Phật dạy khi bị người khác nói xấu - Cách ứng xử để tránh tổn thương
17/7/2024
Việc bị nói xấu không chỉ gây ra cảm xúc tiêu cực, sự tổn thương đối với một cá nhân, mà vô tình khiến một tập thể trở nên mất đoàn kết.
17/7/2024
Mục lục [Ẩn]
Cuộc đời chúng ta không có gì là toàn vẹn. Cho nên, chúng ta không thể cấm những người xung quanh nói xấu sau lưng, hay đưa ra những quan điểm cá nhân của mình.
Tuy nhiên, việc bị nói xấu không chỉ gây ra cảm xúc tiêu cực, sự tổn thương đối với một cá nhân, mà vô tình khiến một tập thể trở nên mất đoàn kết.
Nhiều người lựa chọn cách im lặng, hoặc phản kháng một cách gay gắt. Vậy với cách nhìn của đạo Phật, thì nguyên nhân bị nói xấu là gì và cách ứng xử khi bị nói xấu như thế nào cho khéo léo? Hãy cũng theo dõi bài viết dưới đây nhé!
Nguyên nhân của việc bị nói xấu sau lưng
Như trong kinh Sám hối thập ác, có đoạn:
“Thân, miệng, ý sinh ra mọi tội
Suy cho cùng đều bởi sáu căn”.
Chúng ta đang sống trong dòng chảy của nhân duyên và nghiệp quả. Trong đạo Phật, môi trường sống gọi là y báo, con người chúng ta là chính báo. Chính báo và y báo có quan hệ mật thiết với nhau. Chúng ta mắt nhìn, tai nghe thấy gì; hay mũi ngửi, lưỡi nếm những gì thì đều là y báo, là cảnh duyên.
Do đó, có những người sinh ra với sáu căn (mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý) đều thấy được cảnh đẹp đẽ, êm ái, dễ chịu. Đây gọi là duyên phước của họ.
Sáu căn của chúng ta thọ hưởng điều gì đều là duyên nghiệp của mình. Việc chúng ta bị nói xấu, bị người khác đối xử không chân thật với mình cũng có thể do nhân quả sinh ra.

Việc bị nói xấu là điều chắc chắn sẽ có trong cuộc đời (ảnh minh họa)
Làm gì khi bị nói xấu?
Chúng ta cần nhận định việc bị nói xấu, sỉ nhục là đúng hay sai, là thiện hay ác, có lợi hay không có lợi cho bản thân. Cụ thể như sau:
1. Trường hợp người nói xấu nói đúng sự thật
Nếu nói đúng sự thật vì bản thân có việc làm sai trái; thì chúng ta phải chấp nhận lỗi sai, hoan hỷ tiếp nhận và sửa đổi, tu dưỡng, hoàn thiện bản thân để được tốt đẹp hơn. Tất nhiên, có những điều cả xã hội phê phán chưa chắc đã đúng.
Như trong kinh Chánh tín, Đức Phật có dạy: “Này các Ka-la-ma, chớ vội tin vì nghe truyền thuyết, chớ vội tin vì theo truyền thống, chớ vội tin vì được kinh điển truyền tụng, chớ vội tin vì lý luận siêu hình, chớ vội tin vì đúng theo một lập trường, chớ vội tin vì phù hợp với định kiến, chớ vội tin vì xuất phát từ nơi có uy quyền và chớ vội tin vì vị Sa-môn nói ra những lời ấy là bậc đạo sư của mình”.
Cho nên, chúng ta cần bình tâm xem lại các việc của mình. Việc làm đúng là việc giúp có lợi xét theo Pháp của Đức Phật, đem lại lợi ích cho chúng sinh, không gây khổ cho mình, cho người; việc làm đó được an lạc, đi đến giác ngộ và giải thoát.
2. Trường hợp người nói xấu nói sai sự thật
Trong kinh Phạm Võng, Trường Bộ Kinh, kinh Nikaya do Hòa thượng Thích Minh Châu Việt dịch, Đức Phật dạy các Tỷ - Kheo: “Này các Tỷ-kheo, khi có người hủy báng Ta, hủy báng Pháp hay hủy báng Tăng, các ngươi phải nói rõ những điểm không đúng sự thật là không đúng sự thật: - "Như thế này, điểm này không đúng sự thật; như thế này, điểm này không chính xác; việc này không có giữa chúng tôi; việc này không xảy ra giữa chúng tôi.
Cho nên, ở thế gian cũng vậy; nếu bị nói xấu, sỉ nhục là sai, không đúng sự thật, không có căn cứ; thì chúng ta có quyền được lên tiếng. Nếu họ vẫn tiếp tục làm, chúng ta có thể nhờ đến sự can thiệp của Pháp luật.
Ngoài ra, chúng ta phải tập an nhẫn, nhẫn nại để vượt qua những nhân duyên trong cuộc sống.
Chúng ta cần chân thành sám hối; phát nguyện tu tập để chuyển hóa nhân quả; tập tu tâm khiêm hạ, sống chân thành với mọi người.

Tập sống chân thành, khiêm hạ với mọi người xung quanh (ảnh minh họa)
---
Qua những lời dạy, cách ứng xử khi bị người khác nói xấu sau lưng, mong rằng các bạn sẽ có những quyết định, tư duy đúng đắn để mối quan hệ trở nên tốt đẹp hơn.
Tin tức🞄 24/8/2025
Chúng ta nên chân thật sám hối các tội lỗi đã gây tạo từ quá khứ, phát nguyện tu hành sửa đổi thân tâm,... để khi cầu nguyện, niệm Phật được các Ngài gia hộ.
Tin tức 🞄 24/8/2025
Chúng ta nên chân thật sám hối các tội lỗi đã gây tạo từ quá khứ, phát nguyện tu hành sửa đổi thân tâm,... để khi cầu nguyện, niệm Phật được các Ngài gia hộ.
Phật Pháp và đời sống🞄 24/8/2025
Thủ tục di chuyển bát hương đúng chuẩn, đầy đủ, chi tiết theo tinh thần Phật giáo; giúp gia đình nhận được điều tốt đẹp, phúc lành.
Phật Pháp và đời sống 🞄 24/8/2025
Thủ tục di chuyển bát hương đúng chuẩn, đầy đủ, chi tiết theo tinh thần Phật giáo; giúp gia đình nhận được điều tốt đẹp, phúc lành.
Phật Pháp và đời sống🞄 16/8/2025
Tảo mộ là phong tục truyền thống của người Việt, thể hiện lòng hiếu kính với tổ tiên thông qua việc dọn dẹp, sửa sang, thắp hương ở phần mộ.
Phật Pháp và đời sống 🞄 16/8/2025
Tảo mộ là phong tục truyền thống của người Việt, thể hiện lòng hiếu kính với tổ tiên thông qua việc dọn dẹp, sửa sang, thắp hương ở phần mộ.
Phật Pháp và đời sống🞄 16/8/2025
Để cúng Rằm tháng 7 được lợi ích, chúng ta nên tu tạo phúc lành, làm các việc phước thiện nơi Tam Bảo và hộ trì chúng Tăng như lời Đức Phật dạy.
Phật Pháp và đời sống 🞄 16/8/2025
Để cúng Rằm tháng 7 được lợi ích, chúng ta nên tu tạo phúc lành, làm các việc phước thiện nơi Tam Bảo và hộ trì chúng Tăng như lời Đức Phật dạy.
Phật Pháp và đời sống🞄 15/8/2025
Thủ tục, nghi thức chuyển bàn thờ cũ để thay bàn thờ mới đúng cách, chi tiết, đầy đủ; giúp gia đình nhận được nhiều phúc lành, bình an.
Phật Pháp và đời sống 🞄 15/8/2025
Thủ tục, nghi thức chuyển bàn thờ cũ để thay bàn thờ mới đúng cách, chi tiết, đầy đủ; giúp gia đình nhận được nhiều phúc lành, bình an.
Phật Pháp và đời sống🞄 13/8/2025
Rằm tháng 7 là ngày Tết Trung Nguyên - là dịp mỗi gia đình lại cùng nhau chuẩn bị mâm cơm tươm tất dâng lên cúng ông bà, tổ tiên.
Phật Pháp và đời sống 🞄 13/8/2025
Rằm tháng 7 là ngày Tết Trung Nguyên - là dịp mỗi gia đình lại cùng nhau chuẩn bị mâm cơm tươm tất dâng lên cúng ông bà, tổ tiên.
Tin tức🞄 09/8/2025
Tụng kinh là để ôn lại và hiểu lời Đức Phật dạy. Tụng kinh sẽ đem lại nhiều phúc báu, an vui cho những người trì tụng ngay trong hiện tại.
Tin tức 🞄 09/8/2025
Tụng kinh là để ôn lại và hiểu lời Đức Phật dạy. Tụng kinh sẽ đem lại nhiều phúc báu, an vui cho những người trì tụng ngay trong hiện tại.
Phật Pháp và đời sống🞄 04/8/2025
Hộ niệm là một phương pháp giúp cho người sắp lâm chung có một cận tử nghiệp thiện lành, giúp quyết định chỗ tái sinh cao tốt trong kiếp sau.
Phật Pháp và đời sống 🞄 04/8/2025
Hộ niệm là một phương pháp giúp cho người sắp lâm chung có một cận tử nghiệp thiện lành, giúp quyết định chỗ tái sinh cao tốt trong kiếp sau.
Phật Pháp và đời sống🞄 01/8/2025
Đối với nhiều người, số phận là những điều được định sẵn trong cuộc đời. Tuy nhiên, đạo Phật không chấp nhận thuyết định mệnh, không có số phận con người định sẵn.
Phật Pháp và đời sống 🞄 01/8/2025
Đối với nhiều người, số phận là những điều được định sẵn trong cuộc đời. Tuy nhiên, đạo Phật không chấp nhận thuyết định mệnh, không có số phận con người định sẵn.
Phật Pháp và đời sống🞄 31/7/2025
Tuyển tập những lời chúc lễ Vu Lan mới nhất - hay, chân thành và ý nghĩa, giúp bạn thể hiện tình cảm và lòng biết ơn đến đấng sinh thành.
Phật Pháp và đời sống 🞄 31/7/2025
Tuyển tập những lời chúc lễ Vu Lan mới nhất - hay, chân thành và ý nghĩa, giúp bạn thể hiện tình cảm và lòng biết ơn đến đấng sinh thành.
Phật Pháp và đời sống🞄 30/7/2025
Bốc mộ theo đúng nghi thức Phật giáo sẽ giúp người mất được siêu thoát, an ổn; người sống được tăng phúc, bình an.
Phật Pháp và đời sống 🞄 30/7/2025
Bốc mộ theo đúng nghi thức Phật giáo sẽ giúp người mất được siêu thoát, an ổn; người sống được tăng phúc, bình an.
Phật Pháp và đời sống🞄 30/7/2025
Cư sĩ là những người Phật tử tu tại gia. Trong giáo Pháp của Phật, người Phật tử được gọi là Ưu-bà-tắc (nam cư sĩ) và Ưu-bà-di (nữ cư sĩ).
Phật Pháp và đời sống 🞄 30/7/2025
Cư sĩ là những người Phật tử tu tại gia. Trong giáo Pháp của Phật, người Phật tử được gọi là Ưu-bà-tắc (nam cư sĩ) và Ưu-bà-di (nữ cư sĩ).
Bài viết🞄 26/7/2025
Chuyện nồi cơm của Khổng Tử kể về một tình huống tưởng chừng đơn giản nhưng chứa đựng triết lý sâu sắc, giúp tô bồi đạo đức cho mỗi chúng ta.
Bài viết 🞄 26/7/2025
Chuyện nồi cơm của Khổng Tử kể về một tình huống tưởng chừng đơn giản nhưng chứa đựng triết lý sâu sắc, giúp tô bồi đạo đức cho mỗi chúng ta.
Phật Pháp và đời sống🞄 17/7/2025
Chép kinh với ý định lan tỏa Phật Pháp sẽ tốt, sinh ra một chút công đức. Nhưng phải đúng ý nghĩa là lan tỏa Phật Pháp, không phải cất vào kho, vùi xuống đất.
Phật Pháp và đời sống 🞄 17/7/2025
Chép kinh với ý định lan tỏa Phật Pháp sẽ tốt, sinh ra một chút công đức. Nhưng phải đúng ý nghĩa là lan tỏa Phật Pháp, không phải cất vào kho, vùi xuống đất.
Phật Pháp và đời sống🞄 05/7/2025
Việc chuẩn bị mâm cúng Rằm tháng 7 không chỉ là phong tục truyền thống mà còn là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu kính với gia tiên.
Phật Pháp và đời sống 🞄 05/7/2025
Việc chuẩn bị mâm cúng Rằm tháng 7 không chỉ là phong tục truyền thống mà còn là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu kính với gia tiên.
Phật Pháp và đời sống🞄 30/6/2025
Phóng sinh là hành động cứu mạng con vật, giúp chúng kéo dài mạng sống, thả chúng về với môi trường sống tự nhiên của mình.
Phật Pháp và đời sống 🞄 30/6/2025
Phóng sinh là hành động cứu mạng con vật, giúp chúng kéo dài mạng sống, thả chúng về với môi trường sống tự nhiên của mình.
Phật Pháp và đời sống🞄 14/6/2025
Trong cuộc sống, ai cũng cần những người bạn tốt. Đức Phật đã dạy về 4 nhóm bạn chân thật, đáng quý mà ai cũng nên có.
Phật Pháp và đời sống 🞄 14/6/2025
Trong cuộc sống, ai cũng cần những người bạn tốt. Đức Phật đã dạy về 4 nhóm bạn chân thật, đáng quý mà ai cũng nên có.
Phật Pháp và đời sống🞄 30/5/2025
Theo quan niệm dân gian, Tết Đoan Ngọ có nghĩa là ăn Tết vào giờ Ngọ; thường được tổ chức vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch.
Phật Pháp và đời sống 🞄 30/5/2025
Theo quan niệm dân gian, Tết Đoan Ngọ có nghĩa là ăn Tết vào giờ Ngọ; thường được tổ chức vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch.