trực tuyến
[Video] Chu kỳ 14 - Chương trình 5: Thời khóa tụng kinh Chương trình tu mùa hạ | Ngày 19/7/Ất Tỵ

Thứ Sáu, 19/9/2025

tức 28/7 Ất Tỵ

Lễ Vu Lan ngày mấy? Cơ hội báo hiếu, tạo phúc cho cha mẹ nhiều đời

12

Lễ Vu Lan là dịp để những người con bày tỏ tâm tri ân, thực hành báo hiếu đối với cha mẹ hiện đời và nhiều đời về trước.

12
-
aa
+

Lễ Vu Lan có nguồn gốc từ đạo Phật, gắn liền với tinh thần hiếu đạo. Vào ngày lễ đặc biệt này, những người con có cơ hội được bày tỏ và thực hành tâm tri ân, đền ân đối với cha mẹ của mình theo lời Đức Phật dạy; mang lại lợi ích lớn cho cha mẹ trong nhiều đời. 

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ các thông tin về ngày Vu Lan báo hiếu cũng như cách để báo hiếu cha mẹ được trọn vẹn nhất, mang lại lợi ích cho cha mẹ hiện đời và cả cha mẹ nhiều đời, nhiều kiếp về trước. 

Lễ Vu Lan là gì?

Vu Lan hay Vu Lan Bồn có âm tiếng Phạn là “Ullambana”, dịch ra chữ Hán là “Giải đảo huyền”. “Giải đảo huyền” tức là hóa giải tội bị treo ngược. Chữ “đảo” là lộn ngược; chữ “huyền” là treo lên (các tội bị treo ngược, đại diện cho sự khổ ở trong địa ngục). 

Cụ thể, chúng sinh khi hết kiếp ở cõi người sẽ bị đọa vào địa ngục nếu đã gây tội nặng. Khi vào địa ngục, tội nhân chắc chắn không thể thoát khỏi những hình phạt tra tấn: treo ngược, đánh đập tra tấn, cắt da xẻo thịt, đâm chém xay giã,... Trong kinh “Lương Hoàng Bảo Sám” có ghi lại về các tầng địa ngục - tương ứng với những hình phạt tội nhân: Ngục nước sôi, ngục than nóng, ngục đóng đinh vào thân, ngục mổ xẻ, ngục rút lưỡi, ngục lưỡi câu sắt,... và còn rất nhiều các loại địa ngục khác. Cho nên, “giải đảo huyền” nghĩa là hóa giải tội nhân bị treo ngược (bị khổ trong địa ngục).

Như vậy, lễ Vu Lan là cứu khổ, cứu nạn các vong nhân đang bị đọa địa ngục. Nên biết rằng, chúng ta không chỉ có cha mẹ hiện đời mà còn có cha mẹ, thân quyến trong vô lượng các kiếp về trước - họ có thể đang đọa lạc trong cõi ngạ quỷ, địa ngục khổ đau. Cho nên, ngày Vu Lan mang ý nghĩa rất nhân văn, là cơ hội giúp chúng ta thực hành báo hiếu cha mẹ, tổ tiên hiện đời và nhiều đời nhiều kiếp về trước. 

Những tội nhân bị đọa địa ngục phải chịu những hình phạt thống khổ (ảnh minh họa)

Những tội nhân bị đọa địa ngục phải chịu những hình phạt thống khổ (ảnh minh họa)

Lễ Vu Lan là ngày nào trong năm?

Lễ Vu Lan báo hiếu diễn ra vào tháng 7 âm lịch hàng năm. Những năm qua, thực hiện theo hướng dẫn của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, các chùa, cơ sở tự viện,... thường tổ chức lễ Vu Lan vào các ngày trong tháng 7 Âm lịch; chính lễ vào ngày Rằm tháng 7 Âm lịch.

Rằm tháng bảy hàng năm gợi nhắc đến ý nghĩa báo hiếu cha mẹ, ông bà tiên tổ

Rằm tháng bảy hàng năm gợi nhắc đến ý nghĩa báo hiếu cha mẹ, ông bà tiên tổ

Nguồn gốc, ý nghĩa ngày lễ Vu Lan báo hiếu

Nguồn gốc của ngày Vu Lan báo hiếu xuất phát từ câu chuyện Ngài Mục Kiều Liên (vị đệ tử thần thông bậc nhất của Đức Phật Thích Ca) cứu mẹ là bà Thanh Đề thoát khỏi kiếp ngạ quỷ.

Khi còn sống, bà Thanh Đề không có lòng tin kính, phỉ báng Tam Bảo, keo rít bỏn xẻn, lại thường xúc phạm và làm nhục chúng Tăng. 

Khi mẹ mất, Ngài Mục Kiều Liên đã dùng thiên nhãn soi khắp cõi người, cõi Trời,... để tìm mẹ mà không thấy. Đến khi soi xuống gần biên ranh các đại địa ngục, thì thấy mẹ ở trong chỗ ẩm thấp, tối tăm, lạnh lẽo nhưng không rõ thuộc cảnh giới nào. Sau khi được Đức Phật chỉ dạy, Ngài biết mẹ đang đọa nơi cận biên địa ngục - nửa thuộc địa ngục, nửa thuộc ngạ quỷ; thân gầy ốm như bộ xương. 

Vì thương xót mẹ, Tôn giả đi khất thực xin một bát cơm đầy rồi dùng thần thông xuống cõi ngạ quỷ dâng cơm cho mẹ. Khi thấy bát cơm, bà Thanh Đề sợ chúng ngạ quỷ xung quanh cướp mất nên vội vàng lấy tay che bát cơm lại để ăn một mình. Nhưng bát cơm lập tức biến thành than hồng khiến bà không thể ăn được. 

Ngài Mục Kiều Liên dâng bát cơm lên cho mẹ đang chịu cảnh đói khổ (ảnh minh họa)

Ngài Mục Kiều Liên dâng bát cơm lên cho mẹ đang chịu cảnh đói khổ (ảnh minh họa)

Dù rất thương mẹ và Tôn giả Mục Kiều Liên dù đã dùng hết sức thần thông của mình nhưng cũng không thể cứu được bà Thanh Đề, Ngài phải về bạch Phật xin lời chỉ dạy. Đức Phật có chỉ dạy Ngài rằng đến tháng bảy, ngày chư Tăng tự tứ thì sắm sửa vật thực cúng dường trai Tăng. Và lấy phước báu đó cùng sự chú nguyện của chư Tăng hồi hướng cho mẹ thì mẹ sẽ hết tội và được sinh thiên. 

Sau đó, Ngài Mục Kiều Liên vâng theo lời Đức Phật. Khi chư Tăng thọ thực, bà Thanh Đề chuyển hóa ác tâm, phát khởi tâm thanh tịnh - tâm Bồ đề nhờ từ trường an lành của Tăng đoàn thanh tịnh, hòa hợp. Cho nên, ngày hôm đó, bà Thanh Đề cùng rất nhiều ngạ quỷ thoát kiếp ngạ quỷ, được sinh thiên.

Từ câu chuyện đầy xúc động về tâm hiếu của Ngài Mục Kiều Liên cứu mẹ thoát khỏi cảnh khổ, lễ Vu Lan báo hiếu từ đó mà ra đời, dần trở thành truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. 

Phật tử thực hành hạnh hiếu rửa chân cho cha mẹ nhân mùa Vu Lan

Phật tử thực hành hạnh hiếu rửa chân cho cha mẹ nhân mùa Vu Lan

Cách báo hiếu mùa Vu Lan

1. Đối với cha mẹ còn sống

Phận làm con, chúng ta phải ngoan ngoãn, vâng lời cha mẹ. Khi lớn lên phải biết chăm sóc, nuôi dưỡng, chu cấp đầy đủ cho mẹ cha.. Bên cạnh đó, chúng ta biết sống thiện, tạo lập công danh, sự nghiệp ở đời để làm vẻ vang gia tộc, dòng họ. Khi lập gia đình, biết chăm lo, hướng dẫn vợ con đầy đủ, tốt đẹp để họ biết sống có hiếu với ông bà, cha mẹ. 

Ngoài những việc làm kể trên, Đức Phật cũng dạy chúng ta phải biết hướng dẫn cha mẹ tin kính Phật Pháp, quy y Tam Bảo, thực hành Pháp Phật, bỏ ác hành thiện,... Đó mới là cách báo hiếu trọn vẹn, giúp cha mẹ được nhiều phúc lành. Bởi nếu chỉ chu cấp cho cha mẹ cơm ăn, áo mặc thì khi chết, cha mẹ sẽ theo nghiệp của mình mà đọa lạc. Còn khi cha mẹ quy y Tam Bảo, giữ gìn năm giới thì sẽ trở thành người thiện, khi bỏ báo thân được tái sinh trở lại làm người. Bên cạnh đó, cha mẹ biết đến Phật Pháp thì sẽ tự có niềm vui, hạnh phúc, an lạc; đến khi nhắm mắt xuôi tay cũng được hỷ lạc. 

Như trong kinh Tăng Chi Bộ I, phẩm Tâm Thăng Bằng, Đức Phật có dạy những người con về việc hiếu dưỡng - trả ơn cha mẹ: “Ai đối với cha mẹ không có lòng tin, khuyến khích, hướng dẫn, an trú các vị ấy vào lòng tin; đối với cha mẹ theo ác giới, khuyến khích, hướng dẫn, an trú các vị ấy vào thiện giới; đối với cha mẹ xan tham, khuyến khích, hướng dẫn, an trú vào bố thí; đối với cha mẹ theo ác trí tuệ, khuyến khích, hướng dẫn, an trú các vị ấy vào trí tuệ. Cho đến như vậy, là làm đủ và trả ơn đủ mẹ và cha”.

Đức Phật cũng dạy, người con đi xuất gia thì đó là đại hiếu. Bởi những người xuất gia là làm gương cho cha mẹ, tu hành chân chính, đạo lực đầy đủ, chuyển hóa cho cha mẹ tu tập, giúp cha mẹ bỏ ác làm lành, quy y Tam Bảo, thực hành chánh Pháp của Phật; cha mẹ cũng được đắc độ. Người xuất gia còn giúp cho tất cả cha mẹ nhiều đời, nhiều kiếp cùng được hưởng phước báu, cùng được an lạc. 

2. Đối với cha mẹ quá vãng

Khi cha mẹ quá vãng, chúng ta phải biết lo tang lễ chu đáo, đầy đủ. Chúng ta nên làm các việc phước thiện: bố thí, phóng sinh, sám hối, tụng kinh,... - đó là những việc báo hiếu cho ông bà, cha mẹ đã khuất đúng Pháp nhất, được lợi ích cho cả kẻ còn người mất.

Trong kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện, phẩm 7 - Lợi Ích Kẻ Còn Người Mất, Đức Phật dạy: “Như sau khi người đó đã chết, lại có thể trong bốn mươi chín ngày vì người ấy mà tu tạo nhiều phước lành, thời có thể làm cho người chết đó khỏi hẳn chốn ác đạo, được sanh lên cõi trời hoặc sanh trong loài người hưởng lấy nhiều sự rất vui sướng, mà kẻ thân quyến hiện tại đó cũng được vô lượng điều lợi ích”. 

Phóng sinh - Việc làm báo hiếu ông bà, cha mẹ đã khuất đúng Pháp

Phóng sinh - Việc làm báo hiếu ông bà, cha mẹ đã khuất đúng Pháp

Trên đây là những chia sẻ của Thầy Thích Trúc Thái Minh về lễ Vu Lan báo hiếu. Mong rằng qua bài viết này, quý vị sẽ hiểu được nguồn gốc, ý nghĩa của lễ Vu Lan cũng như cách báo hiếu cha mẹ của mình trọn vẹn nhất. 

Hãy cùng chia sẻ những tình cảm để gửi gắm tới hai đấng sinh thành nhân lễ Vu Lan tại phần bình luận nhé!

12
Xem thêm

Cách hóa giải bát hương bản mệnh đúng lời Phật dạy để cuộc đời bình an

Phật Pháp và đời sống🞄 31/8/2025

Nhiều người quan niệm, bốc bát hương bản mệnh là gửi gắm mạng sống của mình cho các vị Thần, giúp thọ mạng kéo dài. Tuy nhiên, theo đạo Phật, việc này là sai.

Phật Pháp và đời sống 🞄 31/8/2025

Nhiều người quan niệm, bốc bát hương bản mệnh là gửi gắm mạng sống của mình cho các vị Thần, giúp thọ mạng kéo dài. Tuy nhiên, theo đạo Phật, việc này là sai.

Cầu siêu đúng Pháp: Gia chủ tăng phúc, hương linh an ổn, siêu thoát

Phật Pháp và đời sống🞄 31/8/2025

Cầu siêu đúng chuẩn nghi thức Phật giáo là việc thiết thực giúp cho người làm lễ được tăng trưởng phúc báu và người mất được siêu sinh, tái sinh về cõi lành.

Phật Pháp và đời sống 🞄 31/8/2025

Cầu siêu đúng chuẩn nghi thức Phật giáo là việc thiết thực giúp cho người làm lễ được tăng trưởng phúc báu và người mất được siêu sinh, tái sinh về cõi lành.

Mùa Vu Lan - cùng học cách báo hiếu cha mẹ, ông bà, tổ tiên đúng Pháp

Phật Pháp và đời sống🞄 30/8/2025

Chúng ta không chỉ có cha mẹ hiện kiếp đời này mà còn có cha mẹ nhiều kiếp trước.Nhiều người con tuy mang tâm hiếu nhưng chưa biết cách báo hiếu cha mẹ...

Phật Pháp và đời sống 🞄 30/8/2025

Chúng ta không chỉ có cha mẹ hiện kiếp đời này mà còn có cha mẹ nhiều kiếp trước.Nhiều người con tuy mang tâm hiếu nhưng chưa biết cách báo hiếu cha mẹ...

Cúng cô hồn đúng cách giúp người mất và người sống được phúc lành

Phật Pháp và đời sống🞄 29/8/2025

Hướng dẫn cách cúng cô hồn tháng 7 đúng chuẩn nghi thức Phật giáo giúp hương linh được an ổn, siêu thoát; gia chủ được bình an, tăng phước lành.

Phật Pháp và đời sống 🞄 29/8/2025

Hướng dẫn cách cúng cô hồn tháng 7 đúng chuẩn nghi thức Phật giáo giúp hương linh được an ổn, siêu thoát; gia chủ được bình an, tăng phước lành.

Cách niệm Phật đúng để được chư Phật gia hộ, giúp mọi việc thành tựu

Phật Pháp và đời sống🞄 24/8/2025

Chúng ta nên chân thật sám hối các tội lỗi đã gây tạo từ quá khứ, phát nguyện tu hành sửa đổi thân tâm,... để khi cầu nguyện, niệm Phật được các Ngài gia hộ.

Phật Pháp và đời sống 🞄 24/8/2025

Chúng ta nên chân thật sám hối các tội lỗi đã gây tạo từ quá khứ, phát nguyện tu hành sửa đổi thân tâm,... để khi cầu nguyện, niệm Phật được các Ngài gia hộ.

Chuyển bát hương sang nhà mới: Nghi thức chi tiết, đầy đủ, đúng chuẩn

Phật Pháp và đời sống🞄 24/8/2025

Thủ tục di chuyển bát hương đúng chuẩn, đầy đủ, chi tiết theo tinh thần Phật giáo; giúp gia đình nhận được điều tốt đẹp, phúc lành.

Phật Pháp và đời sống 🞄 24/8/2025

Thủ tục di chuyển bát hương đúng chuẩn, đầy đủ, chi tiết theo tinh thần Phật giáo; giúp gia đình nhận được điều tốt đẹp, phúc lành.

Tảo mộ đúng Pháp: Gia tiên được siêu thoát, con cháu được an lành

Phật Pháp và đời sống🞄 16/8/2025

Tảo mộ là phong tục truyền thống của người Việt, thể hiện lòng hiếu kính với tổ tiên thông qua việc dọn dẹp, sửa sang, thắp hương ở phần mộ.

Phật Pháp và đời sống 🞄 16/8/2025

Tảo mộ là phong tục truyền thống của người Việt, thể hiện lòng hiếu kính với tổ tiên thông qua việc dọn dẹp, sửa sang, thắp hương ở phần mộ.

Cách cúng Rằm tháng 7 để báo hiếu tổ tiên, con cháu thêm phúc lành

Phật Pháp và đời sống🞄 16/8/2025

Để cúng Rằm tháng 7 được lợi ích, chúng ta nên tu tạo phúc lành, làm các việc phước thiện nơi Tam Bảo và hộ trì chúng Tăng như lời Đức Phật dạy.

Phật Pháp và đời sống 🞄 16/8/2025

Để cúng Rằm tháng 7 được lợi ích, chúng ta nên tu tạo phúc lành, làm các việc phước thiện nơi Tam Bảo và hộ trì chúng Tăng như lời Đức Phật dạy.

Hướng dẫn chuyển đổi bàn thờ đúng cách giúp gia đình được phúc lành

Phật Pháp và đời sống🞄 15/8/2025

Thủ tục, nghi thức chuyển bàn thờ cũ để thay bàn thờ mới đúng cách, chi tiết, đầy đủ; giúp gia đình nhận được nhiều phúc lành, bình an.

Phật Pháp và đời sống 🞄 15/8/2025

Thủ tục, nghi thức chuyển bàn thờ cũ để thay bàn thờ mới đúng cách, chi tiết, đầy đủ; giúp gia đình nhận được nhiều phúc lành, bình an.

Ngày Rằm tháng 7: Thực hành đạo hiếu và cầu bình an theo lời Phật dạy

Phật Pháp và đời sống🞄 13/8/2025

Rằm tháng 7 là ngày Tết Trung Nguyên - là dịp mỗi gia đình lại cùng nhau chuẩn bị mâm cơm tươm tất dâng lên cúng ông bà, tổ tiên.

Phật Pháp và đời sống 🞄 13/8/2025

Rằm tháng 7 là ngày Tết Trung Nguyên - là dịp mỗi gia đình lại cùng nhau chuẩn bị mâm cơm tươm tất dâng lên cúng ông bà, tổ tiên.

Tụng kinh Phật: Hiểu rõ ý nghĩa, cách thực hành để được an lành, thoát khổ

Phật Pháp và đời sống🞄 09/8/2025

Tụng kinh là để ôn lại và hiểu lời Đức Phật dạy. Tụng kinh sẽ đem lại nhiều phúc báu, an vui cho những người trì tụng ngay trong hiện tại.

Phật Pháp và đời sống 🞄 09/8/2025

Tụng kinh là để ôn lại và hiểu lời Đức Phật dạy. Tụng kinh sẽ đem lại nhiều phúc báu, an vui cho những người trì tụng ngay trong hiện tại.

Hộ niệm vãng sanh: Trợ duyên đúng cách để người mất nhận được lợi ích

Phật Pháp và đời sống🞄 04/8/2025

Hộ niệm là một phương pháp giúp cho người sắp lâm chung có một cận tử nghiệp thiện lành, giúp quyết định chỗ tái sinh cao tốt trong kiếp sau.

Phật Pháp và đời sống 🞄 04/8/2025

Hộ niệm là một phương pháp giúp cho người sắp lâm chung có một cận tử nghiệp thiện lành, giúp quyết định chỗ tái sinh cao tốt trong kiếp sau.

“Số phận” là gì? Hiểu đúng bản chất để vươn lên và làm chủ cuộc đời

Phật Pháp và đời sống🞄 01/8/2025

Đối với nhiều người, số phận là những điều được định sẵn trong cuộc đời. Tuy nhiên, đạo Phật không chấp nhận thuyết định mệnh, không có số phận con người định sẵn.

Phật Pháp và đời sống 🞄 01/8/2025

Đối với nhiều người, số phận là những điều được định sẵn trong cuộc đời. Tuy nhiên, đạo Phật không chấp nhận thuyết định mệnh, không có số phận con người định sẵn.

Top lời chúc Vu Lan 2025: Lời tri ân chạm tới trái tim cha mẹ

Phật Pháp và đời sống🞄 31/7/2025

Tuyển tập những lời chúc lễ Vu Lan mới nhất - hay, chân thành và ý nghĩa, giúp bạn thể hiện tình cảm và lòng biết ơn đến đấng sinh thành.

Phật Pháp và đời sống 🞄 31/7/2025

Tuyển tập những lời chúc lễ Vu Lan mới nhất - hay, chân thành và ý nghĩa, giúp bạn thể hiện tình cảm và lòng biết ơn đến đấng sinh thành.

Sang cát bốc mộ: Hiểu đúng để giúp người mất và người sống được an ổn

Phật Pháp và đời sống🞄 30/7/2025

Bốc mộ theo đúng nghi thức Phật giáo sẽ giúp người mất được siêu thoát, an ổn; người sống được tăng phúc, bình an.

Phật Pháp và đời sống 🞄 30/7/2025

Bốc mộ theo đúng nghi thức Phật giáo sẽ giúp người mất được siêu thoát, an ổn; người sống được tăng phúc, bình an.

Cư sĩ Phật giáo: 4 điều cần biết để bắt đầu đời sống tu tập tại gia an vui

Phật Pháp và đời sống🞄 30/7/2025

Cư sĩ là những người Phật tử tu tại gia. Trong giáo Pháp của Phật, người Phật tử được gọi là Ưu-bà-tắc (nam cư sĩ) và Ưu-bà-di (nữ cư sĩ).

Phật Pháp và đời sống 🞄 30/7/2025

Cư sĩ là những người Phật tử tu tại gia. Trong giáo Pháp của Phật, người Phật tử được gọi là Ưu-bà-tắc (nam cư sĩ) và Ưu-bà-di (nữ cư sĩ).

Chuyện nồi cơm của Khổng Tử: Học cách đối nhân xử thế của tiền nhân

Phật Pháp và đời sống🞄 26/7/2025

Chuyện nồi cơm của Khổng Tử kể về một tình huống tưởng chừng đơn giản nhưng chứa đựng triết lý sâu sắc, giúp tô bồi đạo đức cho mỗi chúng ta.

Phật Pháp và đời sống 🞄 26/7/2025

Chuyện nồi cơm của Khổng Tử kể về một tình huống tưởng chừng đơn giản nhưng chứa đựng triết lý sâu sắc, giúp tô bồi đạo đức cho mỗi chúng ta.

Hướng dẫn chép kinh Địa Tạng Bồ Tát đúng bản chất để có nhiều công đức

Phật Pháp và đời sống🞄 17/7/2025

Chép kinh với ý định lan tỏa Phật Pháp sẽ tốt, sinh ra một chút công đức. Nhưng phải đúng ý nghĩa là lan tỏa Phật Pháp, không phải cất vào kho, vùi xuống đất.

Phật Pháp và đời sống 🞄 17/7/2025

Chép kinh với ý định lan tỏa Phật Pháp sẽ tốt, sinh ra một chút công đức. Nhưng phải đúng ý nghĩa là lan tỏa Phật Pháp, không phải cất vào kho, vùi xuống đất.

Hướng dẫn chuẩn bị mâm cúng Rằm tháng 7 đơn giản, đúng lời Phật dạy

Phật Pháp và đời sống🞄 05/7/2025

Việc chuẩn bị mâm cúng Rằm tháng 7 không chỉ là phong tục truyền thống mà còn là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu kính với gia tiên.

Phật Pháp và đời sống 🞄 05/7/2025

Việc chuẩn bị mâm cúng Rằm tháng 7 không chỉ là phong tục truyền thống mà còn là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu kính với gia tiên.