Mục Lục [Ẩn]
Bánh chưng luôn là món ăn truyền thống không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết. Với một chút thay đổi trong hương vị, bánh chưng chay mang đến sự thanh đạm mà vẫn giữ trọn vị ngon đặc trưng.
Chỉ cần vài nguyên liệu đơn giản, bạn có thể tự tay làm nên những chiếc bánh thơm ngon, chuẩn vị, góp phần làm cho ngày Tết thêm ấm áp và ý nghĩa. Hãy cùng khám phá cách làm đơn giản trong bài viết dưới đây!
Nguyên liệu và sơ chế
1. Nguyên liệu làm bánh chưng chay
(Nguyên liệu đủ cho 10 chiếc bánh thành phẩm)
- Gạo nếp: 3,3 kg (nên chọn loại nếp cái hoa vàng, có hạt mẩy giúp vừa thơm, vừa dẻo).
- Đỗ xanh: 0.75 kg (chọn loại đỗ mới, ruột vàng, hạt mẩy, loại đã tách vỏ hoặc chưa tách vỏ đều được).
(Mẹo: Nên dùng đỗ xanh chưa tách vỏ để giúp nhân bánh được thơm ngon hơn).
- Dầu ăn thực vật: 400ml
- Hạt tiêu: 20 gram
- Hạt nêm: 120 gram
- Bột canh: 5 gram
- Mì chính: 5 gram
- Lá riềng tươi: 150 gram (lá riềng sẽ giúp bánh được xanh, đẹp mắt và thơm hơn; lưu ý nên chọn lá không quá non/quá già).
- Lá dong: Chọn lá dong nếp (lá nếp thường hơi phình ra ở phần cuống, cuống nhỏ, hai mặt trái - phải có màu xanh đậm nhạt khác nhau); có độ dai tốt, lá không bị giòn.
- Khuôn bánh bằng gỗ (loại có khuôn trong và khuôn ngoài).
- Dây lạt: Chọn loại dây lạt giang, mỏng, mềm và dẻo dai.
Nguyên liệu gói bánh chưng chay (ảnh minh họa)
2. Sơ chế nguyên liệu
2.1. Lá riềng
Bước 1: Loại bỏ phần lá riềng héo, rửa sạch, sau đó cắt nhỏ; xay/giã nhuyễn.
Bước 2: Cho 1 bát con nước vào phần lá đã nhuyễn, sau đó chắt lấy phần nước cốt.
Lưu ý:
- Nước cốt lá riềng giúp bánh có màu xanh đẹp và hương vị thơm đặc trưng. Để đạt hiệu quả, nên sử dụng nước cốt nguyên chất, không pha loãng.
- Tùy theo lượng gạo để điều chỉnh nước cốt. Ví dụ: 4kg gạo nên sử dụng khoảng 1 bát con nước cốt lá riềng.
2.2. Gạo nếp
Để bánh chưng có màu xanh đẹp, thơm ngon và có vị đặc trưng, chúng ta thực hiện ba bước sơ chế sau:
Bước 1: Vo gạo nếp thật sạch cho đến khi nước vo gạo trong. Để gạo ráo nước (cần lưu ý thực hiện đúng hướng dẫn để gạo không bị chua).
Bước 2: Ngâm gạo trong nước khoảng 10 tiếng. Trong quá trình ngâm, cứ 4-5 tiếng thay nước 1 lần. Sau đó vớt ra để ráo nước.
Bước 3: Sau khi gạo đã ráo, trộn đều gạo với nước cốt lá riềng. Sau đó lại để ráo nước.
Bước 4: Trộn đều gạo với khoảng ¾ lượng gia vị đã chuẩn bị (gồm: hạt nêm, hạt tiêu, mì chính, bột canh). Phần gia vị còn lại sẽ dùng để trộn với nhân đỗ xanh.
2.3. Đỗ xanh
Nhiều người thường sợ ăn phần nhân bánh chưng (đỗ) vì bị khô và ngấy. Nhưng nếu biết cách sơ chế, đỗ sẽ rất thơm và ngon.
Bước 1: Ngâm đỗ xanh
- Đỗ xanh đã tách vỏ: Ngâm trong nước từ 4 - 5 tiếng.
- Còn nếu chưa tách vỏ, ngâm đỗ xanh 1 - 2 tiếng, sau đó đãi sạch vỏ và tiếp tục ngâm 4 - 5 tiếng.
Bước 2: Hấp đỗ xanh
Để ráo nước sau khi ngâm. Cho vào nồi hấp cách thủy trong khoảng 1 tiếng đến khi chín mềm.
Bước 3: Trộn gia vị và se nhân
- Sau khi được hấp chín, đánh tơi đỗ xanh rồi trộn với gia vị (trộn đỗ với lượng gia vị còn lại và 400ml dầu ăn).
- Chia đỗ thành các nắm tròn, chia đều lượng đỗ cho mỗi nắm (mỗi nắm khoảng 160 gram đỗ đã nở). Mỗi gia đình có thể tùy điều chỉnh lượng đỗ theo khẩu vị.
2.4. Lá dong
Bước 1: Rửa lá dong
Dùng khăn mềm nhúng nước, rửa nhẹ nhàng từng bên mặt và kẽ lá. Lặp lại 4 lần nước để đảm bảo lá sạch hoàn toàn.
Lưu ý: Tránh chà mạnh vì dễ làm rách lá.
Bước 2: Phơi ráo
Dựng cuống lá vào thành rổ hoặc rá to, mang phơi ở chỗ mát mẻ, thoáng gió cho ráo nước (tránh ánh nắng trực tiếp).
Bước 3: Cắt và lau lá
Dùng dao dọc bớt phần sống lá cứng ở giữa, cắt bớt 2 đầu của lá để gói bánh dễ hơn. Sau đó dùng khăn khô sạch lau kỹ lá một lần nữa.
Lưu ý: Lá không sạch hoặc còn ẩm sẽ khiến bánh dễ bị mốc và khó bảo quản. Vì vậy, hãy kiểm tra cẩn thận từng lá trước khi gói.
Cách gói bánh chưng chay đơn giản
1. Làm khuôn
1.1. Chuẩn bị khuôn gỗ bao gồm khuôn trong và khuôn ngoài.
1.2. Cách gói bánh chưng bằng khuôn
Xếp 4 lá lần lượt như sau:
Bước 1: Đặt lá dong lên mặt phẳng sạch, úp mặt bóng của lá xuống dưới. Gấp mép ngoài một bên của lá vào giữa cuống lá.
Bước 2: Đặt lá thứ hai bên cạnh, sao cho mép ngoài của lá trùng với cuống lá vừa gấp.
Bước 3: Xếp hai lá còn lại vuông góc với hai lá đầu tiên, tạo thành hình chữ thập.
Bước 4: Đặt khuôn trong vào chính giữa lá đã xếp. Lần lượt gói từng lá theo mép khuôn, vuốt phẳng để lá ôm sát khuôn bánh.
Bước 5: Lồng khuôn ngoài vào khuôn trong. Căn chỉnh để định hình khuôn và lá cho vuông vắn, sau đó nhấc khuôn trong ra.
Lưu ý: Chọn lá dong có chiều dài đồng đều để khi xếp được đẹp và dễ thao tác.
2. Làm bánh
Bước 1: Cho bằng miệng bát con gạo (khoảng 200 gram gạo đã nở) vào khuôn lá vừa xếp, dàn đều gạo để phủ kín khắp đáy khuôn.
Bước 2: Lấy một nắm đỗ xanh đặt vào giữa phần gạo vừa đổ.
Bước 3: Lấy thêm khoảng 200 gram gạo (tương tự bước 1) rải đều và phủ kín mặt đỗ. Dùng tay ấn nhẹ các góc và mặt bánh để gạo nén đều nhưng không quá chặt.
3. Cách gói bánh chưng
Bước 1: Gói lá
Lần lượt gập các mép lá như hình minh họa, tạo bánh thành hình vuông. Tay trái giữ bánh cố định, tay phải nhẹ nhàng lấy khuôn ra.
Lưu ý: Các thao tác cần chặt tay để bánh không bị lỏng.
Bước 2: Buộc lạt (Dùng 4 sợi lạt)
- Buộc hai sợi theo chiều ngang, kéo chặt tay nhưng không làm rách lá.
- Tiếp tục buộc hai sợi còn lại theo chiều dọc để tạo thành hình chữ thập. Dùng kéo cắt bỏ những phần lạt thừa.
- Cuối cùng đặt bánh vào khuôn, nhẹ nhàng ép đều các mặt để đảm bảo bánh vuông vắn.
4. Luộc bánh chưng
Bước 1: Trước khi cho bánh vào nồi, lót cuống lá dong dưới đáy và xung quanh thành nồi. Việc này giúp bánh không bị cháy và giữ nhiệt đều.
Bước 2: Xếp bánh chưng thành từng cặp, úp mặt có lạt buộc vào nhau để tránh lạt làm rách lá của bánh khác. Sau đó xếp bánh vào nồi theo chiều thẳng đứng.
Bước 3: Lớp bánh trên cùng thì đặt bánh úp xuống. Đổ nước sôi ngập mặt bánh khoảng 5 - 10 cm. Trong quá trình luộc, luôn giữ nước ngập bánh. Chuẩn bị sẵn nước đun sôi để bổ sung khi cần.
Bước 4: Luộc bánh trong 10 tiếng. Mỗi tiếng kiểm tra và bổ sung nước sôi (nếu cần) để tránh cạn nước.
Lưu ý: Nếu thấy nước luộc quá bẩn, có thể vớt bánh ra, rửa sạch nhanh rồi tiếp tục luộc.
Bước 5: Khi bánh chín, vớt bánh ra và rửa sạch với 3 lần nước lạnh. Việc này giúp bánh sạch dầu và lá xanh đẹp.
Bước 6: Xếp bánh ra mặt phẳng, dùng mâm hoặc miếng gỗ đè lên trên. Đặt vật nặng vừa phải để ép bánh trong 3 – 4 tiếng. Việc này giúp bánh rền và phẳng đẹp.
Lưu ý: Vì bánh còn nóng nên tránh ép quá mạnh làm bánh bị nát.
Cách bảo quản bánh chưng chay
1. Trước khi chế biến bánh, cần vệ sinh sạch sẽ các dụng cụ làm bánh.
2. Sau khi ép bánh chưng xong, hãy để bánh ở những nơi khô ráo, thoáng mát, tránh để nơi ẩm ướt, có gió lạnh hoặc có ánh nắng trực tiếp; điều này giúp bánh không bị hư hỏng.
3. Để bánh không bị chua hoặc nhanh hỏng, không nên xếp bánh thành các chồng cao.
4. Nếu muốn bảo quản bánh lâu hơn, bạn có thể đặt bánh trong ngăn mát tủ lạnh. Khi cần dùng, chỉ cần lấy bánh ra hấp lại để giữ được hương vị thơm ngon và độ mềm dẻo.
Những chiếc bánh chưng chay mang hương vị đặc trưng ngày Tết
Trên đây là hướng dẫn chi tiết quy trình gói những chiếc bánh chưng chay đơn giản. Chúc các bạn có thể tự tay làm được những chiếc bánh chưng thơm ngon, chuẩn vị để cùng gia đình quây quần thưởng thức trong những ngày Tết đoàn viên.
Bài viết🞄 31/01/2025
Phúc đức tại mẫu là việc con cái được thừa hưởng điều tốt lành từ người mẹ; và người mẹ có thể thực hiện 3 điều, để tích phúc cho con.
Bài viết 🞄 31/01/2025
Phúc đức tại mẫu là việc con cái được thừa hưởng điều tốt lành từ người mẹ; và người mẹ có thể thực hiện 3 điều, để tích phúc cho con.
Bài viết🞄 30/01/2025
Trong quá trình mang thai, cơ thể người mang thai có nhiều thay đổi lớn khiến mẹ bầu thường xuyên mệt mỏi...Vậy với đạo Phật, có phương pháp nào giúp bà...
Bài viết 🞄 30/01/2025
Trong quá trình mang thai, cơ thể người mang thai có nhiều thay đổi lớn khiến mẹ bầu thường xuyên mệt mỏi...Vậy với đạo Phật, có phương pháp nào giúp bà...
Bài viết🞄 28/01/2025
Vào tuần lễ thứ 4 sau khi Đức Phật Thích Ca thành đạo, một sự kiện vô cùng linh thiêng đã diễn ra: Thân và tâm Ngài trở nên sáng trong và tinh khiết, tỏa ra những hào quang rực rỡ.
Bài viết 🞄 28/01/2025
Vào tuần lễ thứ 4 sau khi Đức Phật Thích Ca thành đạo, một sự kiện vô cùng linh thiêng đã diễn ra: Thân và tâm Ngài trở nên sáng trong và tinh khiết, tỏa ra những hào quang rực rỡ.
Bài viết🞄 27/01/2025
Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông là một vị vua vĩ đại trong lịch sử dân tộc. Ngài không chỉ là bậc minh quân mà còn là nhà tu hành chân chính, lỗi lạc.
Bài viết 🞄 27/01/2025
Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông là một vị vua vĩ đại trong lịch sử dân tộc. Ngài không chỉ là bậc minh quân mà còn là nhà tu hành chân chính, lỗi lạc.
Bài viết🞄 27/01/2025
Cúng dường Đức Phật và chư Tăng mang lại hạnh phúc, an lạc lớn: được tài sản, thọ mạng, dung sắc, trí tuệ,... (kinh Tạp Bảo Tạng)
Bài viết 🞄 27/01/2025
Cúng dường Đức Phật và chư Tăng mang lại hạnh phúc, an lạc lớn: được tài sản, thọ mạng, dung sắc, trí tuệ,... (kinh Tạp Bảo Tạng)
Bài viết🞄 27/01/2025
Cây Bồ đề là một trong ba biểu tượng cho sự hiện diện của Đức Phật (bao gồm: cây Bồ đề, bình bát và Xá lợi Phật); và đảnh lễ cây Bồ đề với tâm kính tín sẽ sinh ra phúc báu cho bản thân cùng gia đình
Bài viết 🞄 27/01/2025
Cây Bồ đề là một trong ba biểu tượng cho sự hiện diện của Đức Phật (bao gồm: cây Bồ đề, bình bát và Xá lợi Phật); và đảnh lễ cây Bồ đề với tâm kính tín sẽ sinh ra phúc báu cho bản thân cùng gia đình
Nhân vật Phật giáo🞄 27/01/2025
Hoàng hậu Ma Da là mẹ của Thái tử Tất Đạt Đa (tức Đức Phật Thích Ca sau này). Đức Phật ra đời là hiếm hoi và nhân duyên làm mẹ của Ngài cũng vô cùng hy hữu.
Nhân vật Phật giáo 🞄 27/01/2025
Hoàng hậu Ma Da là mẹ của Thái tử Tất Đạt Đa (tức Đức Phật Thích Ca sau này). Đức Phật ra đời là hiếm hoi và nhân duyên làm mẹ của Ngài cũng vô cùng hy hữu.
Bài viết🞄 27/01/2025
Đức vua Tịnh Phạn là cha của Thái tử Tất Đạt Đa (tức Đức Phật Thích Ca sau này). Ngài là người cha đặc biệt nhất được Đức Phật chọn trước khi đản sinh.
Bài viết 🞄 27/01/2025
Đức vua Tịnh Phạn là cha của Thái tử Tất Đạt Đa (tức Đức Phật Thích Ca sau này). Ngài là người cha đặc biệt nhất được Đức Phật chọn trước khi đản sinh.
Bài viết🞄 27/01/2025
Hạnh phúc là gì? Hạnh phúc thật sự đến từ đâu? Hãy cùng khám phá nguồn gốc và tìm hiểu 3 bí quyết giúp chúng ta sống hạnh phúc, bình yên trong cuộc đời.
Bài viết 🞄 27/01/2025
Hạnh phúc là gì? Hạnh phúc thật sự đến từ đâu? Hãy cùng khám phá nguồn gốc và tìm hiểu 3 bí quyết giúp chúng ta sống hạnh phúc, bình yên trong cuộc đời.
Bài viết🞄 26/01/2025
Có nhiều gia chủ muốn biết cách tỉa chân nhang đơn giản, không phạm tâm linh, thu hút tài lộc và may mắn trong cuộc sống. Vậy gia chủ cần lưu ý 5 điều sau đây.
Bài viết 🞄 26/01/2025
Có nhiều gia chủ muốn biết cách tỉa chân nhang đơn giản, không phạm tâm linh, thu hút tài lộc và may mắn trong cuộc sống. Vậy gia chủ cần lưu ý 5 điều sau đây.
Bài viết🞄 25/01/2025
Đức Quan Thế Âm Bồ Tát là hiện thân của tâm đại từ, đại bi. Nếu chúng ta chân thật tu tập thì khi cầu nguyện sẽ cảm ứng tới Ngài, giúp thoát khỏi các nạn.
Bài viết 🞄 25/01/2025
Đức Quan Thế Âm Bồ Tát là hiện thân của tâm đại từ, đại bi. Nếu chúng ta chân thật tu tập thì khi cầu nguyện sẽ cảm ứng tới Ngài, giúp thoát khỏi các nạn.
Bài viết🞄 25/01/2025
Vua Ashoka (hay còn gọi là vua A Dục) là vị vua thứ ba của vương triều Maurya thời Ấn Độ xưa, trị vì từ năm 273 - 232 trước Tây Lịch.
Bài viết 🞄 25/01/2025
Vua Ashoka (hay còn gọi là vua A Dục) là vị vua thứ ba của vương triều Maurya thời Ấn Độ xưa, trị vì từ năm 273 - 232 trước Tây Lịch.
Bài viết🞄 25/01/2025
Mộ kết là hiện tượng tâm linh khiến nhiều người lo sợ. Vậy thực hư hiện tượng này thế nào? Cách xử lý ngôi mộ kết ra sao để gia đình được an ổn, tốt đẹp?
Bài viết 🞄 25/01/2025
Mộ kết là hiện tượng tâm linh khiến nhiều người lo sợ. Vậy thực hư hiện tượng này thế nào? Cách xử lý ngôi mộ kết ra sao để gia đình được an ổn, tốt đẹp?
Bài viết🞄 25/01/2025
Lễ Hằng thuận là nét đẹp trong văn hóa Phật giáo. Buổi lễ giúp các cặp đôi được thực hành các việc thiện lành, tu dưỡng đạo đức, để xây dựng hạnh phúc bền lâu.
Bài viết 🞄 25/01/2025
Lễ Hằng thuận là nét đẹp trong văn hóa Phật giáo. Buổi lễ giúp các cặp đôi được thực hành các việc thiện lành, tu dưỡng đạo đức, để xây dựng hạnh phúc bền lâu.
Bài viết🞄 25/01/2025
Trùng tang là nỗi ám ảnh của nhiều gia đình. Để hóa giải hiện tượng này, chúng ta nên tu tập Phật Pháp, làm các việc thiện lành,... nhằm chuyển hóa khổ đau.
Bài viết 🞄 25/01/2025
Trùng tang là nỗi ám ảnh của nhiều gia đình. Để hóa giải hiện tượng này, chúng ta nên tu tập Phật Pháp, làm các việc thiện lành,... nhằm chuyển hóa khổ đau.
Bài viết🞄 24/01/2025
Cầu nguyện đạt được thành tựu, linh ứng là điều mà ai cũng mong muốn. Có 5 cách cầu nguyện theo lời Phật dạy giúp mọi việc được hanh thông, suôn sẻ.
Bài viết 🞄 24/01/2025
Cầu nguyện đạt được thành tựu, linh ứng là điều mà ai cũng mong muốn. Có 5 cách cầu nguyện theo lời Phật dạy giúp mọi việc được hanh thông, suôn sẻ.
Bài viết🞄 24/01/2025
Hoa đào, hoa mai là biểu tượng của sức sống mãnh liệt, trải qua bao thời gian khắc nghiệt nhưng sức sống vẫn tràn đầy, mang sắc xuân tô điểm cho đời.
Bài viết 🞄 24/01/2025
Hoa đào, hoa mai là biểu tượng của sức sống mãnh liệt, trải qua bao thời gian khắc nghiệt nhưng sức sống vẫn tràn đầy, mang sắc xuân tô điểm cho đời.
Bài viết🞄 23/01/2025
Tu tập Bát quan trai giới sẽ sinh ra nhiều công đức phúc báu cho những ai thực tập trì giới. Đặc biệt, công đức tu Bát quan trai còn giúp chúng ta chuyển hóa khổ đau ngay trong hiện tại.
Bài viết 🞄 23/01/2025
Tu tập Bát quan trai giới sẽ sinh ra nhiều công đức phúc báu cho những ai thực tập trì giới. Đặc biệt, công đức tu Bát quan trai còn giúp chúng ta chuyển hóa khổ đau ngay trong hiện tại.
