Vua Trần Nhân Tông: Những đóng góp vĩ đại, đặc biệt nhất trong lịch sử dân tộc
09/10/2024
Một người vừa lên ngôi vua đã đánh bại đội quân Nguyên Mông hùng mạnh nhất thời bấy giờ, từ bỏ đỉnh cao danh vọng để xuất gia - đó là Phật hoàng Trần Nhân Tông.
09/10/2024
Mục lục [Ẩn]
Một con người vừa lên ngôi vua đã đánh bại được đội quân Nguyên Mông hùng mạnh nhất thời bấy giờ; một con người đã đưa thời Trần trở thành thời kỳ hưng thịnh bậc nhất trong lịch sử; một con người đã từ bỏ đỉnh cao danh vọng và quyền lực để xuất gia tu hành, thành tựu đạo quả… Đó không ai khác, chính là Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông: Một vị vua, nhà sư tiêu biểu bậc nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam.
Xin mời quý vị cùng nhìn lại những đóng góp có một không hai trong lịch sử dân tộc của Phật hoàng Trần Nhân Tông nhé!
Lãnh đạo quân dân đánh bại quân Nguyên Mông hùng mạnh
Vua Trần Nhân Tông lên ngôi trong bối cảnh đất nước chuẩn bị đón cơn gió lớn từ phương Bắc, đó là sự xâm lược của đế chế Nguyên Mông hùng mạnh nhất thời bấy giờ. Đội quân này đã thống trị nhiều vùng đất rộng lớn ở châu Á, châu Âu và châu Phi; nổi tiếng với sức mạnh quân sự hủy diệt, thiện chiến… Có câu: Vó ngựa Mông Cổ đến đâu thì cỏ không mọc được ở đó, khiến cả thế giới phải khiếp sợ.
Đứng trước vận nước nguy nan, vua Trần Nhân Tông đã nhanh chóng cùng cha của mình là Trần Thánh Tông tổ chức hai hội nghị: Hội nghị Bình Than (1282) và Hội nghị Diên Hồng (1284).
Hội nghị Bình Than triệu tập các vương hầu, danh sĩ, tướng lĩnh để bàn bạc và thống nhất về kế sách đánh giặc; còn Hội nghị Diên Hồng tập hợp các bô lão - đại diện cho tiếng nói của nhân dân để trưng cầu dân ý đánh giặc.
Tại Hội nghị Diên Hồng, Thượng hoàng Trần Thánh Tông đã hỏi: Nên hòa hay nên đánh? Các bô lão đã đồng thanh hô: “Đánh”, muôn người cùng một tiếng, muôn lời như bật ra từ một miệng. Có thể nói, đây được coi là hội nghị dân chủ đầu tiên trong lịch sử, thể hiện tầm nhìn chiến lược, đúng đắn của vua tôi nhà Trần.
Hội nghị Diên Hồng được coi là hội nghị dân chủ đầu tiên trong lịch sử (ảnh minh họa: internet)
Hai hội nghị được tổ chức trong tinh thần lục hòa, từ tướng lĩnh cho đến dân chúng đều tôn trọng và thống nhất chủ trương là “Đánh giặc”. Vua Trần Nhân Tông đã đoàn kết toàn dân, áp dụng tinh thần lục hòa trên dưới đồng lòng như một giúp quân dân Đại Việt đã làm nên chiến thắng vẻ vang đánh bại quân Nguyên Mông xâm lược.
Trong bài kinh “Phật dạy bảy pháp khiến đất nước không bị diệt vong” có đoạn: “Vua tôi, thần dân nước đó trên dưới một lòng. Kẻ làm tôi làm dân thì trung lương, người làm vua thì nghe lời can gián, không bạo ác”.
Cụ thể, ngay từ khi biết tin quân Nguyên Mông chuẩn bị sang tái chiếm Đại Việt lần 2, vua Trần Nhân Tông đã đoàn kết toàn dân, đưa ra kế sách đánh giặc tài tình, mưu trí. Vì thế, quân dân Đại Việt đã giành chiến thắng oanh liệt và đây được coi là một trong những chiến thắng vĩ đại nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam.
Xây dựng đất nước thái bình dựa trên tinh thần lục hòa
Một điều xuyên suốt trong tư tưởng trị nước của vua Trần Nhân Tông là Ngài lấy triết lý đạo Phật (pháp tu lục hòa) làm tư tưởng chủ đạo để cố kết lòng người, vun bồi trí đức, cùng nhau xây dựng cuộc sống an lạc, xây dựng đất nước thái bình.
Tôn tượng Đức vua Trần Nhân Tông (nguồn ảnh: Internet)
Về đối nội, Ngài chú trọng tới việc giáo dục, tuyển chọn hệ thống quan lại, xây dựng bộ máy Nhà nước liêm chính, trong sạch, bình đẳng, phát triển. Ngài còn tích cực ban thưởng cho những người có công với đất nước nhằm khích lệ, động viên tinh thần mỗi người; đồng thời giáo dục con cháu phải biết sống biết ơn và đền ơn.
Không những vậy, Ngài cũng đích thân đi trừ bỏ các miếu thờ dâm từ (miếu thờ Thần không chính đáng); tích cực truyền bá giáo lý nhà Phật, dạy dân chúng giữ năm giới, hành thập thiện (tức là về thân: không sát sinh, không trộm cắp, không tà dâm; về khẩu: không nói dối, không nói lời thêu dệt, không nói hai lời, không nói lời ác độc; về ý: không tham lam, không sân hận, không si mê, tà kiến), sống lục hòa, yêu thương...
Về ngoại giao, Ngài nỗ lực xây dựng mối quan hệ mềm dẻo, hòa giải, hòa bình đối với các nước lớn; chính sách thân thiện, hữu nghị đối với các nước láng giềng. Khi xảy ra chiến tranh Nguyên - Chiêm (1283), vua Trần Nhân Tông đã gửi chi viện cho nước Chiêm 2 vạn quân và 500 chiến thuyền. Chính ơn nghĩa này và những hành động xây đắp nền hòa bình hữu nghị Đại Việt - Chiêm Thành đã giúp vua Chiêm có sự kính mến và ngưỡng mộ đối với vua Trần Nhân Tông.
Năm 1301, trong chuyến thăm nước Chiêm Thành, vua Trần Nhân Tông đã hứa gả công chúa Huyền Trân cho vua Chiêm. Năm 1306, vua Chiêm sang cầu hôn, đồng thời đem dâng Châu Ô (nay là tỉnh Quảng Trị) và Châu Lý (nay là tỉnh Thừa Thiên - Huế) cho Đại Việt. Từ đây, mối quan hệ giữa hai nước Đại Việt và Chiêm Thành càng được củng cố và vững mạnh.
Thứ nữa, để củng cố nền hòa bình lâu dài, Ngài chủ động thả các tù binh quân Nguyên Mông mà quân ta đã bắt được trong hai cuộc chiến nhằm tạo điều kiện thuận lợi bang giao giữa hai nước. Lần đầu tiên trong lịch sử dân tộc, một số lượng lớn quân thù có nợ máu với nước ta được phóng thích. Điều này thể hiện lòng từ bi, nhân hậu cùng sự khôn khéo, mềm dẻo trong chính sách đối ngoại của vua Trần Nhân Tông; được các sử gia đánh giá cao và hậu thế sau này áp dụng.
Với tấm lòng vì dân, vì nước, Ngài đã tích cực xây đạo vào đời, răn dạy toàn dân tu pháp lục hòa, sống yêu thương, đoàn kết. Nhờ áp dụng giáo lý nhà Phật mà nhà Trần không chỉ tạo nên chiến công hiển hách mà còn trở thành quốc gia hưng thịnh bậc nhất trong lịch sử dân tộc. Vua Trần Nhân Tông được thế giới đánh giá là một đại diện tiêu biểu nhất về tinh thần hòa giải. Vào đầu năm 2012, trường Đại học Harvard ở thành phố Boston, bang Massachusetts, Hoa Kỳ - một trường đại học danh tiếng trên thế giới - đã lập Giải thưởng Trần Nhân Tông về hòa giải.
Xuất gia tu hành, hành hạnh đầu đà, tích cực tiếp Tăng độ chúng
Khi đất nước đã thái bình, năm 1299, Ngài rời bỏ ngai vàng, xuất gia và lên núi Yên Tử tu hành. Tại đây, Ngài chuyên cần tu tập 12 Pháp hạnh đầu đà và lấy hiệu là Hương Vân Đại Đầu Đà.
Ngài từng nói rằng: Núi rừng Yên Tử cách biệt với phàm trần, là nơi ghi dấu chân của các bậc Tổ phụ họ Trần. Ta cũng muốn tới đó tìm đường bước vào chân tu, sau đó sẽ đi khắp nước Đại Việt để thuyết Pháp. Giờ ta đã là đệ tử của Phật, ta có trọng trách đưa giáo lý đạo Phật trở thành điểm tựa, để xây dựng đạo đức xã hội. Việc theo đuổi Phật Pháp đã trở thành niềm vui…
Tôn tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông được thờ tự tại non thiêng Yên Tử (ảnh minh họa nguồn internet)
Sau đó, Ngài xây chùa, cất tịnh xá, khai giảng… nên học chúng đua nhau đến tu học rất đông. Tiếp đó, Ngài đến chùa Phổ Minh ở Phủ Thiên Trường (nay thuộc tỉnh Nam Định) để lập giảng đường giảng dạy và vân du đến các trại Bố Chính lập am Tri Kiến (nay thuộc tỉnh Quảng Bình) để giáo hóa chúng sinh.
Khi tu tập ở trên núi Yên Tử thành tựu giác ngộ, Ngài hạ sơn và tiếp tục đi hoằng dương Phật Pháp để làm lợi lạc chúng sinh.
Điểm nổi bật trong cuộc đời tu hành của Ngài là sự sáng lập dòng thiền Trúc Lâm - một dòng thiền có tư tưởng nhập thế cao và mang tinh thần dân tộc sâu sắc, thể hiện trí tuệ, bản lĩnh Đại Việt và được kế thừa cho đến ngày nay.
Dòng thiền Trúc Lâm với tinh thần nổi bật là “Hòa quang đồng trần”, tu tập và đưa Phật Pháp vào trong cuộc sống hàng ngày. Phật Pháp không chỉ ở trong chùa hay chỉ ở trong núi… mà nên ứng dụng được Phật Pháp tu hành, đó mới là giá trị đích thực của Phật Pháp đối với đời sống nhân sinh.
Vua Trần Nhân Tông đang ở đỉnh cao của quyền lực và danh vọng nhưng lại từ bỏ tất cả để xuất gia tu hành, bước theo dấu chân của Tổ Sư Ca Diếp (Đệ nhất đầu đà), miên mật thực hành Pháp hạnh đầu đà, tích cực tiếp Tăng độ chúng, trở thành vị Tổ thứ nhất trong Tam Tổ Trúc Lâm. Ngài đã đào tạo ra nhiều thiền sư tài giỏi, trong đó có Nhị Tổ Pháp Loa và Tam Tổ Huyền Quang. Những Thiền sư này đã tiếp tục truyền bá giáo lý Phật Pháp, góp phần giúp dòng thiền Trúc Lâm ngày càng phát triển.
Hiểu được giá trị cao quý của Pháp đầu đà, ngày nay, tiếp nối bước chân các vị Sư Tổ truyền trao, chư Tăng chùa Ba Vàng đã và đang tích cực tu tập: thực hành hạnh đầu đà, nghiêm trì giới luật, sống đời thiểu dục tri túc,... mang lại lợi ích giải thoát cho bản thân và làm cho Phật Pháp được xương minh, lâu dài.
Với những đóng góp to lớn cho đạo Pháp và dân tộc, vua Trần Nhân Tông được người đời kính trọng, sau được suy tôn là Phật hoàng Trần Nhân Tông (hay còn gọi là vua Phật Việt Nam).
-----
Sắp tới đây, chương trình “Kính mừng 766 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh” sẽ được tổ chức tại chùa Ba Vàng vào ngày 08/11/Giáp Thìn (tức 08/12/2024)
Kính mong quý vị theo dõi trang chuabavang.com để cập nhập các thông tin nhanh nhất về sự kiện này nhé!
Tin tức🞄 01/5/2025
Lễ Phật đản là ngày kỷ niệm Đức Phật Thích Ca Mâu Ni ra đời. Đây là sự kiện trọng đại đối với hàng vạn tín đồ Phật tử trong nước cũng như trên thế giới.
Tin tức 🞄 01/5/2025
Lễ Phật đản là ngày kỷ niệm Đức Phật Thích Ca Mâu Ni ra đời. Đây là sự kiện trọng đại đối với hàng vạn tín đồ Phật tử trong nước cũng như trên thế giới.
Bài viết🞄 06/4/2025
Lễ quy y Tam Bảo chùa Ba Vàng được tổ chức hàng tháng theo nguyện vọng của Nhân dân. Nhân dân, Phật tử có thể tham gia theo hình thức trực tuyến hay trực tiếp
Bài viết 🞄 06/4/2025
Lễ quy y Tam Bảo chùa Ba Vàng được tổ chức hàng tháng theo nguyện vọng của Nhân dân. Nhân dân, Phật tử có thể tham gia theo hình thức trực tuyến hay trực tiếp
Bài viết🞄 29/3/2025
Dưới đây là những lời chúc lễ Phật đản ý nghĩa dành tặng cho gia đình, bạn bè, người yêu,... giúp mang lại phúc lành, phát sinh trí tuệ, thoát khỏi khổ đau.
Bài viết 🞄 29/3/2025
Dưới đây là những lời chúc lễ Phật đản ý nghĩa dành tặng cho gia đình, bạn bè, người yêu,... giúp mang lại phúc lành, phát sinh trí tuệ, thoát khỏi khổ đau.
Bài viết🞄 29/3/2025
Những bản nhạc Phật đản đầy ý nghĩa không chỉ tán dương sự đản sinh cao quý của Đức Phật mà còn giúp tăng trưởng thiện tâm và mang lại an lạc cho người nghe.
Bài viết 🞄 29/3/2025
Những bản nhạc Phật đản đầy ý nghĩa không chỉ tán dương sự đản sinh cao quý của Đức Phật mà còn giúp tăng trưởng thiện tâm và mang lại an lạc cho người nghe.
Bài viết🞄 28/3/2025
Vườn Lâm Tỳ Ni là nơi Đức Phật đản sinh, nằm tại quận Rupandehi (Nepal) - một trong tứ Thánh tích linh thiêng bậc nhất của Phật giáo.
Bài viết 🞄 28/3/2025
Vườn Lâm Tỳ Ni là nơi Đức Phật đản sinh, nằm tại quận Rupandehi (Nepal) - một trong tứ Thánh tích linh thiêng bậc nhất của Phật giáo.
Bài viết🞄 28/3/2025
Bồ Tát Hộ Minh (sau này là Đức Phật Thích Ca) quán sát đầy đủ nhân duyên về dòng họ, quốc độ, chúng sinh,... thì mới đản sinh xuống nhân gian.
Bài viết 🞄 28/3/2025
Bồ Tát Hộ Minh (sau này là Đức Phật Thích Ca) quán sát đầy đủ nhân duyên về dòng họ, quốc độ, chúng sinh,... thì mới đản sinh xuống nhân gian.
Bài viết🞄 28/3/2025
Hoa sen trong Phật giáo mang 8 đặc tính cao quý. Đây là biểu tượng thanh khiết gắn liền với chư Phật, Bồ tát, thể hiện sự giải thoát giữa trần ai.
Bài viết 🞄 28/3/2025
Hoa sen trong Phật giáo mang 8 đặc tính cao quý. Đây là biểu tượng thanh khiết gắn liền với chư Phật, Bồ tát, thể hiện sự giải thoát giữa trần ai.
Bài viết🞄 24/3/2025
Ngài Ca Diếp là vị Thánh tăng đệ nhất đầu đà trong 10 đại đệ tử của Đức Phật. Dù sinh ra trong gia đình quyền quý nhưng Ngài đã từ bỏ mọi dục lạc, dấn thân xuất gia.
Bài viết 🞄 24/3/2025
Ngài Ca Diếp là vị Thánh tăng đệ nhất đầu đà trong 10 đại đệ tử của Đức Phật. Dù sinh ra trong gia đình quyền quý nhưng Ngài đã từ bỏ mọi dục lạc, dấn thân xuất gia.
Bài viết🞄 22/3/2025
Nhiều người sợ rằng, cúng thí thực sẽ bị cô hồn theo và quấy nhiễu. Nhưng nếu cúng đúng cách theo lời Phật dạy, bản thân và gia đình sẽ được bình an.
Bài viết 🞄 22/3/2025
Nhiều người sợ rằng, cúng thí thực sẽ bị cô hồn theo và quấy nhiễu. Nhưng nếu cúng đúng cách theo lời Phật dạy, bản thân và gia đình sẽ được bình an.
Bài viết🞄 22/3/2025
Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn là câu nói hoàn toàn xác đáng; xét đầy đủ công hạnh, đây chính là lời tuyên ngôn, chứ không phải là kiêu mạn.
Bài viết 🞄 22/3/2025
Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn là câu nói hoàn toàn xác đáng; xét đầy đủ công hạnh, đây chính là lời tuyên ngôn, chứ không phải là kiêu mạn.
Bài viết🞄 14/3/2025
Lễ Ngũ Bách Danh chùa Ba Vàng là cơ hội để quý Nhân dân, Phật tử được thực hành sám hối, tu tập giúp tăng trưởng phúc báu, mang lại bình an cho gia đình.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Lễ Ngũ Bách Danh chùa Ba Vàng là cơ hội để quý Nhân dân, Phật tử được thực hành sám hối, tu tập giúp tăng trưởng phúc báu, mang lại bình an cho gia đình.
Bài viết🞄 14/3/2025
Mỗi khi đi chùa, nhiều người thường băn khoăn về những điều kiêng kỵ vì sợ phạm vào sai lầm. Dưới đây là 6 lưu ý quan trọng cho người đi lễ chùa.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Mỗi khi đi chùa, nhiều người thường băn khoăn về những điều kiêng kỵ vì sợ phạm vào sai lầm. Dưới đây là 6 lưu ý quan trọng cho người đi lễ chùa.
Bài viết🞄 14/3/2025
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về Tứ diệu đế cũng như phương pháp để thoát khỏi mọi khổ đau, được an lành, hạnh phúc.
Bài viết 🞄 14/3/2025
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về Tứ diệu đế cũng như phương pháp để thoát khỏi mọi khổ đau, được an lành, hạnh phúc.
Bài viết🞄 13/3/2025
Niết bàn không phải một cõi giới hay trú xứ, mà là trạng thái tâm của chúng ta khi đã diệt hết các phiền não. Có bốn loại Niết bàn.
Bài viết 🞄 13/3/2025
Niết bàn không phải một cõi giới hay trú xứ, mà là trạng thái tâm của chúng ta khi đã diệt hết các phiền não. Có bốn loại Niết bàn.
Bài viết🞄 08/3/2025
Ông vì 1 lần vứt bỏ con mà kiếp sau bị bỏ rơi 7 lần; nhưng nhờ phước thiện tích lũy mà thoát chết 7 lần, sau đó đã được cuộc sống hạnh phúc.
Bài viết 🞄 08/3/2025
Ông vì 1 lần vứt bỏ con mà kiếp sau bị bỏ rơi 7 lần; nhưng nhờ phước thiện tích lũy mà thoát chết 7 lần, sau đó đã được cuộc sống hạnh phúc.
Bài viết🞄 08/3/2025
Xuất gia gồm có ba ý nghĩa là: xuất thế tục gia, xuất tam giới gia, xuất phiền não gia. Người có chí nguyện xuất gia phải đáp ứng những điều kiện nhất định.
Bài viết 🞄 08/3/2025
Xuất gia gồm có ba ý nghĩa là: xuất thế tục gia, xuất tam giới gia, xuất phiền não gia. Người có chí nguyện xuất gia phải đáp ứng những điều kiện nhất định.
