Ý nghĩa Tết Đoan Ngọ - Những điều nên làm để cầu bình an cho gia đình
30/5/2025
Theo quan niệm dân gian, Tết Đoan Ngọ có nghĩa là ăn Tết vào giờ Ngọ; thường được tổ chức vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch.
30/5/2025
Mục lục [Ẩn]
Tết Đoan Ngọ (hay còn gọi là ngày diệt sâu bọ) là một truyền thống gắn liền với đời sống của người Việt. Vào ngày này, mọi người thường ăn các loại hoa quả có tính nóng như mận, vải hay rượu nếp cái. Họ tin rằng những món ăn này giúp tiêu diệt sâu bọ, giun sán trong đường tiêu hoá.
Tuy nhiên, quan niệm ăn Tết Đoan Ngọ để diệt sâu bọ, giun sán chưa thật sự đúng theo quan điểm Phật giáo. Và chúng ta nên làm gì để mang lại những điều tốt đẹp đến cho gia đình? Kính mời các bạn cùng tìm hiểu ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ và những việc nên làm để mang lại phúc lành cho gia đình trong bài viết dưới đây!
Tết Đoan Ngọ là gì?
“Đoan” là đầu mối, “Ngọ” là giờ Ngọ. Như vậy theo quan niệm dân gian, Tết Đoan Ngọ có nghĩa là ăn Tết vào giờ Ngọ; thường được tổ chức vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch. Theo triết lý của y học phương Đông, họ cho rằng ngày mùng 5 tháng 5 là ngày vượng dương - khí dương của trời đất và con người rất vượng. Cho nên ngày Tết Đoan Ngọ còn được gọi là ngày Đoan Dương. Tuy nhiên, quan niệm này chưa chính xác.
Lý giải về quan niệm dân gian Tết Đoan Ngọ “diệt sâu bọ”
Việt Nam là đất nước nông nghiệp nên việc trồng trọt có nhiều liên đới đến sâu bọ phá hoại mùa màng. Vì vậy, dân gian lấy ngày Tết Đoan Ngọ để phát động diệt sâu bọ.
Sáng sớm ngày Tết Đoan Ngọ, người dân hay ăn rượu nếp, hoa quả, ăn mận, vải, chè, bánh trôi,... để diệt sâu bọ, diệt giun sán. Nhưng trên thực tế, ngày mùng 5 tháng 5 ăn hoa quả cũng không thể diệt sạch sâu bọ, giun sán. Vì năm nào người dân cũng ăn Tết Đoan Ngọ mà sâu bọ, giun sán vẫn còn và có thể nhiều hơn.
Như trong bài Kinh “Nghiệp Báo Sai Biệt”, Đức Phật có dạy:
“Lại có mười nghiệp bị quả báo xấu bên ngoài: Nếu có chúng sinh nơi mười nghiệp ác, phần nhiều thực hành nên chiêu cảm các vật bên ngoài đều không đầy đủ:
Một là do nghiệp sát sinh gây, nên khiến bị những quả báo bên ngoài như: đất có vị mặn, cây thuốc mọc yếu ớt.
Hai là do nghiệp trộm cướp gây, nên chiêu cảm ra bên ngoài như: xuất hiện sương muối, mưa đá, châu chấu, sâu độc (phá hại mùa màng) v.v… khiến xảy ra nạn đói rét mất mùa…”
Qua lời Đức Phật dạy, chúng ta thấy rằng do bản thân gây tạo nên các nghiệp xấu như sát sinh, nói dối, tà kiến, trộm cướp,... mà chiêu cảm mưa gió thất thường, sâu bọ phá hại mùa màng phát sinh.
Còn mùa màng được bội thu, tươi tốt, ít sâu bọ và thời tiết thuận lợi là do phước báu của mình.
Chính vì thế, quan niệm ăn Tết Đoan Ngọ để diệt sâu bọ là không đúng, mà đó chỉ là quan niệm từ xa xưa.
Những món ăn người Việt Nam hay dùng trong ngày diệt sâu bọ (Ảnh minh hoạ)
Ý nghĩa thật sự của ngày Tết Đoan Ngọ
Trong nhà Phật, Tết Đoan Ngọ không phải là ngày diệt sâu bọ; mà là dịp để diệt “sâu bọ” tham, sân, si trong tâm. Bởi tâm tham là gốc của khổ, dẫn đến những hành động không đẹp, thiếu đạo đức; tâm sân là khi cái tôi quá lớn, tự thấy mình không bao giờ có lỗi, nói động chạm đến mình là sân giận ngay và tâm si là mê muội, không hiểu đúng nhân quả.
Do đó, diệt tham, sân, si trong tâm mới là cách “diệt sâu bọ” tận gốc.
Tết Đoan Ngọ nên làm gì?
Trong dịp Tết Đoan Ngọ, chúng ta nên làm những việc sau để mang lại bình an, phúc lành cho gia đình:
- Dâng cúng tổ tiên, hướng về cội nguồn: Vào dịp này, mọi người thường làm các món bánh dân gian dâng cúng lên tổ tiên và chư vị trong cõi tâm linh với mong muốn một mùa màng bội thu, không có sâu bọ phá hoại.
- Cùng nhau tu tập: Với tinh thần của những người Phật tử, chúng ta cũng nên cùng gia đình tu tập, tụng kinh, nghe Pháp, làm mâm cơm cúng thanh tịnh để dâng cúng Phật và bày tỏ lòng thành với tổ tiên.
- Chăm chỉ bố thí: Nên phát khởi tâm từ bi, tập bố thí và gửi lòng từ đến tất cả muôn loài.
Gia đình thành tâm sắm sửa mâm cúng dâng lên cúng dường Phật và tri ân tổ tiên
Mâm cúng được bày trí đẹp mắt
Mâm cúng tết đoan ngọ
Cách sắp mâm cúng Tết Đoan Ngọ đơn giản, đúng chuẩn và lợi ích xem tại: Tết Đoan Ngọ cúng gì?
Mong rằng qua bài viết trên, các bạn sẽ hiểu đúng ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ (mùng 5 tháng 5) và biết áp dụng lời Phật dạy để đón Tết “diệt sâu bọ” tham - sân - si được nhiều lợi ích, tích lũy nhiều công đức và đồng thời giữ gìn truyền thống dân tộc.
Phật Pháp và đời sống🞄 16/8/2025
Tảo mộ là phong tục truyền thống của người Việt, thể hiện lòng hiếu kính với tổ tiên thông qua việc dọn dẹp, sửa sang, thắp hương ở phần mộ.
Phật Pháp và đời sống 🞄 16/8/2025
Tảo mộ là phong tục truyền thống của người Việt, thể hiện lòng hiếu kính với tổ tiên thông qua việc dọn dẹp, sửa sang, thắp hương ở phần mộ.
Phật Pháp và đời sống🞄 15/8/2025
Thủ tục, nghi thức chuyển bàn thờ cũ để thay bàn thờ mới đúng cách, chi tiết, đầy đủ; giúp gia đình nhận được nhiều phúc lành, bình an.
Phật Pháp và đời sống 🞄 15/8/2025
Thủ tục, nghi thức chuyển bàn thờ cũ để thay bàn thờ mới đúng cách, chi tiết, đầy đủ; giúp gia đình nhận được nhiều phúc lành, bình an.
Phật Pháp và đời sống🞄 13/8/2025
Rằm tháng 7 là ngày Tết Trung Nguyên - là dịp mỗi gia đình lại cùng nhau chuẩn bị mâm cơm tươm tất dâng lên cúng ông bà, tổ tiên.
Phật Pháp và đời sống 🞄 13/8/2025
Rằm tháng 7 là ngày Tết Trung Nguyên - là dịp mỗi gia đình lại cùng nhau chuẩn bị mâm cơm tươm tất dâng lên cúng ông bà, tổ tiên.
Phật Pháp và đời sống🞄 09/8/2025
Tụng kinh là để ôn lại và hiểu lời Đức Phật dạy. Tụng kinh sẽ đem lại nhiều phúc báu, an vui cho những người trì tụng ngay trong hiện tại.
Phật Pháp và đời sống 🞄 09/8/2025
Tụng kinh là để ôn lại và hiểu lời Đức Phật dạy. Tụng kinh sẽ đem lại nhiều phúc báu, an vui cho những người trì tụng ngay trong hiện tại.
Phật Pháp và đời sống🞄 07/8/2025
Lễ Vu Lan là dịp để những người con bày tỏ tâm tri ân, thực hành báo hiếu đối với cha mẹ hiện đời và nhiều đời về trước.
Phật Pháp và đời sống 🞄 07/8/2025
Lễ Vu Lan là dịp để những người con bày tỏ tâm tri ân, thực hành báo hiếu đối với cha mẹ hiện đời và nhiều đời về trước.
Phật Pháp và đời sống🞄 04/8/2025
Hộ niệm là một phương pháp giúp cho người sắp lâm chung có một cận tử nghiệp thiện lành, giúp quyết định chỗ tái sinh cao tốt trong kiếp sau.
Phật Pháp và đời sống 🞄 04/8/2025
Hộ niệm là một phương pháp giúp cho người sắp lâm chung có một cận tử nghiệp thiện lành, giúp quyết định chỗ tái sinh cao tốt trong kiếp sau.
Phật Pháp và đời sống🞄 01/8/2025
Đối với nhiều người, số phận là những điều được định sẵn trong cuộc đời. Tuy nhiên, đạo Phật không chấp nhận thuyết định mệnh, không có số phận con người định sẵn.
Phật Pháp và đời sống 🞄 01/8/2025
Đối với nhiều người, số phận là những điều được định sẵn trong cuộc đời. Tuy nhiên, đạo Phật không chấp nhận thuyết định mệnh, không có số phận con người định sẵn.
Phật Pháp và đời sống🞄 30/7/2025
Bốc mộ theo đúng nghi thức Phật giáo sẽ giúp người mất được siêu thoát, an ổn; người sống được tăng phúc, bình an.
Phật Pháp và đời sống 🞄 30/7/2025
Bốc mộ theo đúng nghi thức Phật giáo sẽ giúp người mất được siêu thoát, an ổn; người sống được tăng phúc, bình an.
Phật Pháp và đời sống🞄 17/7/2025
Chép kinh với ý định lan tỏa Phật Pháp sẽ tốt, sinh ra một chút công đức. Nhưng phải đúng ý nghĩa là lan tỏa Phật Pháp, không phải cất vào kho, vùi xuống đất.
Phật Pháp và đời sống 🞄 17/7/2025
Chép kinh với ý định lan tỏa Phật Pháp sẽ tốt, sinh ra một chút công đức. Nhưng phải đúng ý nghĩa là lan tỏa Phật Pháp, không phải cất vào kho, vùi xuống đất.
Phật Pháp và đời sống🞄 30/6/2025
Phóng sinh là hành động cứu mạng con vật, giúp chúng kéo dài mạng sống, thả chúng về với môi trường sống tự nhiên của mình.
Phật Pháp và đời sống 🞄 30/6/2025
Phóng sinh là hành động cứu mạng con vật, giúp chúng kéo dài mạng sống, thả chúng về với môi trường sống tự nhiên của mình.
Phật Pháp và đời sống🞄 14/6/2025
Trong cuộc sống, ai cũng cần những người bạn tốt. Đức Phật đã dạy về 4 nhóm bạn chân thật, đáng quý mà ai cũng nên có.
Phật Pháp và đời sống 🞄 14/6/2025
Trong cuộc sống, ai cũng cần những người bạn tốt. Đức Phật đã dạy về 4 nhóm bạn chân thật, đáng quý mà ai cũng nên có.
Phật Pháp và đời sống🞄 30/5/2025
Các gia đình thường chuẩn bị mâm cúng Tết Đoan Ngọ để bày tỏ lòng thành dâng lên cúng Phật, các vị Thần linh và gia tiên.
Phật Pháp và đời sống 🞄 30/5/2025
Các gia đình thường chuẩn bị mâm cúng Tết Đoan Ngọ để bày tỏ lòng thành dâng lên cúng Phật, các vị Thần linh và gia tiên.
Phật Pháp và đời sống🞄 01/5/2025
Thực hiện hướng dẫn, chùa Ba Vàng long trọng tổ chức Đại lễ Phật đản trong hai ngày 6/4 - 7/4/Ất Tỵ (tức 3/5 - 4/5/2025).
Phật Pháp và đời sống 🞄 01/5/2025
Thực hiện hướng dẫn, chùa Ba Vàng long trọng tổ chức Đại lễ Phật đản trong hai ngày 6/4 - 7/4/Ất Tỵ (tức 3/5 - 4/5/2025).
Phật Pháp và đời sống🞄 22/3/2025
Nhiều người sợ rằng, cúng thí thực sẽ bị cô hồn theo và quấy nhiễu. Nhưng nếu cúng đúng cách theo lời Phật dạy, bản thân và gia đình sẽ được bình an.
Phật Pháp và đời sống 🞄 22/3/2025
Nhiều người sợ rằng, cúng thí thực sẽ bị cô hồn theo và quấy nhiễu. Nhưng nếu cúng đúng cách theo lời Phật dạy, bản thân và gia đình sẽ được bình an.
Phật Pháp và đời sống🞄 14/3/2025
Lễ Ngũ Bách Danh chùa Ba Vàng là cơ hội để quý Nhân dân, Phật tử được thực hành sám hối, tu tập giúp tăng trưởng phúc báu, mang lại bình an cho gia đình.
Phật Pháp và đời sống 🞄 14/3/2025
Lễ Ngũ Bách Danh chùa Ba Vàng là cơ hội để quý Nhân dân, Phật tử được thực hành sám hối, tu tập giúp tăng trưởng phúc báu, mang lại bình an cho gia đình.
Phật Pháp và đời sống🞄 14/3/2025
Mỗi khi đi chùa, nhiều người thường băn khoăn về những điều kiêng kỵ vì sợ phạm vào sai lầm. Dưới đây là 6 lưu ý quan trọng cho người đi lễ chùa.
Phật Pháp và đời sống 🞄 14/3/2025
Mỗi khi đi chùa, nhiều người thường băn khoăn về những điều kiêng kỵ vì sợ phạm vào sai lầm. Dưới đây là 6 lưu ý quan trọng cho người đi lễ chùa.
Phật Pháp và đời sống🞄 07/3/2025
Cảm xúc cùng những bài hát 8/3 ý nghĩa, lời bài hát dễ nghe, dễ thuộc nhằm tôn vinh vẻ đẹp và sự hy sinh của người phụ nữ.
Phật Pháp và đời sống 🞄 07/3/2025
Cảm xúc cùng những bài hát 8/3 ý nghĩa, lời bài hát dễ nghe, dễ thuộc nhằm tôn vinh vẻ đẹp và sự hy sinh của người phụ nữ.
Phật Pháp và đời sống🞄 07/3/2025
Dưới đây là những lời chúc 8/3 hay, ý nghĩa để gửi gắm yêu thương, mang đến an lành qua những tấm thiệp, tin nhắn hay mạng xã hội,...
Phật Pháp và đời sống 🞄 07/3/2025
Dưới đây là những lời chúc 8/3 hay, ý nghĩa để gửi gắm yêu thương, mang đến an lành qua những tấm thiệp, tin nhắn hay mạng xã hội,...
Phật Pháp và đời sống🞄 01/3/2025
Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ cách để hóa giải những khó khăn trong cuộc sống bằng cách tìm hiểu về nội tâm, tự mình tìm niềm vui cho chính mình...
Phật Pháp và đời sống 🞄 01/3/2025
Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ cách để hóa giải những khó khăn trong cuộc sống bằng cách tìm hiểu về nội tâm, tự mình tìm niềm vui cho chính mình...
