Ý nghĩa Tết Đoan Ngọ - Những điều nên làm để cầu bình an cho gia đình
30/5/2025
Theo quan niệm dân gian, Tết Đoan Ngọ có nghĩa là ăn Tết vào giờ Ngọ; thường được tổ chức vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch.
30/5/2025
Mục lục [Ẩn]
Tết Đoan Ngọ (hay còn gọi là ngày diệt sâu bọ) là một truyền thống gắn liền với đời sống của người Việt. Vào ngày này, mọi người thường ăn các loại hoa quả có tính nóng như mận, vải hay rượu nếp cái. Họ tin rằng những món ăn này giúp tiêu diệt sâu bọ, giun sán trong đường tiêu hoá.
Tuy nhiên, quan niệm ăn Tết Đoan Ngọ để diệt sâu bọ, giun sán chưa thật sự đúng theo quan điểm Phật giáo. Và chúng ta nên làm gì để mang lại những điều tốt đẹp đến cho gia đình? Kính mời các bạn cùng tìm hiểu ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ và những việc nên làm để mang lại phúc lành cho gia đình trong bài viết dưới đây!
Tết Đoan Ngọ là gì?
“Đoan” là đầu mối, “Ngọ” là giờ Ngọ. Như vậy theo quan niệm dân gian, Tết Đoan Ngọ có nghĩa là ăn Tết vào giờ Ngọ; thường được tổ chức vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch. Theo triết lý của y học phương Đông, họ cho rằng ngày mùng 5 tháng 5 là ngày vượng dương - khí dương của trời đất và con người rất vượng. Cho nên ngày Tết Đoan Ngọ còn được gọi là ngày Đoan Dương. Tuy nhiên, quan niệm này chưa chính xác.
Lý giải về quan niệm dân gian Tết Đoan Ngọ “diệt sâu bọ”
Việt Nam là đất nước nông nghiệp nên việc trồng trọt có nhiều liên đới đến sâu bọ phá hoại mùa màng. Vì vậy, dân gian lấy ngày Tết Đoan Ngọ để phát động diệt sâu bọ.
Sáng sớm ngày Tết Đoan Ngọ, người dân hay ăn rượu nếp, hoa quả, ăn mận, vải, chè, bánh trôi,... để diệt sâu bọ, diệt giun sán. Nhưng trên thực tế, ngày mùng 5 tháng 5 ăn hoa quả cũng không thể diệt sạch sâu bọ, giun sán. Vì năm nào người dân cũng ăn Tết Đoan Ngọ mà sâu bọ, giun sán vẫn còn và có thể nhiều hơn.
Như trong bài Kinh “Nghiệp Báo Sai Biệt”, Đức Phật có dạy:
“Lại có mười nghiệp bị quả báo xấu bên ngoài: Nếu có chúng sinh nơi mười nghiệp ác, phần nhiều thực hành nên chiêu cảm các vật bên ngoài đều không đầy đủ:
Một là do nghiệp sát sinh gây, nên khiến bị những quả báo bên ngoài như: đất có vị mặn, cây thuốc mọc yếu ớt.
Hai là do nghiệp trộm cướp gây, nên chiêu cảm ra bên ngoài như: xuất hiện sương muối, mưa đá, châu chấu, sâu độc (phá hại mùa màng) v.v… khiến xảy ra nạn đói rét mất mùa…”
Qua lời Đức Phật dạy, chúng ta thấy rằng do bản thân gây tạo nên các nghiệp xấu như sát sinh, nói dối, tà kiến, trộm cướp,... mà chiêu cảm mưa gió thất thường, sâu bọ phá hại mùa màng phát sinh.
Còn mùa màng được bội thu, tươi tốt, ít sâu bọ và thời tiết thuận lợi là do phước báu của mình.
Chính vì thế, quan niệm ăn Tết Đoan Ngọ để diệt sâu bọ là không đúng, mà đó chỉ là quan niệm từ xa xưa.
Những món ăn người Việt Nam hay dùng trong ngày diệt sâu bọ (Ảnh minh hoạ)
Ý nghĩa thật sự của ngày Tết Đoan Ngọ
Trong nhà Phật, Tết Đoan Ngọ không phải là ngày diệt sâu bọ; mà là dịp để diệt “sâu bọ” tham, sân, si trong tâm. Bởi tâm tham là gốc của khổ, dẫn đến những hành động không đẹp, thiếu đạo đức; tâm sân là khi cái tôi quá lớn, tự thấy mình không bao giờ có lỗi, nói động chạm đến mình là sân giận ngay và tâm si là mê muội, không hiểu đúng nhân quả.
Do đó, diệt tham, sân, si trong tâm mới là cách “diệt sâu bọ” tận gốc.
Tết Đoan Ngọ nên làm gì?
Trong dịp Tết Đoan Ngọ, chúng ta nên làm những việc sau để mang lại bình an, phúc lành cho gia đình:
- Dâng cúng tổ tiên, hướng về cội nguồn: Vào dịp này, mọi người thường làm các món bánh dân gian dâng cúng lên tổ tiên và chư vị trong cõi tâm linh với mong muốn một mùa màng bội thu, không có sâu bọ phá hoại.
- Cùng nhau tu tập: Với tinh thần của những người Phật tử, chúng ta cũng nên cùng gia đình tu tập, tụng kinh, nghe Pháp, làm mâm cơm cúng thanh tịnh để dâng cúng Phật và bày tỏ lòng thành với tổ tiên.
- Chăm chỉ bố thí: Nên phát khởi tâm từ bi, tập bố thí và gửi lòng từ đến tất cả muôn loài.
Gia đình thành tâm sắm sửa mâm cúng dâng lên cúng dường Phật và tri ân tổ tiên
Mâm cúng được bày trí đẹp mắt
Mâm cúng tết đoan ngọ
Cách sắp mâm cúng Tết Đoan Ngọ đơn giản, đúng chuẩn và lợi ích xem tại: Tết Đoan Ngọ cúng gì?
Mong rằng qua bài viết trên, các bạn sẽ hiểu đúng ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ (mùng 5 tháng 5) và biết áp dụng lời Phật dạy để đón Tết “diệt sâu bọ” tham - sân - si được nhiều lợi ích, tích lũy nhiều công đức và đồng thời giữ gìn truyền thống dân tộc.
Phật Pháp và đời sống🞄 04/10/2025
Tết Trung thu khởi nguồn từ đời sống nông nghiệp lúa nước, khi tháng 8 mùa vụ kết thúc, người dân quây quần ngắm trăng, vui chơi, thưởng nguyệt.
Phật Pháp và đời sống 🞄 04/10/2025
Tết Trung thu khởi nguồn từ đời sống nông nghiệp lúa nước, khi tháng 8 mùa vụ kết thúc, người dân quây quần ngắm trăng, vui chơi, thưởng nguyệt.
Phật Pháp và đời sống🞄 03/10/2025
Những bài hát trung thu mới và ý nghĩa nhất sẽ liên tục được cập nhật trong bài viết này. Kính mời quý độc giả cùng lắng nghe và thưởng thức!
Phật Pháp và đời sống 🞄 03/10/2025
Những bài hát trung thu mới và ý nghĩa nhất sẽ liên tục được cập nhật trong bài viết này. Kính mời quý độc giả cùng lắng nghe và thưởng thức!
Phật Pháp và đời sống🞄 02/10/2025
Địa ngục là một trong sáu cõi luân hồi mà chúng sinh phải tái sinh sau khi chết. Nơi đây là chỗ rất khổ đau và có vô số hình phạt đáng sợ dành cho tội nhân.
Phật Pháp và đời sống 🞄 02/10/2025
Địa ngục là một trong sáu cõi luân hồi mà chúng sinh phải tái sinh sau khi chết. Nơi đây là chỗ rất khổ đau và có vô số hình phạt đáng sợ dành cho tội nhân.
Phật Pháp và đời sống🞄 18/9/2025
Chú Đại Bi là một trong những bài chú được trì tụng rộng rãi. Tuy nhiên, nhiều người còn hiểu sai khiến thực hành chưa được lợi ích.
Phật Pháp và đời sống 🞄 18/9/2025
Chú Đại Bi là một trong những bài chú được trì tụng rộng rãi. Tuy nhiên, nhiều người còn hiểu sai khiến thực hành chưa được lợi ích.
Phật Pháp và đời sống🞄 31/8/2025
Nhiều người quan niệm, bốc bát hương bản mệnh là gửi gắm mạng sống của mình cho các vị Thần, giúp thọ mạng kéo dài. Tuy nhiên, theo đạo Phật, việc này là sai.
Phật Pháp và đời sống 🞄 31/8/2025
Nhiều người quan niệm, bốc bát hương bản mệnh là gửi gắm mạng sống của mình cho các vị Thần, giúp thọ mạng kéo dài. Tuy nhiên, theo đạo Phật, việc này là sai.
Phật Pháp và đời sống🞄 31/8/2025
Cầu siêu đúng chuẩn nghi thức Phật giáo là việc thiết thực giúp cho người làm lễ được tăng trưởng phúc báu và người mất được siêu sinh, tái sinh về cõi lành.
Phật Pháp và đời sống 🞄 31/8/2025
Cầu siêu đúng chuẩn nghi thức Phật giáo là việc thiết thực giúp cho người làm lễ được tăng trưởng phúc báu và người mất được siêu sinh, tái sinh về cõi lành.
Phật Pháp và đời sống🞄 30/8/2025
Chúng ta không chỉ có cha mẹ hiện kiếp đời này mà còn có cha mẹ nhiều kiếp trước.Nhiều người con tuy mang tâm hiếu nhưng chưa biết cách báo hiếu cha mẹ...
Phật Pháp và đời sống 🞄 30/8/2025
Chúng ta không chỉ có cha mẹ hiện kiếp đời này mà còn có cha mẹ nhiều kiếp trước.Nhiều người con tuy mang tâm hiếu nhưng chưa biết cách báo hiếu cha mẹ...
Phật Pháp và đời sống🞄 29/8/2025
Hướng dẫn cách cúng cô hồn tháng 7 đúng chuẩn nghi thức Phật giáo giúp hương linh được an ổn, siêu thoát; gia chủ được bình an, tăng phước lành.
Phật Pháp và đời sống 🞄 29/8/2025
Hướng dẫn cách cúng cô hồn tháng 7 đúng chuẩn nghi thức Phật giáo giúp hương linh được an ổn, siêu thoát; gia chủ được bình an, tăng phước lành.
Phật Pháp và đời sống🞄 24/8/2025
Chúng ta nên chân thật sám hối các tội lỗi đã gây tạo từ quá khứ, phát nguyện tu hành sửa đổi thân tâm,... để khi cầu nguyện, niệm Phật được các Ngài gia hộ.
Phật Pháp và đời sống 🞄 24/8/2025
Chúng ta nên chân thật sám hối các tội lỗi đã gây tạo từ quá khứ, phát nguyện tu hành sửa đổi thân tâm,... để khi cầu nguyện, niệm Phật được các Ngài gia hộ.
Phật Pháp và đời sống🞄 24/8/2025
Thủ tục di chuyển bát hương đúng chuẩn, đầy đủ, chi tiết theo tinh thần Phật giáo; giúp gia đình nhận được điều tốt đẹp, phúc lành.
Phật Pháp và đời sống 🞄 24/8/2025
Thủ tục di chuyển bát hương đúng chuẩn, đầy đủ, chi tiết theo tinh thần Phật giáo; giúp gia đình nhận được điều tốt đẹp, phúc lành.
Phật Pháp và đời sống🞄 16/8/2025
Tảo mộ là phong tục truyền thống của người Việt, thể hiện lòng hiếu kính với tổ tiên thông qua việc dọn dẹp, sửa sang, thắp hương ở phần mộ.
Phật Pháp và đời sống 🞄 16/8/2025
Tảo mộ là phong tục truyền thống của người Việt, thể hiện lòng hiếu kính với tổ tiên thông qua việc dọn dẹp, sửa sang, thắp hương ở phần mộ.
Phật Pháp và đời sống🞄 16/8/2025
Để cúng Rằm tháng 7 được lợi ích, chúng ta nên tu tạo phúc lành, làm các việc phước thiện nơi Tam Bảo và hộ trì chúng Tăng như lời Đức Phật dạy.
Phật Pháp và đời sống 🞄 16/8/2025
Để cúng Rằm tháng 7 được lợi ích, chúng ta nên tu tạo phúc lành, làm các việc phước thiện nơi Tam Bảo và hộ trì chúng Tăng như lời Đức Phật dạy.
Phật Pháp và đời sống🞄 15/8/2025
Thủ tục, nghi thức chuyển bàn thờ cũ để thay bàn thờ mới đúng cách, chi tiết, đầy đủ; giúp gia đình nhận được nhiều phúc lành, bình an.
Phật Pháp và đời sống 🞄 15/8/2025
Thủ tục, nghi thức chuyển bàn thờ cũ để thay bàn thờ mới đúng cách, chi tiết, đầy đủ; giúp gia đình nhận được nhiều phúc lành, bình an.
Phật Pháp và đời sống🞄 13/8/2025
Rằm tháng 7 là ngày Tết Trung Nguyên - là dịp mỗi gia đình lại cùng nhau chuẩn bị mâm cơm tươm tất dâng lên cúng ông bà, tổ tiên.
Phật Pháp và đời sống 🞄 13/8/2025
Rằm tháng 7 là ngày Tết Trung Nguyên - là dịp mỗi gia đình lại cùng nhau chuẩn bị mâm cơm tươm tất dâng lên cúng ông bà, tổ tiên.
Phật Pháp và đời sống🞄 09/8/2025
Tụng kinh là để ôn lại và hiểu lời Đức Phật dạy. Tụng kinh sẽ đem lại nhiều phúc báu, an vui cho những người trì tụng ngay trong hiện tại.
Phật Pháp và đời sống 🞄 09/8/2025
Tụng kinh là để ôn lại và hiểu lời Đức Phật dạy. Tụng kinh sẽ đem lại nhiều phúc báu, an vui cho những người trì tụng ngay trong hiện tại.
Phật Pháp và đời sống🞄 07/8/2025
Lễ Vu Lan là dịp để những người con bày tỏ tâm tri ân, thực hành báo hiếu đối với cha mẹ hiện đời và nhiều đời về trước.
Phật Pháp và đời sống 🞄 07/8/2025
Lễ Vu Lan là dịp để những người con bày tỏ tâm tri ân, thực hành báo hiếu đối với cha mẹ hiện đời và nhiều đời về trước.
Phật Pháp và đời sống🞄 04/8/2025
Hộ niệm là một phương pháp giúp cho người sắp lâm chung có một cận tử nghiệp thiện lành, giúp quyết định chỗ tái sinh cao tốt trong kiếp sau.
Phật Pháp và đời sống 🞄 04/8/2025
Hộ niệm là một phương pháp giúp cho người sắp lâm chung có một cận tử nghiệp thiện lành, giúp quyết định chỗ tái sinh cao tốt trong kiếp sau.
Phật Pháp và đời sống🞄 01/8/2025
Đối với nhiều người, số phận là những điều được định sẵn trong cuộc đời. Tuy nhiên, đạo Phật không chấp nhận thuyết định mệnh, không có số phận con người định sẵn.
Phật Pháp và đời sống 🞄 01/8/2025
Đối với nhiều người, số phận là những điều được định sẵn trong cuộc đời. Tuy nhiên, đạo Phật không chấp nhận thuyết định mệnh, không có số phận con người định sẵn.
Phật Pháp và đời sống🞄 31/7/2025
Tuyển tập những lời chúc lễ Vu Lan mới nhất - hay, chân thành và ý nghĩa, giúp bạn thể hiện tình cảm và lòng biết ơn đến đấng sinh thành.
Phật Pháp và đời sống 🞄 31/7/2025
Tuyển tập những lời chúc lễ Vu Lan mới nhất - hay, chân thành và ý nghĩa, giúp bạn thể hiện tình cảm và lòng biết ơn đến đấng sinh thành.
