Mục lục [Ẩn]
Lễ Vu Lan báo hiếu có nguồn gốc từ đạo Phật. Đây là cơ hội quý báu để những người con được thực hành tâm tri ân và đền ân đối với cha mẹ của mình.
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các thông tin về ngày Vu Lan báo hiếu cũng như cách để báo hiếu cha mẹ được trọn vẹn nhất, mang lại lợi ích cho cha mẹ nhiều đời, nhiều kiếp.
Lễ Vu Lan là gì?
Vu Lan hay Vu Lan Bồn có âm tiếng Phạn là “Ullambana”, dịch ra chữ Hán là “Giải đảo huyền”. “Giải đảo huyền” tức là hóa giải tội bị treo ngược. Chữ “đảo” là lộn ngược; chữ “huyền” là treo lên. Chữ “treo ngược” đại diện cho những sự khổ ở trong địa ngục.
Cụ thể, chúng sinh khi hết kiếp ở cõi người, nếu tội nặng thì đọa vào trong địa ngục. Khi vào địa ngục thì chắc chắn không thể thoát khỏi những hình phạt tra tấn: treo ngược tội nhân lên, trói chân treo dốc đầu xuống và đánh đập tra tấn, cắt da xẻo thịt, đâm chém xay giã. Cho nên, “Giải đảo huyền” nghĩa là hóa giải tội nhân bị treo ngược.
Như vậy, lễ Vu Lan (hay còn gọi là lễ Giải đảo huyền) là cứu khổ, cứu nạn các vong nhân đang bị đọa địa ngục. Họ là những người khi còn ở trên dương thế đã tạo các tội lỗi rất nặng nề.
Đặc biệt hơn, lễ Vu Lan mang ý nghĩa rất nhân văn, là cơ hội giúp chúng ta thực hành báo hiếu cha mẹ, tổ tiên hiện đời và nhiều đời nhiều kiếp về trước.

Thầy Thích Trúc Thái Minh giảng giải về lễ Vu Lan báo hiếu cha mẹ (Ảnh minh họa)
Lễ Vu Lan diễn ra vào tháng nào trong năm?
Lễ Vu Lan báo hiếu diễn ra vào tháng 7 âm lịch hàng năm. Ở Việt Nam, GHPGVN đã ban hành thông bạch về việc các chùa, cơ sở tự viện,... tổ chức lễ Vu Lan trong tháng 7 âm lịch; chính lễ vào ngày Rằm tháng 7 (tức ngày 08/8/2024).

Rằm tháng bảy hàng năm gợi nhắc đến ý nghĩa báo hiếu cha mẹ, ông bà tiên tổ
Nguồn gốc ngày lễ Vu Lan
Nguồn gốc của ngày Vu Lan báo hiếu xuất phát từ câu chuyện Ngài Mục Kiều Liên (vị đệ tử thần thông bậc nhất của Đức Phật Thích Ca) cứu mẹ là bà Thanh Đề thoát khỏi kiếp ngạ quỷ.
Khi còn sống, bà Thanh Đề không có lòng tin kính, phỉ báng Tam Bảo, keo rít bỏn xẻn, lại thường xúc phạm và làm nhục chúng Tăng.
Khi mẹ mất, vì thương xót mẹ nên Ngài Mục Kiều Liên đã dùng thiên nhãn soi khắp cõi người, cõi Trời để tìm mẹ mà không thấy. Đến khi Ngài dùng thiên nhãn nhìn xuống cõi ngạ quỷ thì thấy mẹ đang đọa là một con quỷ đói, bụng to như cái trống mà cổ nhỏ như cái kim, rất khổ sở.
Vì thương xót mẹ, Tôn giả đi khất thực xin một bát cơm đầy rồi dùng thần thông xuống cõi ngạ quỷ dâng cơm cho mẹ. Khi thấy bát cơm, bà Thanh Đề sợ chúng ngạ quỷ xung quanh cướp mất nên vội vàng lấy tay che bát cơm lại để ăn một mình. Nhưng bát cơm lập tức biến thành than hồng khiến bà không thể ăn được.

Bát cơm mà Ngài Mục Kiều Liên dâng lên cho mẹ biến thành than hồng khiến bà không ăn được (ảnh minh họa)
Dù rất thương mẹ nhưng Tôn giả Mục Kiều Liên dù đã dùng hết sức thần thông của mình mà cũng không thể cứu được bà Thanh Đề, Ngài phải về bạch Phật xin lời chỉ dạy. Đức Phật có chỉ dạy Ngài rằng đến tháng bảy, ngày chư Tăng tự tứ thì sắm sửa vật thực cúng dường Trai Tăng. Và lấy phước báu đó cùng sự chú nguyện của chư Tăng hồi hướng cho mẹ thì mẹ sẽ hết tội và được sinh Thiên.
Sau đó, Ngài Mục Kiều Liên vâng theo lời Đức Phật và bà Thanh Đề cùng rất nhiều ngạ quỷ, tội nhân trong địa ngục đã được sinh Thiên.
Ý nghĩa lễ Vu Lan
Về ý nghĩa lễ Vu Lan, trong thông bạch Đại lễ Vu lan - Báo hiếu Phật lịch 2568 có nhấn mạnh: “Mùa Vu lan - Báo hiếu đã trở thành nét văn hóa truyền thống hàng nghìn năm của dân tộc Việt Nam. Đây là thời gian để mỗi người thực hành và khắc sâu hạnh nguyện báo hiếu, hiếu hạnh với cha mẹ, ông bà và những người thân yêu, đồng thời cũng là thời gian tưởng nhớ, tri ân tổ tiên, anh hùng dân tộc, anh hùng liệt sỹ, cửu huyền thất tổ của người Việt Nam”.

Phật tử thực hành hạnh hiếu rửa chân cho cha mẹ nhân mùa Vu Lan
Cách báo hiếu cha mẹ nhân mùa Vu Lan
1. Đối với cha mẹ còn sống
Khi cha mẹ còn sống, chúng ta phải ngoan ngoãn, vâng lời cha mẹ. Khi lớn lên phải biết chăm sóc, nuôi dưỡng mẹ cha. Chúng ta nên cung cấp đầy đủ cho cha mẹ để họ không bị đói khổ. Chúng ta biết sống thiện, tạo lập công danh, sự nghiệp ở đời để làm vẻ vang gia tộc, dòng họ.
Khi lập gia đình, chúng ta biết giáo dục vợ con đầy đủ, tốt đẹp để họ biết sống có hiếu với ông bà, cha mẹ.
Ngoài những việc làm kể trên, Đức Phật cũng dạy chúng ta phải biết hướng dẫn cha mẹ tin kính Phật Pháp, quy y Tam Bảo, thực hành Pháp Phật, bỏ ác hành thiện,... Đó mới là cách báo hiếu trọn vẹn, giúp cha mẹ được nhiều phúc lành.
Như trong kinh Tăng Chi Bộ I, phẩm Tâm thăng bằng, Đức Phật có dạy những người con về việc hiếu dưỡng - Trả ơn cha mẹ: “Này các Tỷ kheo, ai đối với cha mẹ không có lòng tin, khuyến khích, hướng dẫn, an trú các vị ấy vào lòng tin; đối với cha mẹ theo ác giới, khuyến khích, hướng dẫn, an trú các vị ấy vào thiện giới; đối với cha mẹ xan tham, khuyến khích, hướng dẫn, an trú vào bố thí; đối với cha mẹ theo ác tuệ, khuyến khích, hướng dẫn, an trú vào trí tuệ. Cho đến như vậy, này các Tỷ kheo, là làm đủ và trả ơn đủ mẹ và cha”.
Đức Phật cũng dạy, người con đi xuất gia thì đó là đại hiếu. Bởi những người đi xuất gia tu tập Phật Pháp, thực hành đầy đủ giới Pháp, tự mình giác ngộ rồi cứu độ muôn loài chúng sinh.
2. Đối với cha mẹ đã khuất
Khi cha mẹ khuất, chúng ta phải biết lo tang lễ chu đáo, đầy đủ. Chúng ta nên làm các việc phước thiện: bố thí, phóng sinh, sám hối, tụng kinh,... - đó là những việc báo hiếu cho ông bà, cha mẹ đã khuất đúng Pháp nhất, được lợi ích cho cả kẻ còn người mất.
Trong kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện, phẩm 7 - Lợi ích cả kẻ còn người mất, Đức Phật dạy: “Như sau khi người đã chết, lại có thể trong bốn mươi chín ngày vì người ấy mà tu tạo nhiều phước lành, thời có thể làm cho người chết đó khỏi hẳn chốn ác đạo, được sanh lên cõi Trời hoặc trong loài người hưởng lấy nhiều sự rất vui sướng, mà kẻ thân quyến hiện tại đó cũng được vô lượng điều lợi ích”.
Mong rằng qua bài viết này, quý vị sẽ hiểu được nguồn gốc, ý nghĩa của lễ Vu Lan cũng như cách tốt nhất để báo hiếu cha mẹ của mình.
Kính chúc quý Phật tử và gia đình một mùa Vu Lan ý nghĩa với nhiều việc làm thiện lành, ứng dụng lời Phật dạy để từ đó tăng trưởng công đức, đem lại lợi ích cho bản thân và gia đình.
Hãy cùng chia sẻ những tình cảm để gửi gắm tới hai đấng sinh thành nhân lễ Vu Lan báo hiếu tại phần bình luận nhé!
Bài viết🞄 29/3/2025
Dưới đây là những lời chúc lễ Phật đản ý nghĩa dành tặng cho gia đình, bạn bè, người yêu,... giúp mang lại phúc lành, phát sinh trí tuệ, thoát khỏi khổ đau.
Bài viết 🞄 29/3/2025
Dưới đây là những lời chúc lễ Phật đản ý nghĩa dành tặng cho gia đình, bạn bè, người yêu,... giúp mang lại phúc lành, phát sinh trí tuệ, thoát khỏi khổ đau.
Bài viết🞄 29/3/2025
Những bản nhạc Phật đản đầy ý nghĩa không chỉ tán dương sự đản sinh cao quý của Đức Phật mà còn giúp tăng trưởng thiện tâm và mang lại an lạc cho người nghe.
Bài viết 🞄 29/3/2025
Những bản nhạc Phật đản đầy ý nghĩa không chỉ tán dương sự đản sinh cao quý của Đức Phật mà còn giúp tăng trưởng thiện tâm và mang lại an lạc cho người nghe.
Bài viết🞄 28/3/2025
Vườn Lâm Tỳ Ni là nơi Đức Phật đản sinh, nằm tại quận Rupandehi (Nepal) - một trong tứ Thánh tích linh thiêng bậc nhất của Phật giáo.
Bài viết 🞄 28/3/2025
Vườn Lâm Tỳ Ni là nơi Đức Phật đản sinh, nằm tại quận Rupandehi (Nepal) - một trong tứ Thánh tích linh thiêng bậc nhất của Phật giáo.
Bài viết🞄 28/3/2025
Bồ Tát Hộ Minh (sau này là Đức Phật Thích Ca) quán sát đầy đủ nhân duyên về dòng họ, quốc độ, chúng sinh,... thì mới đản sinh xuống nhân gian.
Bài viết 🞄 28/3/2025
Bồ Tát Hộ Minh (sau này là Đức Phật Thích Ca) quán sát đầy đủ nhân duyên về dòng họ, quốc độ, chúng sinh,... thì mới đản sinh xuống nhân gian.
Bài viết🞄 28/3/2025
Hoa sen trong Phật giáo mang 8 đặc tính cao quý. Đây là biểu tượng thanh khiết gắn liền với chư Phật, Bồ tát, thể hiện sự giải thoát giữa trần ai.
Bài viết 🞄 28/3/2025
Hoa sen trong Phật giáo mang 8 đặc tính cao quý. Đây là biểu tượng thanh khiết gắn liền với chư Phật, Bồ tát, thể hiện sự giải thoát giữa trần ai.
Bài viết🞄 24/3/2025
Ngài Ca Diếp là vị Thánh tăng đệ nhất đầu đà trong 10 đại đệ tử của Đức Phật. Dù sinh ra trong gia đình quyền quý nhưng Ngài đã từ bỏ mọi dục lạc, dấn thân xuất gia.
Bài viết 🞄 24/3/2025
Ngài Ca Diếp là vị Thánh tăng đệ nhất đầu đà trong 10 đại đệ tử của Đức Phật. Dù sinh ra trong gia đình quyền quý nhưng Ngài đã từ bỏ mọi dục lạc, dấn thân xuất gia.
Bài viết🞄 22/3/2025
Nhiều người sợ rằng, cúng thí thực sẽ bị cô hồn theo và quấy nhiễu. Nhưng nếu cúng đúng cách theo lời Phật dạy, bản thân và gia đình sẽ được bình an.
Bài viết 🞄 22/3/2025
Nhiều người sợ rằng, cúng thí thực sẽ bị cô hồn theo và quấy nhiễu. Nhưng nếu cúng đúng cách theo lời Phật dạy, bản thân và gia đình sẽ được bình an.
Bài viết🞄 22/3/2025
Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn là câu nói hoàn toàn xác đáng; xét đầy đủ công hạnh, đây chính là lời tuyên ngôn, chứ không phải là kiêu mạn.
Bài viết 🞄 22/3/2025
Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn là câu nói hoàn toàn xác đáng; xét đầy đủ công hạnh, đây chính là lời tuyên ngôn, chứ không phải là kiêu mạn.
Bài viết🞄 14/3/2025
Lễ Ngũ Bách Danh chùa Ba Vàng là cơ hội để quý Nhân dân, Phật tử được thực hành sám hối, tu tập giúp tăng trưởng phúc báu, mang lại bình an cho gia đình.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Lễ Ngũ Bách Danh chùa Ba Vàng là cơ hội để quý Nhân dân, Phật tử được thực hành sám hối, tu tập giúp tăng trưởng phúc báu, mang lại bình an cho gia đình.
Bài viết🞄 14/3/2025
Mỗi khi đi chùa, nhiều người thường băn khoăn về những điều kiêng kỵ vì sợ phạm vào sai lầm. Dưới đây là 6 lưu ý quan trọng cho người đi lễ chùa.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Mỗi khi đi chùa, nhiều người thường băn khoăn về những điều kiêng kỵ vì sợ phạm vào sai lầm. Dưới đây là 6 lưu ý quan trọng cho người đi lễ chùa.
Bài viết🞄 14/3/2025
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về Tứ diệu đế cũng như phương pháp để thoát khỏi mọi khổ đau, được an lành, hạnh phúc.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về Tứ diệu đế cũng như phương pháp để thoát khỏi mọi khổ đau, được an lành, hạnh phúc.
Bài viết🞄 13/3/2025
Niết bàn không phải một cõi giới hay trú xứ, mà là trạng thái tâm của chúng ta khi đã diệt hết các phiền não. Có bốn loại Niết bàn.
Bài viết 🞄 13/3/2025
Niết bàn không phải một cõi giới hay trú xứ, mà là trạng thái tâm của chúng ta khi đã diệt hết các phiền não. Có bốn loại Niết bàn.
Bài viết🞄 08/3/2025
Ông vì 1 lần vứt bỏ con mà kiếp sau bị bỏ rơi 7 lần; nhưng nhờ phước thiện tích lũy mà thoát chết 7 lần, sau đó đã được cuộc sống hạnh phúc.
Bài viết 🞄 08/3/2025
Ông vì 1 lần vứt bỏ con mà kiếp sau bị bỏ rơi 7 lần; nhưng nhờ phước thiện tích lũy mà thoát chết 7 lần, sau đó đã được cuộc sống hạnh phúc.
Bài viết🞄 08/3/2025
Xuất gia gồm có ba ý nghĩa là: xuất thế tục gia, xuất tam giới gia, xuất phiền não gia. Người có chí nguyện xuất gia phải đáp ứng những điều kiện nhất định.
Bài viết 🞄 08/3/2025
Xuất gia gồm có ba ý nghĩa là: xuất thế tục gia, xuất tam giới gia, xuất phiền não gia. Người có chí nguyện xuất gia phải đáp ứng những điều kiện nhất định.
Bài viết🞄 07/3/2025
Dưới đây là những lời chúc 8/3 hay, ý nghĩa để gửi gắm yêu thương, mang đến an lành qua những tấm thiệp, tin nhắn hay mạng xã hội,...
Bài viết 🞄 07/3/2025
Dưới đây là những lời chúc 8/3 hay, ý nghĩa để gửi gắm yêu thương, mang đến an lành qua những tấm thiệp, tin nhắn hay mạng xã hội,...
Bài viết🞄 07/3/2025
Đức Phật đã truyền dạy bài kinh Tam Bảo đến cho chúng Tăng và Phật tử tụng đọc. Bài kinh có tính chất hộ trì, bảo hộ, cầu an cho bản thân, gia đình và quốc gia,...
Bài viết 🞄 07/3/2025
Đức Phật đã truyền dạy bài kinh Tam Bảo đến cho chúng Tăng và Phật tử tụng đọc. Bài kinh có tính chất hộ trì, bảo hộ, cầu an cho bản thân, gia đình và quốc gia,...