Mục lục [Ẩn]
Bánh chưng luôn là món ăn truyền thống không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết. Với một chút thay đổi trong hương vị, bánh chưng chay mang đến sự thanh đạm mà vẫn giữ trọn vị ngon đặc trưng.
Chỉ cần vài nguyên liệu đơn giản, bạn có thể tự tay làm nên những chiếc bánh thơm ngon, chuẩn vị, góp phần làm cho ngày Tết thêm ấm áp và ý nghĩa. Hãy cùng khám phá cách làm đơn giản trong bài viết dưới đây!
Nguyên liệu và sơ chế
1. Nguyên liệu làm bánh chưng chay
(Nguyên liệu đủ cho 10 chiếc bánh thành phẩm)
- Gạo nếp: 3,3 kg (nên chọn loại nếp cái hoa vàng, có hạt mẩy giúp vừa thơm, vừa dẻo).
- Đỗ xanh: 0.75 kg (chọn loại đỗ mới, ruột vàng, hạt mẩy, loại đã tách vỏ hoặc chưa tách vỏ đều được).
(Mẹo: Nên dùng đỗ xanh chưa tách vỏ để giúp nhân bánh được thơm ngon hơn).
- Dầu ăn thực vật: 400ml
- Hạt tiêu: 20 gram
- Hạt nêm: 120 gram
- Bột canh: 5 gram
- Mì chính: 5 gram
- Lá riềng tươi: 150 gram (lá riềng sẽ giúp bánh được xanh, đẹp mắt và thơm hơn; lưu ý nên chọn lá không quá non/quá già).
- Lá dong: Chọn lá dong nếp (lá nếp thường hơi phình ra ở phần cuống, cuống nhỏ, hai mặt trái - phải có màu xanh đậm nhạt khác nhau); có độ dai tốt, lá không bị giòn.
- Khuôn bánh bằng gỗ (loại có khuôn trong và khuôn ngoài).
- Dây lạt: Chọn loại dây lạt giang, mỏng, mềm và dẻo dai.
Nguyên liệu gói bánh chưng chay (ảnh minh họa)
2. Sơ chế nguyên liệu
2.1. Lá riềng
Bước 1: Loại bỏ phần lá riềng héo, rửa sạch, sau đó cắt nhỏ; xay/giã nhuyễn.
Bước 2: Cho 1 bát con nước vào phần lá đã nhuyễn, sau đó chắt lấy phần nước cốt.
Lưu ý:
- Nước cốt lá riềng giúp bánh có màu xanh đẹp và hương vị thơm đặc trưng. Để đạt hiệu quả, nên sử dụng nước cốt nguyên chất, không pha loãng.
- Tùy theo lượng gạo để điều chỉnh nước cốt. Ví dụ: 4kg gạo nên sử dụng khoảng 1 bát con nước cốt lá riềng.
2.2. Gạo nếp
Để bánh chưng có màu xanh đẹp, thơm ngon và có vị đặc trưng, chúng ta thực hiện ba bước sơ chế sau:
Bước 1: Vo gạo nếp thật sạch cho đến khi nước vo gạo trong. Để gạo ráo nước (cần lưu ý thực hiện đúng hướng dẫn để gạo không bị chua).
Bước 2: Ngâm gạo trong nước khoảng 10 tiếng. Trong quá trình ngâm, cứ 4-5 tiếng thay nước 1 lần. Sau đó vớt ra để ráo nước.
Bước 3: Sau khi gạo đã ráo, trộn đều gạo với nước cốt lá riềng. Sau đó lại để ráo nước.
Bước 4: Trộn đều gạo với khoảng ¾ lượng gia vị đã chuẩn bị (gồm: hạt nêm, hạt tiêu, mì chính, bột canh). Phần gia vị còn lại sẽ dùng để trộn với nhân đỗ xanh.
2.3. Đỗ xanh
Nhiều người thường sợ ăn phần nhân bánh chưng (đỗ) vì bị khô và ngấy. Nhưng nếu biết cách sơ chế, đỗ sẽ rất thơm và ngon.
Bước 1: Ngâm đỗ xanh
- Đỗ xanh đã tách vỏ: Ngâm trong nước từ 4 - 5 tiếng.
- Còn nếu chưa tách vỏ, ngâm đỗ xanh 1 - 2 tiếng, sau đó đãi sạch vỏ và tiếp tục ngâm 4 - 5 tiếng.
Bước 2: Hấp đỗ xanh
Để ráo nước sau khi ngâm. Cho vào nồi hấp cách thủy trong khoảng 1 tiếng đến khi chín mềm.
Bước 3: Trộn gia vị và se nhân
- Sau khi được hấp chín, đánh tơi đỗ xanh rồi trộn với gia vị (trộn đỗ với lượng gia vị còn lại và 400ml dầu ăn).
- Chia đỗ thành các nắm tròn, chia đều lượng đỗ cho mỗi nắm (mỗi nắm khoảng 160 gram đỗ đã nở). Mỗi gia đình có thể tùy điều chỉnh lượng đỗ theo khẩu vị.
2.4. Lá dong
Bước 1: Rửa lá dong
Dùng khăn mềm nhúng nước, rửa nhẹ nhàng từng bên mặt và kẽ lá. Lặp lại 4 lần nước để đảm bảo lá sạch hoàn toàn.
Lưu ý: Tránh chà mạnh vì dễ làm rách lá.
Bước 2: Phơi ráo
Dựng cuống lá vào thành rổ hoặc rá to, mang phơi ở chỗ mát mẻ, thoáng gió cho ráo nước (tránh ánh nắng trực tiếp).
Bước 3: Cắt và lau lá
Dùng dao dọc bớt phần sống lá cứng ở giữa, cắt bớt 2 đầu của lá để gói bánh dễ hơn. Sau đó dùng khăn khô sạch lau kỹ lá một lần nữa.
Lưu ý: Lá không sạch hoặc còn ẩm sẽ khiến bánh dễ bị mốc và khó bảo quản. Vì vậy, hãy kiểm tra cẩn thận từng lá trước khi gói.
Cách gói bánh chưng chay đơn giản
1. Làm khuôn
1.1. Chuẩn bị khuôn gỗ bao gồm khuôn trong và khuôn ngoài.
1.2. Cách gói bánh chưng bằng khuôn
Xếp 4 lá lần lượt như sau:
Bước 1: Đặt lá dong lên mặt phẳng sạch, úp mặt bóng của lá xuống dưới. Gấp mép ngoài một bên của lá vào giữa cuống lá.
Bước 2: Đặt lá thứ hai bên cạnh, sao cho mép ngoài của lá trùng với cuống lá vừa gấp.
Bước 3: Xếp hai lá còn lại vuông góc với hai lá đầu tiên, tạo thành hình chữ thập.
Bước 4: Đặt khuôn trong vào chính giữa lá đã xếp. Lần lượt gói từng lá theo mép khuôn, vuốt phẳng để lá ôm sát khuôn bánh.
Bước 5: Lồng khuôn ngoài vào khuôn trong. Căn chỉnh để định hình khuôn và lá cho vuông vắn, sau đó nhấc khuôn trong ra.
Lưu ý: Chọn lá dong có chiều dài đồng đều để khi xếp được đẹp và dễ thao tác.
2. Làm bánh
Bước 1: Cho bằng miệng bát con gạo (khoảng 200 gram gạo đã nở) vào khuôn lá vừa xếp, dàn đều gạo để phủ kín khắp đáy khuôn.
Bước 2: Lấy một nắm đỗ xanh đặt vào giữa phần gạo vừa đổ.
Bước 3: Lấy thêm khoảng 200 gram gạo (tương tự bước 1) rải đều và phủ kín mặt đỗ. Dùng tay ấn nhẹ các góc và mặt bánh để gạo nén đều nhưng không quá chặt.
3. Cách gói bánh chưng
Bước 1: Gói lá
Lần lượt gập các mép lá như hình minh họa, tạo bánh thành hình vuông. Tay trái giữ bánh cố định, tay phải nhẹ nhàng lấy khuôn ra.
Lưu ý: Các thao tác cần chặt tay để bánh không bị lỏng.
Bước 2: Buộc lạt (Dùng 4 sợi lạt)
- Buộc hai sợi theo chiều ngang, kéo chặt tay nhưng không làm rách lá.
- Tiếp tục buộc hai sợi còn lại theo chiều dọc để tạo thành hình chữ thập. Dùng kéo cắt bỏ những phần lạt thừa.
- Cuối cùng đặt bánh vào khuôn, nhẹ nhàng ép đều các mặt để đảm bảo bánh vuông vắn.
4. Luộc bánh chưng
Bước 1: Trước khi cho bánh vào nồi, lót cuống lá dong dưới đáy và xung quanh thành nồi. Việc này giúp bánh không bị cháy và giữ nhiệt đều.
Bước 2: Xếp bánh chưng thành từng cặp, úp mặt có lạt buộc vào nhau để tránh lạt làm rách lá của bánh khác. Sau đó xếp bánh vào nồi theo chiều thẳng đứng.
Bước 3: Lớp bánh trên cùng thì đặt bánh úp xuống. Đổ nước sôi ngập mặt bánh khoảng 5 - 10 cm. Trong quá trình luộc, luôn giữ nước ngập bánh. Chuẩn bị sẵn nước đun sôi để bổ sung khi cần.
Bước 4: Luộc bánh trong 10 tiếng. Mỗi tiếng kiểm tra và bổ sung nước sôi (nếu cần) để tránh cạn nước.
Lưu ý: Nếu thấy nước luộc quá bẩn, có thể vớt bánh ra, rửa sạch nhanh rồi tiếp tục luộc.
Bước 5: Khi bánh chín, vớt bánh ra và rửa sạch với 3 lần nước lạnh. Việc này giúp bánh sạch dầu và lá xanh đẹp.
Bước 6: Xếp bánh ra mặt phẳng, dùng mâm hoặc miếng gỗ đè lên trên. Đặt vật nặng vừa phải để ép bánh trong 3 – 4 tiếng. Việc này giúp bánh rền và phẳng đẹp.
Lưu ý: Vì bánh còn nóng nên tránh ép quá mạnh làm bánh bị nát.
Cách bảo quản bánh chưng chay
1. Trước khi chế biến bánh, cần vệ sinh sạch sẽ các dụng cụ làm bánh.
2. Sau khi ép bánh chưng xong, hãy để bánh ở những nơi khô ráo, thoáng mát, tránh để nơi ẩm ướt, có gió lạnh hoặc có ánh nắng trực tiếp; điều này giúp bánh không bị hư hỏng.
3. Để bánh không bị chua hoặc nhanh hỏng, không nên xếp bánh thành các chồng cao.
4. Nếu muốn bảo quản bánh lâu hơn, bạn có thể đặt bánh trong ngăn mát tủ lạnh. Khi cần dùng, chỉ cần lấy bánh ra hấp lại để giữ được hương vị thơm ngon và độ mềm dẻo.
Những chiếc bánh chưng chay mang hương vị đặc trưng ngày Tết
Trên đây là hướng dẫn chi tiết quy trình gói những chiếc bánh chưng chay đơn giản. Chúc các bạn có thể tự tay làm được những chiếc bánh chưng thơm ngon, chuẩn vị để cùng gia đình quây quần thưởng thức trong những ngày Tết đoàn viên.
Bài viết🞄 06/4/2025
Lễ quy y Tam Bảo chùa Ba Vàng được tổ chức hàng tháng theo nguyện vọng của Nhân dân. Nhân dân, Phật tử có thể tham gia theo hình thức trực tuyến hay trực tiếp
Bài viết 🞄 06/4/2025
Lễ quy y Tam Bảo chùa Ba Vàng được tổ chức hàng tháng theo nguyện vọng của Nhân dân. Nhân dân, Phật tử có thể tham gia theo hình thức trực tuyến hay trực tiếp
Bài viết🞄 29/3/2025
Dưới đây là những lời chúc lễ Phật đản ý nghĩa dành tặng cho gia đình, bạn bè, người yêu,... giúp mang lại phúc lành, phát sinh trí tuệ, thoát khỏi khổ đau.
Bài viết 🞄 29/3/2025
Dưới đây là những lời chúc lễ Phật đản ý nghĩa dành tặng cho gia đình, bạn bè, người yêu,... giúp mang lại phúc lành, phát sinh trí tuệ, thoát khỏi khổ đau.
Bài viết🞄 29/3/2025
Những bản nhạc Phật đản đầy ý nghĩa không chỉ tán dương sự đản sinh cao quý của Đức Phật mà còn giúp tăng trưởng thiện tâm và mang lại an lạc cho người nghe.
Bài viết 🞄 29/3/2025
Những bản nhạc Phật đản đầy ý nghĩa không chỉ tán dương sự đản sinh cao quý của Đức Phật mà còn giúp tăng trưởng thiện tâm và mang lại an lạc cho người nghe.
Bài viết🞄 28/3/2025
Vườn Lâm Tỳ Ni là nơi Đức Phật đản sinh, nằm tại quận Rupandehi (Nepal) - một trong tứ Thánh tích linh thiêng bậc nhất của Phật giáo.
Bài viết 🞄 28/3/2025
Vườn Lâm Tỳ Ni là nơi Đức Phật đản sinh, nằm tại quận Rupandehi (Nepal) - một trong tứ Thánh tích linh thiêng bậc nhất của Phật giáo.
Bài viết🞄 28/3/2025
Bồ Tát Hộ Minh (sau này là Đức Phật Thích Ca) quán sát đầy đủ nhân duyên về dòng họ, quốc độ, chúng sinh,... thì mới đản sinh xuống nhân gian.
Bài viết 🞄 28/3/2025
Bồ Tát Hộ Minh (sau này là Đức Phật Thích Ca) quán sát đầy đủ nhân duyên về dòng họ, quốc độ, chúng sinh,... thì mới đản sinh xuống nhân gian.
Bài viết🞄 28/3/2025
Hoa sen trong Phật giáo mang 8 đặc tính cao quý. Đây là biểu tượng thanh khiết gắn liền với chư Phật, Bồ tát, thể hiện sự giải thoát giữa trần ai.
Bài viết 🞄 28/3/2025
Hoa sen trong Phật giáo mang 8 đặc tính cao quý. Đây là biểu tượng thanh khiết gắn liền với chư Phật, Bồ tát, thể hiện sự giải thoát giữa trần ai.
Bài viết🞄 24/3/2025
Ngài Ca Diếp là vị Thánh tăng đệ nhất đầu đà trong 10 đại đệ tử của Đức Phật. Dù sinh ra trong gia đình quyền quý nhưng Ngài đã từ bỏ mọi dục lạc, dấn thân xuất gia.
Bài viết 🞄 24/3/2025
Ngài Ca Diếp là vị Thánh tăng đệ nhất đầu đà trong 10 đại đệ tử của Đức Phật. Dù sinh ra trong gia đình quyền quý nhưng Ngài đã từ bỏ mọi dục lạc, dấn thân xuất gia.
Bài viết🞄 22/3/2025
Nhiều người sợ rằng, cúng thí thực sẽ bị cô hồn theo và quấy nhiễu. Nhưng nếu cúng đúng cách theo lời Phật dạy, bản thân và gia đình sẽ được bình an.
Bài viết 🞄 22/3/2025
Nhiều người sợ rằng, cúng thí thực sẽ bị cô hồn theo và quấy nhiễu. Nhưng nếu cúng đúng cách theo lời Phật dạy, bản thân và gia đình sẽ được bình an.
Bài viết🞄 22/3/2025
Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn là câu nói hoàn toàn xác đáng; xét đầy đủ công hạnh, đây chính là lời tuyên ngôn, chứ không phải là kiêu mạn.
Bài viết 🞄 22/3/2025
Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn là câu nói hoàn toàn xác đáng; xét đầy đủ công hạnh, đây chính là lời tuyên ngôn, chứ không phải là kiêu mạn.
Bài viết🞄 14/3/2025
Lễ Ngũ Bách Danh chùa Ba Vàng là cơ hội để quý Nhân dân, Phật tử được thực hành sám hối, tu tập giúp tăng trưởng phúc báu, mang lại bình an cho gia đình.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Lễ Ngũ Bách Danh chùa Ba Vàng là cơ hội để quý Nhân dân, Phật tử được thực hành sám hối, tu tập giúp tăng trưởng phúc báu, mang lại bình an cho gia đình.
Bài viết🞄 14/3/2025
Mỗi khi đi chùa, nhiều người thường băn khoăn về những điều kiêng kỵ vì sợ phạm vào sai lầm. Dưới đây là 6 lưu ý quan trọng cho người đi lễ chùa.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Mỗi khi đi chùa, nhiều người thường băn khoăn về những điều kiêng kỵ vì sợ phạm vào sai lầm. Dưới đây là 6 lưu ý quan trọng cho người đi lễ chùa.
Bài viết🞄 14/3/2025
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về Tứ diệu đế cũng như phương pháp để thoát khỏi mọi khổ đau, được an lành, hạnh phúc.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về Tứ diệu đế cũng như phương pháp để thoát khỏi mọi khổ đau, được an lành, hạnh phúc.
Bài viết🞄 13/3/2025
Niết bàn không phải một cõi giới hay trú xứ, mà là trạng thái tâm của chúng ta khi đã diệt hết các phiền não. Có bốn loại Niết bàn.
Bài viết 🞄 13/3/2025
Niết bàn không phải một cõi giới hay trú xứ, mà là trạng thái tâm của chúng ta khi đã diệt hết các phiền não. Có bốn loại Niết bàn.
Bài viết🞄 08/3/2025
Ông vì 1 lần vứt bỏ con mà kiếp sau bị bỏ rơi 7 lần; nhưng nhờ phước thiện tích lũy mà thoát chết 7 lần, sau đó đã được cuộc sống hạnh phúc.
Bài viết 🞄 08/3/2025
Ông vì 1 lần vứt bỏ con mà kiếp sau bị bỏ rơi 7 lần; nhưng nhờ phước thiện tích lũy mà thoát chết 7 lần, sau đó đã được cuộc sống hạnh phúc.
Bài viết🞄 08/3/2025
Xuất gia gồm có ba ý nghĩa là: xuất thế tục gia, xuất tam giới gia, xuất phiền não gia. Người có chí nguyện xuất gia phải đáp ứng những điều kiện nhất định.
Bài viết 🞄 08/3/2025
Xuất gia gồm có ba ý nghĩa là: xuất thế tục gia, xuất tam giới gia, xuất phiền não gia. Người có chí nguyện xuất gia phải đáp ứng những điều kiện nhất định.
Bài viết🞄 07/3/2025
Dưới đây là những lời chúc 8/3 hay, ý nghĩa để gửi gắm yêu thương, mang đến an lành qua những tấm thiệp, tin nhắn hay mạng xã hội,...
Bài viết 🞄 07/3/2025
Dưới đây là những lời chúc 8/3 hay, ý nghĩa để gửi gắm yêu thương, mang đến an lành qua những tấm thiệp, tin nhắn hay mạng xã hội,...
