắt vốn thật đẹp và nhẹ nhàng, thật đáng trân quý.
Trải nghiệm “rời phố về chùa” đã mang nhiều năng lượng tích cực và sự bình yên đến cho tôi. Sau này, nếu có duyên về chùa Ba Vàng, để tiếp tục có những trải nghiệm và kiến thức mới, tôi sẽ sẵn sàng trở về ngôi nhà mà tôi coi là thứ hai này, về chùa “CHẬM lại một nhịp để ĐƯỢC nhiều hơn”.
Xin gửi lời tri ân tới Thầy Thích Trúc Thái Minh đã tạo môi trường để tôi có duyên làm phận sự, cảm ơn tới các ban trong chùa đã rất chu đáo, tận tâm, cùng với các cộng sự KTS. Phùng Ngọc Thắng, Vi Thị Nguyệt, Hoàng Quốc Huy đã đồng hành trong suốt quá trình thực hiện dự án ý nghĩa này.
---------
Dưới đây là một số hình ảnh về khu giới thiệu đời sống tu tập của chư Tăng tại chùa Ba Vàng.
Bài viết🞄 22/3/2024
Trùng tang hay trùng tang liên táng gây ra nỗi ám ảnh cho nhiều gia đình, dòng họ khi có người mất. Có nhà đưa tang cha xong thì lần lượt đến tang con
Bài viết 🞄 22/3/2024
Trùng tang hay trùng tang liên táng gây ra nỗi ám ảnh cho nhiều gia đình, dòng họ khi có người mất. Có nhà đưa tang cha xong thì lần lượt đến tang con
Bài viết🞄 20/3/2024
Dân gian quan niệm, “hạn làm nhà” là hiện tượng sau khi xây cất nhà mới thì xảy ra những vấn đề như: sức khỏe đi xuống, kinh tế khó khăn...
Bài viết 🞄 20/3/2024
Dân gian quan niệm, “hạn làm nhà” là hiện tượng sau khi xây cất nhà mới thì xảy ra những vấn đề như: sức khỏe đi xuống, kinh tế khó khăn...
Bài viết🞄 13/3/2024
Mộ kết là hiện tượng tâm linh khiến nhiều người lo sợ. Vậy thực hư hiện tượng này thế nào? Cách xử lý ngôi mộ kết ra sao để gia đình được an ổn, tốt đẹp?
Bài viết 🞄 13/3/2024
Mộ kết là hiện tượng tâm linh khiến nhiều người lo sợ. Vậy thực hư hiện tượng này thế nào? Cách xử lý ngôi mộ kết ra sao để gia đình được an ổn, tốt đẹp?
Bài viết🞄 11/3/2024
Tết Thanh minh đã đi sâu vào tiềm thức người dân Việt, thường bắt đầu vào khoảng đầu tháng Ba (Âm lịch), là ngày tưởng nhớ đến người thân đã mất
Bài viết 🞄 11/3/2024
Tết Thanh minh đã đi sâu vào tiềm thức người dân Việt, thường bắt đầu vào khoảng đầu tháng Ba (Âm lịch), là ngày tưởng nhớ đến người thân đã mất
Bài viết🞄 23/02/2024
Cúng rằm tháng Giêng là một trong các nghi lễ được người Việt chú trọng thực hiện vào dịp đầu xuân, là dịp để nhà nhà sắm sửa mâm cúng dâng tổ tiên…
Bài viết 🞄 23/02/2024
Cúng rằm tháng Giêng là một trong các nghi lễ được người Việt chú trọng thực hiện vào dịp đầu xuân, là dịp để nhà nhà sắm sửa mâm cúng dâng tổ tiên…
Bài viết🞄 27/01/2024
Hái lộc đầu xuân là một trong những truyền thống dịp Tết đến, xuân về của người Việt. Tuy nhiên, có nhiều người hiểu sai về truyền thống tốt đẹp này...
Bài viết 🞄 27/01/2024
Hái lộc đầu xuân là một trong những truyền thống dịp Tết đến, xuân về của người Việt. Tuy nhiên, có nhiều người hiểu sai về truyền thống tốt đẹp này...
Bài viết🞄 21/01/2024
Chọn hướng tốt, ngày giờ xuất hành để thuận buồm xuôi gió, bình an cả năm là nỗi băn khoăn của nhiều người dân Việt Nam trong dịp Tết đến.
Bài viết 🞄 21/01/2024
Chọn hướng tốt, ngày giờ xuất hành để thuận buồm xuôi gió, bình an cả năm là nỗi băn khoăn của nhiều người dân Việt Nam trong dịp Tết đến.
Bài viết🞄 16/01/2024
Lễ tạ đất mang ý nghĩa đền ơn những người có ân với mình. Ông cha ta có câu: “Đất có thổ công, sông có hà bá”. Cho nên, nhiều người tin là có các vị thần...
Bài viết 🞄 16/01/2024
Lễ tạ đất mang ý nghĩa đền ơn những người có ân với mình. Ông cha ta có câu: “Đất có thổ công, sông có hà bá”. Cho nên, nhiều người tin là có các vị thần...
Bài viết🞄 12/01/2024
Để lễ mừng thọ trở nên nhiều ý nghĩa, đồng thời biết cách tạo phước giúp ông bà, cha mẹ được khỏe mạnh, sống thọ; kính mời quý vị đọc bài viết dưới đây.
Bài viết 🞄 12/01/2024
Để lễ mừng thọ trở nên nhiều ý nghĩa, đồng thời biết cách tạo phước giúp ông bà, cha mẹ được khỏe mạnh, sống thọ; kính mời quý vị đọc bài viết dưới đây.
Bài viết🞄 08/01/2024
“Tết Nguyên Đán” có nghĩa là tiết khởi đầu, ngày mới đầu tiên của một năm. “Tết” là nghĩa của chữ “Tiết”, “Nguyên” là khởi nguồn, là bắt đầu, là nguyên...
Bài viết 🞄 08/01/2024
“Tết Nguyên Đán” có nghĩa là tiết khởi đầu, ngày mới đầu tiên của một năm. “Tết” là nghĩa của chữ “Tiết”, “Nguyên” là khởi nguồn, là bắt đầu, là nguyên...
Bài viết🞄 07/01/2024
Có một nơi mà tôi nghĩ, nếu bạn là người thích trải nghiệm văn hóa thì không nên bỏ lỡ. Đó là không gian văn hóa thời Trần, diễn ra hàng năm tại chùa Ba Vàng.
Bài viết 🞄 07/01/2024
Có một nơi mà tôi nghĩ, nếu bạn là người thích trải nghiệm văn hóa thì không nên bỏ lỡ. Đó là không gian văn hóa thời Trần, diễn ra hàng năm tại chùa Ba Vàng.
Bài viết🞄 07/01/2024
Lễ cúng ông Công ông Táo là phong tục truyền thống của Việt Nam vào ngày 23 tháng Chạp. Hướng dẫn chi tiết cách cúng ông Công ông Táo 2024: đồ lễ cúng, bài cúng..
Bài viết 🞄 07/01/2024
Lễ cúng ông Công ông Táo là phong tục truyền thống của Việt Nam vào ngày 23 tháng Chạp. Hướng dẫn chi tiết cách cúng ông Công ông Táo 2024: đồ lễ cúng, bài cúng..
Bài viết🞄 02/01/2024
Ca sĩ Hà Myo - tên thật là Nguyễn Thị Ngọc Hà, là một trong những gương mặt trẻ nổi lên nhờ sự phá cách trong âm nhạc, kết hợp dòng nhạc xẩm dân gian...
Bài viết 🞄 02/01/2024
Ca sĩ Hà Myo - tên thật là Nguyễn Thị Ngọc Hà, là một trong những gương mặt trẻ nổi lên nhờ sự phá cách trong âm nhạc, kết hợp dòng nhạc xẩm dân gian...
Bài viết🞄 09/12/2023
Một con người vừa lên ngôi vua đã đánh bại được đội quân Nguyên Mông hùng mạnh nhất thời bấy giờ; một con người đã đưa thời Trần trở thành thời kỳ hưng thịnh bậc nhất trong lịch sử;...
Bài viết 🞄 09/12/2023
Một con người vừa lên ngôi vua đã đánh bại được đội quân Nguyên Mông hùng mạnh nhất thời bấy giờ; một con người đã đưa thời Trần trở thành thời kỳ hưng thịnh bậc nhất trong lịch sử;...
Bài viết🞄 05/12/2023
Khi gặp bế tắc, khổ đau trong cuộc sống mà không biết cách giải quyết, nhiều người đã đi xem bói với mong muốn được thoát khỏi tai ương. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều bị “tiền mất tật mang” sau khi đi xem bói.
Bài viết 🞄 05/12/2023
Khi gặp bế tắc, khổ đau trong cuộc sống mà không biết cách giải quyết, nhiều người đã đi xem bói với mong muốn được thoát khỏi tai ương. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều bị “tiền mất tật mang” sau khi đi xem bói.
Bài viết🞄 04/12/2023
Đức vua Trần Nhân Tông tên húy là Khâm, sinh ngày 11/11/Mậu Ngọ (tức 07/12/1258), là con trưởng của vua Trần Thánh Tông và Nguyên Thánh Thiên Cảm Hoàng hậu...
Bài viết 🞄 04/12/2023
Đức vua Trần Nhân Tông tên húy là Khâm, sinh ngày 11/11/Mậu Ngọ (tức 07/12/1258), là con trưởng của vua Trần Thánh Tông và Nguyên Thánh Thiên Cảm Hoàng hậu...
Bài viết🞄 04/12/2023
Khoảnh khắc leo lên những dãy núi gồ ghề, băng qua nhiều con đường đầy sỏi đá bằng chân trần, tôi thắc mắc sao thời nay lại có nhiều người vào rừng để sống một cách thiếu tiện nghi, không nhà không cửa như vậy?
Bài viết 🞄 04/12/2023
Khoảnh khắc leo lên những dãy núi gồ ghề, băng qua nhiều con đường đầy sỏi đá bằng chân trần, tôi thắc mắc sao thời nay lại có nhiều người vào rừng để sống một cách thiếu tiện nghi, không nhà không cửa như vậy?