trực tuyến
🔴 Chu kỳ 11 - Chương trình 5: Thời khóa tụng kinh Chương trình tu mùa hạ | Ngày 24/6 Nhuận/Ất Tỵ

Chủ Nhật, 17/8/2025

tức 24/6 Ất Tỵ

Cúng tạ đất vào ngày nào? Sắm lễ tạ đất mang phúc lành cho gia chủ

13/01/2025

Lễ tạ đất mang ý nghĩa đền ơn những người có ân với mình. Ông cha ta có câu: “Đất có thổ công, sông có hà bá”. Cho nên, nhiều người tin là có các vị thần...

13/01/2025

-
aa
+

Lễ tạ đất cuối năm là một trong những nghi thức văn hóa ngày Tết của người Việt. Vào dịp này, nhiều gia đình thường tạ lễ các vị thần nơi đất ở, để thể hiện sự biết ơn và mong cầu được phù hộ, hộ trì trong năm mới.

Vậy cúng vào thời gian nào, sắm lễ cúng tạ đất thế nào đúng chuẩn nhất? Tết Nguyên đán đang đến gần, mời quý vị hãy cùng đón đọc bài viết dưới để hiểu hơn về phong tục này nhé!

Lễ tạ đất là gì?

1. Quan niệm dân gian

Lễ tạ đất mang ý nghĩa đền ơn những người có ân với mình. Ông cha ta có câu: “Đất có thổ công, sông có hà bá”. Cho nên, nhiều người tin là có các vị thần như thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ - các vị này khác nhau nhưng gọi chung là Thổ Công. Họ là những người cai quản chung các việc về đất.

Nhiều người mong muốn được làm lễ tạ cuối năm với tâm biết ơn sau một năm bình an. Như vậy, biết ơn cũng là điều tốt.

Dân gian quan niệm rằng có các vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ cai quản nơi đất ở (Nguồn: Internet)

Dân gian quan niệm rằng có các vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ cai quản nơi đất ở (Nguồn: Internet)

2. Quan niệm Phật giáo

Đức Phật dạy, chắc chắn có tồn tại các vị chư Thiên, chư thần và khẳng định việc có cõi hương linh. Theo kinh Địa Tạng, Đức Phật có nhắc đến nhiều vị thần cai quản các cõi đất như: thần núi, thần sông, thần biển, thần đất, thần cây, Kiên Lao Địa Thần,... Và việc làm lễ cúng tạ đất là dịp để tạ ơn các vị thần đó. 

Cúng tạ đất vào ngày nào?

Thuận theo phong tục thế gian, mỗi khi gần đến Tết, chúng ta nên cúng lễ tạ các vị thần. Mọi người thường cúng tạ đất bắt đầu kể từ ngày Rằm tháng Chạp, hoặc ngày 23 tháng Chạp (sau khi cúng ông Công ông Táo); hoặc cúng vào lễ tất niên.

Cúng tạ đất cuối năm thế nào để được hộ trì?

Với tinh thần của đạo Phật, chúng ta nên thực hành những việc sau để lễ tạ đất được diễn ra đầy đủ, trọn vẹn và cảm ứng đến thế giới tâm linh:

1. Chuẩn bị mâm cơm thanh tịnh, không có việc sát mạng chúng sinh.

Như trong bài kinh Tế Đàn (theo ĐTKVN, Tăng Chi Bộ I, Chương 4, Phẩm Bánh xe, phần Ujjaya), Đức Phật có dạy: “...Những loại tế đàn nào, này Bà-la-môn, bò bị giết, dê cừu bị giết, gà heo bị giết, các loài sinh vật khác đi đến bị giết hại. Loại tế đàn ấy, này Bà-la-môn, liên hệ đến sát sinh, Ta không tán thán loại tế đàn ấy. Những loại tế đàn có sát sinh như vậy, này Bà-la-môn, các A la hán và những ai đi trên con đường hướng đến A la hán, không có đi đến…”.

Chuẩn bị mâm cơm thanh tịnh để cúng lễ (ảnh minh họa)

Chuẩn bị mâm cơm thanh tịnh để cúng lễ (ảnh minh họa)

2. Thỉnh các vị thần chứng minh đàn lễ cúng dường vật thực.

Trong bài kinh Cúng Linh (theo ĐTKVN, Tăng Chi Bộ IV, Chương 10, phẩm Jànussoni, phần Jànussoni), có đoạn: “...Ở đây, này Bà-la-môn, những người nào… sau khi thân hoại mạng chung sinh vào địa ngục, sinh vào loại bàng sanh, sinh cộng trú với loài người, sinh cộng trú với chư Thiên. Những vị này, được nuôi sống và tồn tại với những món ăn ứng với cảnh giới của các vị ấy…”.

Cho nên, trong thế giới vô hình, một số vị thần có thọ hưởng vật thực, nhưng cũng có vị không thọ nhận; bởi có những thức ăn của các vị cao quý hơn cõi người. Tuy nhiên, các vị thần vẫn có thể đến để chứng minh cho lòng thành của người cúng. 

Chúng ta cần đặt ba tâm kính Phật, trọng Thần, hiếu nghĩa với tổ tiên khi cúng lễ:

- Biết ơn Phật đã chỉ dạy pháp cứu khổ cho chúng sinh. 

- Biết ơn và tôn trọng các vị chư Thiên, Thiện Thần đã ủng hộ cho mình làm các việc thiện. 

- Biết ơn tổ tiên, cha mẹ đã sinh thành dưỡng dục chúng ta, đã tạo duyên cho chúng ta có họ hàng anh em, con cái. 

3. Tác phước, hồi hướng cho các vị chư Thiên, chư Thần.

Đây là một cách để chúng ta có thể tạ ơn các vị, để các vị thêm phúc báu, oai lực để hộ trì cho gia chủ. 

Trong Kinh Địa Tạng dạy rằng, nếu chúng ta đọc tụng kinh điển, tác phước cúng dường hồi hướng cho các vị chư Thiên, chư Thần có duyên cai quản địa phận của gia đình mình, thì các vị ấy sẽ được phước báu, hoan hỷ hộ trì cho chúng ta.

Lễ tạ đất gồm những gì?

– Cúng Phật: Sắm đủ hoặc tùy duyên các loại: Hương, hoa, trà, quả, thực: (xôi, chè hoặc bát cơm trắng).

– Cúng chư Thiên, Thần Linh: Sắm lễ như cúng Phật.

– Cúng hương linh, gia tiên: Sắm đủ hoặc tùy duyên hoa, quả, một mâm cơm (chay: rau, củ, quả; hoặc nếu là mâm cơm mặn thì chỉ nên có thịt tịnh nhục: thịt của chúng sinh đã chết, nhưng không do tự tay giết hoặc xui người khác giết hại).

Lưu ý:

– Hương: Tùy duyên dùng hương cây, hương trầm… hoặc không có hương thì dùng tâm hương.

– Hoa: Các loài hoa có hương thơm (không kiêng về tên hoa và số lượng).

– Trà: Nước trà tỏa hương. Nếu không có nước trà thì có thể cúng bằng nước trắng.

– Quả: Số lượng tùy ý không kiêng kị 2 quả hay 4 quả,… và nên có loại quả chín thọ thực được.

Bài cúng tạ đất 

Chùa Ba Vàng xin gửi đến quý vị bài cúng lễ tạ đất đầy đủ qua đường link tại đây: Bài cúng Ông Công Ông Táo, tất niên, tạ đất tại nhà, cơ quan, cửa hàng,...

Trên đây là những hướng dẫn của Thầy Thích Trúc Thái Minh về lễ tạ đất. Hy vọng qua bài viết, quý vị sẽ biết thêm những thông tin hữu ích về nghi lễ tâm linh theo góc nhìn của đạo Phật trong ngày Tết.

Bài liên quan
Xem thêm

Tảo mộ đúng Pháp: Gia tiên được siêu thoát, con cháu được an lành

Phật Pháp và đời sống🞄 16/8/2025

Tảo mộ là phong tục truyền thống của người Việt, thể hiện lòng hiếu kính với tổ tiên thông qua việc dọn dẹp, sửa sang, thắp hương ở phần mộ.

Phật Pháp và đời sống 🞄 16/8/2025

Tảo mộ là phong tục truyền thống của người Việt, thể hiện lòng hiếu kính với tổ tiên thông qua việc dọn dẹp, sửa sang, thắp hương ở phần mộ.

Hướng dẫn chuyển đổi bàn thờ đúng cách giúp gia đình được phúc lành

Phật Pháp và đời sống🞄 15/8/2025

Thủ tục, nghi thức chuyển bàn thờ cũ để thay bàn thờ mới đúng cách, chi tiết, đầy đủ; giúp gia đình nhận được nhiều phúc lành, bình an.

Phật Pháp và đời sống 🞄 15/8/2025

Thủ tục, nghi thức chuyển bàn thờ cũ để thay bàn thờ mới đúng cách, chi tiết, đầy đủ; giúp gia đình nhận được nhiều phúc lành, bình an.

Ngày Rằm tháng 7: Thực hành đạo hiếu và cầu bình an theo lời Phật dạy

Phật Pháp và đời sống🞄 13/8/2025

Rằm tháng 7 là ngày Tết Trung Nguyên - là dịp mỗi gia đình lại cùng nhau chuẩn bị mâm cơm tươm tất dâng lên cúng ông bà, tổ tiên.

Phật Pháp và đời sống 🞄 13/8/2025

Rằm tháng 7 là ngày Tết Trung Nguyên - là dịp mỗi gia đình lại cùng nhau chuẩn bị mâm cơm tươm tất dâng lên cúng ông bà, tổ tiên.

Tụng kinh Phật: Hiểu rõ ý nghĩa, cách thực hành để được an lành, thoát khổ

Phật Pháp và đời sống🞄 09/8/2025

Tụng kinh là để ôn lại và hiểu lời Đức Phật dạy. Tụng kinh sẽ đem lại nhiều phúc báu, an vui cho những người trì tụng ngay trong hiện tại.

Phật Pháp và đời sống 🞄 09/8/2025

Tụng kinh là để ôn lại và hiểu lời Đức Phật dạy. Tụng kinh sẽ đem lại nhiều phúc báu, an vui cho những người trì tụng ngay trong hiện tại.

Lễ Vu Lan ngày mấy? Cơ hội báo hiếu, tạo phúc cho cha mẹ nhiều đời

Phật Pháp và đời sống🞄 07/8/2025

Lễ Vu Lan là dịp để những người con bày tỏ tâm tri ân, thực hành báo hiếu đối với cha mẹ hiện đời và nhiều đời về trước.

Phật Pháp và đời sống 🞄 07/8/2025

Lễ Vu Lan là dịp để những người con bày tỏ tâm tri ân, thực hành báo hiếu đối với cha mẹ hiện đời và nhiều đời về trước.

Hộ niệm vãng sanh: Trợ duyên đúng cách để người mất nhận được lợi ích

Phật Pháp và đời sống🞄 04/8/2025

Hộ niệm là một phương pháp giúp cho người sắp lâm chung có một cận tử nghiệp thiện lành, giúp quyết định chỗ tái sinh cao tốt trong kiếp sau.

Phật Pháp và đời sống 🞄 04/8/2025

Hộ niệm là một phương pháp giúp cho người sắp lâm chung có một cận tử nghiệp thiện lành, giúp quyết định chỗ tái sinh cao tốt trong kiếp sau.

3 thông điệp sâu sắc từ nơi Đức Phật đản sinh tại vườn Lâm Tỳ Ni

Kiến thức Phật giáo🞄 02/8/2025

Nơi Đức Phật đản sinh là vườn Lâm Tỳ Ni. Ngài chọn chọn sinh ra ở rừng hoa vô ưu là bởi muốn truyền tải 3 thông điệp ý nghĩa đến chúng sinh.

Kiến thức Phật giáo 🞄 02/8/2025

Nơi Đức Phật đản sinh là vườn Lâm Tỳ Ni. Ngài chọn chọn sinh ra ở rừng hoa vô ưu là bởi muốn truyền tải 3 thông điệp ý nghĩa đến chúng sinh.

“Số phận” là gì? Hiểu đúng bản chất để vươn lên và làm chủ cuộc đời

Phật Pháp và đời sống🞄 01/8/2025

Đối với nhiều người, số phận là những điều được định sẵn trong cuộc đời. Tuy nhiên, đạo Phật không chấp nhận thuyết định mệnh, không có số phận con người định sẵn.

Phật Pháp và đời sống 🞄 01/8/2025

Đối với nhiều người, số phận là những điều được định sẵn trong cuộc đời. Tuy nhiên, đạo Phật không chấp nhận thuyết định mệnh, không có số phận con người định sẵn.

Top lời chúc Vu Lan 2025: Lời tri ân chạm tới trái tim cha mẹ

Tin tức🞄 31/7/2025

Tuyển tập những lời chúc lễ Vu Lan mới nhất - hay, chân thành và ý nghĩa, giúp bạn thể hiện tình cảm và lòng biết ơn đến đấng sinh thành.

Tin tức 🞄 31/7/2025

Tuyển tập những lời chúc lễ Vu Lan mới nhất - hay, chân thành và ý nghĩa, giúp bạn thể hiện tình cảm và lòng biết ơn đến đấng sinh thành.

Sang cát bốc mộ: Hiểu đúng để giúp người mất và người sống được an ổn

Phật Pháp và đời sống🞄 30/7/2025

Bốc mộ theo đúng nghi thức Phật giáo sẽ giúp người mất được siêu thoát, an ổn; người sống được tăng phúc, bình an.

Phật Pháp và đời sống 🞄 30/7/2025

Bốc mộ theo đúng nghi thức Phật giáo sẽ giúp người mất được siêu thoát, an ổn; người sống được tăng phúc, bình an.

Tam Bảo nghĩa là gì? 3 điều cần biết nếu bạn muốn học Phật đúng hướng

Kiến thức Phật giáo🞄 29/7/2025

“Tam” là ba, “Bảo” là quý báu, “Tam Bảo” là ba ngôi quý báu: Phật Bảo, Pháp Bảo, Tăng Bảo; có Tam Bảo bên ngoài và Tam Bảo ngay trong tâm mỗi chúng ta.

Kiến thức Phật giáo 🞄 29/7/2025

“Tam” là ba, “Bảo” là quý báu, “Tam Bảo” là ba ngôi quý báu: Phật Bảo, Pháp Bảo, Tăng Bảo; có Tam Bảo bên ngoài và Tam Bảo ngay trong tâm mỗi chúng ta.

Đề Bà Đạt Đa là ai? Âm mưu hãm hại Đức Phật và kết cục đọa địa ngục A Tỳ

Nhân vật Phật giáo🞄 27/7/2025

Trước khi xuất gia, Đề Bà Đạt Đa là em họ của Đức Phật. Mặc dù nhiều lần âm mưu hãm hại Đức Phật, nhưng Đức Phật lại coi Đề Bà Đạt Đa là bậc thiện hữu tri thức.

Nhân vật Phật giáo 🞄 27/7/2025

Trước khi xuất gia, Đề Bà Đạt Đa là em họ của Đức Phật. Mặc dù nhiều lần âm mưu hãm hại Đức Phật, nhưng Đức Phật lại coi Đề Bà Đạt Đa là bậc thiện hữu tri thức.

Tỳ kheo Sa-la-na: Hành trình vượt qua lòng sân hận và chứng đắc Thánh quả

Nhân vật Phật giáo🞄 21/7/2025

Bị vua Lưu Ly đánh đập, Tỳ kheo Sa-la-na vô cùng sân hận, muốn hoàn tục để báo thù. Nhưng Ngài đã chuyển hóa lòng hận thù, tinh tấn tu hành, chứng Thánh quả.

Nhân vật Phật giáo 🞄 21/7/2025

Bị vua Lưu Ly đánh đập, Tỳ kheo Sa-la-na vô cùng sân hận, muốn hoàn tục để báo thù. Nhưng Ngài đã chuyển hóa lòng hận thù, tinh tấn tu hành, chứng Thánh quả.

Hướng dẫn chép kinh Địa Tạng Bồ Tát đúng bản chất để có nhiều công đức

Phật Pháp và đời sống🞄 17/7/2025

Chép kinh với ý định lan tỏa Phật Pháp sẽ tốt, sinh ra một chút công đức. Nhưng phải đúng ý nghĩa là lan tỏa Phật Pháp, không phải cất vào kho, vùi xuống đất.

Phật Pháp và đời sống 🞄 17/7/2025

Chép kinh với ý định lan tỏa Phật Pháp sẽ tốt, sinh ra một chút công đức. Nhưng phải đúng ý nghĩa là lan tỏa Phật Pháp, không phải cất vào kho, vùi xuống đất.

Phóng sinh đúng cách để cầu bình an và tăng phước báu

Phật Pháp và đời sống🞄 30/6/2025

Phóng sinh là hành động cứu mạng con vật, giúp chúng kéo dài mạng sống, thả chúng về với môi trường sống tự nhiên của mình.

Phật Pháp và đời sống 🞄 30/6/2025

Phóng sinh là hành động cứu mạng con vật, giúp chúng kéo dài mạng sống, thả chúng về với môi trường sống tự nhiên của mình.

Ý nghĩa ba bậc Tam Bảo trong Phật giáo

Kiến thức Phật giáo🞄 24/6/2025

Tam Bảo là hải đảo an lành cho tất cả chúng sinh. Ba bậc Tam Bảo trong Phật giáo gồm: thế gian trụ trì Tam Bảo, xuất thế gian Tam Bảo và đồng thể Tam Bảo

Kiến thức Phật giáo 🞄 24/6/2025

Tam Bảo là hải đảo an lành cho tất cả chúng sinh. Ba bậc Tam Bảo trong Phật giáo gồm: thế gian trụ trì Tam Bảo, xuất thế gian Tam Bảo và đồng thể Tam Bảo

Đức Phật dạy cách chọn 4 người bạn tốt, đáng quý ai cũng nên có

Phật Pháp và đời sống🞄 14/6/2025

Trong cuộc sống, ai cũng cần những người bạn tốt. Đức Phật đã dạy về 4 nhóm bạn chân thật, đáng quý mà ai cũng nên có.

Phật Pháp và đời sống 🞄 14/6/2025

Trong cuộc sống, ai cũng cần những người bạn tốt. Đức Phật đã dạy về 4 nhóm bạn chân thật, đáng quý mà ai cũng nên có.

Ý nghĩa Tết Đoan Ngọ - Những điều nên làm để cầu bình an cho gia đình

Phật Pháp và đời sống🞄 30/5/2025

Theo quan niệm dân gian, Tết Đoan Ngọ có nghĩa là ăn Tết vào giờ Ngọ; thường được tổ chức vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch.

Phật Pháp và đời sống 🞄 30/5/2025

Theo quan niệm dân gian, Tết Đoan Ngọ có nghĩa là ăn Tết vào giờ Ngọ; thường được tổ chức vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch.

Tết Đoan Ngọ cúng gì? Bài cúng Tết Đoan ngọ và hướng dẫn cách bày lễ

Phật Pháp và đời sống🞄 30/5/2025

Các gia đình thường chuẩn bị mâm cúng Tết Đoan Ngọ để bày tỏ lòng thành dâng lên cúng Phật, các vị Thần linh và gia tiên.

Phật Pháp và đời sống 🞄 30/5/2025

Các gia đình thường chuẩn bị mâm cúng Tết Đoan Ngọ để bày tỏ lòng thành dâng lên cúng Phật, các vị Thần linh và gia tiên.