Mục Lục [Ẩn]
Hoa đào và hoa mai đã trở thành biểu tượng của ngày Tết Nguyên Đán. Vậy nên, từ trong Nam ra ngoài Bắc, từ trong nhà cho đến khắp phố phường người ta đều bắt gặp sắc hồng, sắc vàng của những cành đào cành mai đang báo hiệu một năm mới sắp tới. Thế nhưng không phải ai cũng biết ý nghĩa của hoa mai và hoa đào trong những ngày Tết.
Xin mời quý độc giả hãy cùng tìm hiểu ý nghĩa sâu xa của hoa đào và hoa mai trong dịp Tết qua bài viết dưới đây qua lời chia sẻ của Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh!
Sự tích hoa đào hoa mai trong ngày Tết
#1 Sự tích hoa đào
Tích xưa kể lại rằng, ở vùng núi Sóc Sơn có một cây đào cổ thụ, cành lá xum xuê, hoa nở rất đẹp. Cây đào chính là nơi trú ngụ của hai vị thần tên Trà và Uất Lũy. Các Ngài là thiện Thần và thường che chở, bảo hộ cho dân chúng khỏi sự quấy phá của ma quỷ. Vậy nên dân chúng rất quý mến các Ngài cũng như quý cây đào.
Thế nhưng, cứ đến ngày cuối năm, hai vị thần Trà và Uất Lũy phải lên thiên đình chầu Ngọc Hoàng. Chính vì thế, lũ ma quỷ được dịp hoành hành, đến trêu chọc nhân dân. Để ma quỷ khỏi quấy phá, dân chúng đã nghĩ ra một cách là đi hái những cành đào ở núi Sóc Sơn về cắm trong nhà từ cuối năm cho đến hết Tết. Bởi họ nghĩ rằng, ma quỷ sợ hai vị thần và hai vị thần lại ngụ ở cây đào nên có thể chúng sợ cả cây đào, cành đào. Có lẽ xuất phát từ tích truyện này mà cây đào xuất hiện trong mỗi dịp Tết đến xuân về với ý nghĩa xua đuổi ma quỷ.
Sự tích hoa đào gắn liền với hai vị Thần tên Trà và Uất Lũy (ảnh minh họa)
Nhập Nội dung...
#2 Sự tích hoa mai
Sự tích hoa mai bắt nguồn từ một cô gái tên Mai. Cô và cha mình đều là những võ sĩ rất giỏi, trừ được tà và diệt được yêu tinh. Chuyện kể rằng, năm ấy có một con yêu tinh đến quấy phá, hai cha con cô đã dũng cảm lên đường diệt yêu tinh. Tuy tiêu diệt được yêu tinh, nhưng không may sau đó, cô gái lại bị một con thần rắn quấn chết. Cảm thương trước tấm lòng hiệp nghĩa của Mai, người dân mang xác cô về chôn cạnh ngôi miếu.
Thời gian sau, từ ngôi mộ mọc lên một cây ra hoa vàng rất đẹp. Người dân lấy tên của cô đặt cho cây và gọi là cây mai. Từ đó trở đi, vì hoa mai rất đẹp lại nở vào mùa xuân cho nên người ta thường lấy về để chơi Tết, chơi xuân cũng như để cầu cho sự may mắn, xua đuổi ma tà không tốt.
Theo quan niệm dân gian, hoa mai được xem là biểu tượng để cầu may mắn, xua đuổi ma tà (ảnh minh họa)
Biểu tượng hoa đào hoa mai qua các bài thơ trong Phật giáo
Hoa đào, hoa mai là những loài hoa rất đẹp. Vẻ đẹp của đào mai thể hiện ở sức sống tiềm tàng của nó. Mặc dù khi thu qua, đông đến, đào mai trút hết lá, chỉ còn trơ trọi những cành khẳng khiu, sần sùi.
Nhưng khi mùa xuân vừa chớm đến, những cành khẳng khiu ấy lại căng đầy nhựa sống, nụ hoa vươn mình hé nở, mầm lá đâm chồi nảy lộc. Đây là một hình ảnh rất sinh động, thể hiện sức sống mãnh liệt của cây hoa đào, hoa mai. Có lẽ cũng vì thế mà hình ảnh hoa đào, hoa mai được các Thiền sư đưa vào những áng văn vần thơ và truyền lại cho thế hệ sau.
#1 “Xuân đến trăm hoa nở”
Trong bài thơ “Cáo tật thị chúng” của Thiền Sư Mãn Giác có viết:
“Xuân khứ bách hoa lạc,
Xuân đáo bách hoa khai.
Sự trục nhãn tiền quá,
Lão tòng đầu thượng lai.
Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận,
Đình tiền tạc dạ nhất chi mai.”
Dịch nghĩa:
Xuân qua trăm hoa rụng
Xuân đến trăm hoa nở
Trước mắt việc đi mãi
Trên đầu già đến rồi
Chớ bảo xuân tàn hoa rụng hết
Đêm qua sân trước một nhành mai.
(Bản dịch của Ngô Tất Tố)
“Cáo tật thị chúng” là bài thơ nổi tiếng trong nhà thiền nói lên sự giác ngộ của người tu hành. Đó là phải trải qua mưa đông gió rét, trải qua đau khổ, trải qua những khó khăn chướng ngại, người tu hành mới có thể bật lên được trí tuệ giác ngộ. Giống như hoa mai vậy, nó phải trải qua đêm đông, gió lạnh như thế mới có thể mọc lên được. Và càng lạnh thì hoa mai càng đẹp, càng nở rộ.
Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh giảng giải về biểu tượng hoa đào hoa mai trong thơ ca (Ảnh minh họa)
#2 “Hoa mai đâu dễ ngửi mùi hương”
Thiền sư Hoàng Bá Hy Vận để lại một bài kệ khuyến khích chúng đệ tử rằng:
“Trần lao quýnh thoát sự phi thường
Hệ bả thằng đầu tố nhất trường
Bất thị nhất phiên hàn triệt cốt
Tranh đắc mai hoa phốc tỷ hương”
Dịch nghĩa:
“Vượt khỏi trần lao chuyện chẳng thường
Đầu dây nắm chặt giữ lập trường
Nếu chẳng một phen xương lạnh buốt
Hoa mai đâu dễ ngửi mùi hương.”
Bài thơ nói lên ý nghĩa biểu trưng sức sống mãnh liệt của hoa mai. Để có được những bông hoa vàng tinh khiết tỏa hương, cây mai đã phải trải qua biết bao sự khắc nghiệt của mùa đông mới có thể kết tụ được những cánh hoa tinh anh, có hương thơm thanh quý, riêng biệt dâng hiến cho mùa xuân.
Cũng vậy, người tu hành nếu không giữ vững lập trường, chí nguyện tu hành, không trải qua những cam go khổ nạn thì khó có ngày vượt khỏi cõi trần lao, đạt được giác ngộ giải thoát.
Chư Tăng chùa Ba Vàng giữ vững lập trường, chí nguyện tu hành để mong cầu đạt được giác ngộ giải thoát
Như vậy, có thể thấy, các Thiền sư ngày xưa đối với hoa mai, hoa đào rất có duyên. Đây là hai loài hoa biểu tượng cho sức sống mãnh liệt mà chúng ta phải nên học hỏi. Trải qua khoảng thời gian trụi hết lá cành, nhưng mà sức sống vẫn còn nguyên, đầy ắp ở bên trong để đến kỳ được trổ nụ, ra hoa và đem được sắc xuân làm đẹp cho đời.
Hình ảnh hoa đào hoa mai trong ngày Tết
Thi sĩ Lưu Trọng Lư từng nói: “Không có lời nào đẹp bằng tiếng nói của hoa, ở đâu có hoa thì ở đó có lòng thơm thảo”. Quả thật, nhìn những đóa hoa mai, hoa đào đang nở rộ, hẳn trong lòng chúng ta cũng thêm rạo rực đón chờ năm mới. Hoa không chỉ làm đẹp cho phố phường, làng bản mà hoa còn là nơi để gửi gắm những niềm ước mong may mắn, tốt lành; đặc biệt là giúp kết nối tình cảm con người với nhau.
Trong không khí ấm áp, tràn đầy sức sống của mùa xuân, chùa Ba Vàng xin gửi đến quý độc giả những hình ảnh hoa đào hoa mai trong ngày Tết cổ truyền của dân tộc.
Cây hoa đào nở rộ báo hiệu một năm mới sắp tới
Cành đào trong ngày Tết Nguyên Đán
Những cây đào khoe sắc thắm chào xuân Nhâm Dần tại sân chính điện chùa Ba Vàng (ảnh năm 2022)
Những cánh hoa đào tươi thắm tô điểm cho bức tranh xuân Ba Vàng dịp Tết Tân Sửu
Nhập Nội dung...
Chẳng phải ngẫu nhiên mà người ta nói rằng: Thấy hoa đào, hoa mai là thấy cả mùa xuân. Vẻ đẹp của hoa đào, hoa mai không chỉ mang đến sự ấm cúng, niềm an vui cho mỗi nhà mà còn mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp. Mong rằng, mỗi chúng ta đều có thể như những đóa hoa đào, hoa mai luôn mạnh mẽ, tràn đầy sức sống đem lại những giá trị ý nghĩa cho đời!
Tịnh Châu
Bài viết🞄 22/3/2024
Trùng tang hay trùng tang liên táng gây ra nỗi ám ảnh cho nhiều gia đình, dòng họ khi có người mất. Có nhà đưa tang cha xong thì lần lượt đến tang con
Bài viết 🞄 22/3/2024
Trùng tang hay trùng tang liên táng gây ra nỗi ám ảnh cho nhiều gia đình, dòng họ khi có người mất. Có nhà đưa tang cha xong thì lần lượt đến tang con
Bài viết🞄 20/3/2024
Dân gian quan niệm, “hạn làm nhà” là hiện tượng sau khi xây cất nhà mới thì xảy ra những vấn đề như: sức khỏe đi xuống, kinh tế khó khăn...
Bài viết 🞄 20/3/2024
Dân gian quan niệm, “hạn làm nhà” là hiện tượng sau khi xây cất nhà mới thì xảy ra những vấn đề như: sức khỏe đi xuống, kinh tế khó khăn...
Bài viết🞄 13/3/2024
Mộ kết là hiện tượng tâm linh khiến nhiều người lo sợ. Vậy thực hư hiện tượng này thế nào? Cách xử lý ngôi mộ kết ra sao để gia đình được an ổn, tốt đẹp?
Bài viết 🞄 13/3/2024
Mộ kết là hiện tượng tâm linh khiến nhiều người lo sợ. Vậy thực hư hiện tượng này thế nào? Cách xử lý ngôi mộ kết ra sao để gia đình được an ổn, tốt đẹp?
Bài viết🞄 11/3/2024
Tết Thanh minh đã đi sâu vào tiềm thức người dân Việt, thường bắt đầu vào khoảng đầu tháng Ba (Âm lịch), là ngày tưởng nhớ đến người thân đã mất
Bài viết 🞄 11/3/2024
Tết Thanh minh đã đi sâu vào tiềm thức người dân Việt, thường bắt đầu vào khoảng đầu tháng Ba (Âm lịch), là ngày tưởng nhớ đến người thân đã mất
Bài viết🞄 23/02/2024
Cúng rằm tháng Giêng là một trong các nghi lễ được người Việt chú trọng thực hiện vào dịp đầu xuân, là dịp để nhà nhà sắm sửa mâm cúng dâng tổ tiên…
Bài viết 🞄 23/02/2024
Cúng rằm tháng Giêng là một trong các nghi lễ được người Việt chú trọng thực hiện vào dịp đầu xuân, là dịp để nhà nhà sắm sửa mâm cúng dâng tổ tiên…
Bài viết🞄 01/02/2024
Năm mới, nhiều người đi xem chân gà với mong muốn biết được những điều tốt xấu trong năm để tránh vận hạn, có được bình an, phúc lộc.
Bài viết 🞄 01/02/2024
Năm mới, nhiều người đi xem chân gà với mong muốn biết được những điều tốt xấu trong năm để tránh vận hạn, có được bình an, phúc lộc.
Bài viết🞄 27/01/2024
Hái lộc đầu xuân là một trong những truyền thống dịp Tết đến, xuân về của người Việt. Tuy nhiên, có nhiều người hiểu sai về truyền thống tốt đẹp này...
Bài viết 🞄 27/01/2024
Hái lộc đầu xuân là một trong những truyền thống dịp Tết đến, xuân về của người Việt. Tuy nhiên, có nhiều người hiểu sai về truyền thống tốt đẹp này...
Bài viết🞄 21/01/2024
Chọn hướng tốt, ngày giờ xuất hành để thuận buồm xuôi gió, bình an cả năm là nỗi băn khoăn của nhiều người dân Việt Nam trong dịp Tết đến.
Bài viết 🞄 21/01/2024
Chọn hướng tốt, ngày giờ xuất hành để thuận buồm xuôi gió, bình an cả năm là nỗi băn khoăn của nhiều người dân Việt Nam trong dịp Tết đến.
Bài viết🞄 16/01/2024
Lễ tạ đất mang ý nghĩa đền ơn những người có ân với mình. Ông cha ta có câu: “Đất có thổ công, sông có hà bá”. Cho nên, nhiều người tin là có các vị thần...
Bài viết 🞄 16/01/2024
Lễ tạ đất mang ý nghĩa đền ơn những người có ân với mình. Ông cha ta có câu: “Đất có thổ công, sông có hà bá”. Cho nên, nhiều người tin là có các vị thần...
Bài viết🞄 12/01/2024
Để lễ mừng thọ trở nên nhiều ý nghĩa, đồng thời biết cách tạo phước giúp ông bà, cha mẹ được khỏe mạnh, sống thọ; kính mời quý vị đọc bài viết dưới đây.
Bài viết 🞄 12/01/2024
Để lễ mừng thọ trở nên nhiều ý nghĩa, đồng thời biết cách tạo phước giúp ông bà, cha mẹ được khỏe mạnh, sống thọ; kính mời quý vị đọc bài viết dưới đây.
Bài viết🞄 08/01/2024
“Tết Nguyên Đán” có nghĩa là tiết khởi đầu, ngày mới đầu tiên của một năm. “Tết” là nghĩa của chữ “Tiết”, “Nguyên” là khởi nguồn, là bắt đầu, là nguyên...
Bài viết 🞄 08/01/2024
“Tết Nguyên Đán” có nghĩa là tiết khởi đầu, ngày mới đầu tiên của một năm. “Tết” là nghĩa của chữ “Tiết”, “Nguyên” là khởi nguồn, là bắt đầu, là nguyên...
Bài viết🞄 07/01/2024
Có một nơi mà tôi nghĩ, nếu bạn là người thích trải nghiệm văn hóa thì không nên bỏ lỡ. Đó là không gian văn hóa thời Trần, diễn ra hàng năm tại chùa Ba Vàng.
Bài viết 🞄 07/01/2024
Có một nơi mà tôi nghĩ, nếu bạn là người thích trải nghiệm văn hóa thì không nên bỏ lỡ. Đó là không gian văn hóa thời Trần, diễn ra hàng năm tại chùa Ba Vàng.
Bài viết🞄 07/01/2024
Lễ cúng ông Công ông Táo là phong tục truyền thống của Việt Nam vào ngày 23 tháng Chạp. Hướng dẫn chi tiết cách cúng ông Công ông Táo 2024: đồ lễ cúng, bài cúng..
Bài viết 🞄 07/01/2024
Lễ cúng ông Công ông Táo là phong tục truyền thống của Việt Nam vào ngày 23 tháng Chạp. Hướng dẫn chi tiết cách cúng ông Công ông Táo 2024: đồ lễ cúng, bài cúng..
Bài viết🞄 02/01/2024
Ca sĩ Hà Myo - tên thật là Nguyễn Thị Ngọc Hà, là một trong những gương mặt trẻ nổi lên nhờ sự phá cách trong âm nhạc, kết hợp dòng nhạc xẩm dân gian...
Bài viết 🞄 02/01/2024
Ca sĩ Hà Myo - tên thật là Nguyễn Thị Ngọc Hà, là một trong những gương mặt trẻ nổi lên nhờ sự phá cách trong âm nhạc, kết hợp dòng nhạc xẩm dân gian...
Bài viết🞄 09/12/2023
Một con người vừa lên ngôi vua đã đánh bại được đội quân Nguyên Mông hùng mạnh nhất thời bấy giờ; một con người đã đưa thời Trần trở thành thời kỳ hưng thịnh bậc nhất trong lịch sử;...
Bài viết 🞄 09/12/2023
Một con người vừa lên ngôi vua đã đánh bại được đội quân Nguyên Mông hùng mạnh nhất thời bấy giờ; một con người đã đưa thời Trần trở thành thời kỳ hưng thịnh bậc nhất trong lịch sử;...
Bài viết🞄 05/12/2023
Khi gặp bế tắc, khổ đau trong cuộc sống mà không biết cách giải quyết, nhiều người đã đi xem bói với mong muốn được thoát khỏi tai ương. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều bị “tiền mất tật mang” sau khi đi xem bói.
Bài viết 🞄 05/12/2023
Khi gặp bế tắc, khổ đau trong cuộc sống mà không biết cách giải quyết, nhiều người đã đi xem bói với mong muốn được thoát khỏi tai ương. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều bị “tiền mất tật mang” sau khi đi xem bói.
Bài viết🞄 04/12/2023
Đức vua Trần Nhân Tông tên húy là Khâm, sinh ngày 11/11/Mậu Ngọ (tức 07/12/1258), là con trưởng của vua Trần Thánh Tông và Nguyên Thánh Thiên Cảm Hoàng hậu...
Bài viết 🞄 04/12/2023
Đức vua Trần Nhân Tông tên húy là Khâm, sinh ngày 11/11/Mậu Ngọ (tức 07/12/1258), là con trưởng của vua Trần Thánh Tông và Nguyên Thánh Thiên Cảm Hoàng hậu...
